Bu yıl küçülen çimentocular büyümeyi 2023’e bıraktı

Leyla İLHAN

İç pazarda daralan inşaat sektörü ve dışarda artan resesyon belirtileri çimento sektörüne küçülme olarak yansıdı. TÜRKÇİMENTO verilerine göre sektör, ocak-eylül döneminde, yüzde 8,5 oranında düşüşle 53,6 milyon tonluk üretim gerçekleştirdi. Yine bu dönemde önceki yılın aynı dönemine göre iç satışlar yüzde 11,9 düşüşle 40 milyon ton olurken, klinker ve çimento toplam ihracatı ise yüzde 3,8’lik azalışla 21,4 milyon tona geriledi. Sektör, 2023 yılının ilk yarısında iç piyasada durağanlık, ikinci yarıdan itibaren ise hareketli bir dönem bekliyor.

Yılı yüzde 10’luk düşüşle kapatır

TÜRKÇİMENTO Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Yücelik, 2022 sonunda çimento tüketiminin iç piyasada geçen yıla göre yüzde 10 düşüş yaşamasını beklediklerini kaydetti. “Buna karşın çimento ihracatında artış, klinker ihracatında ise düşüş öngörüyoruz” diyen Yücelik, “İhracatçı Birliklerinin geçici verilerine göre yılın ilk 10 ayında çimento ve klinker ihracatında ton bazında yüzde 9 oranında düşüş yaşanırken gelir bazında yüzde 26 oranında bir artış gözlemledik. Tonaj olarak düşüş trendi yaşanmasına rağmen gelir bazındaki artışın nedeni, daha ucuz olan ara mamul klinker ihracatının azalmasına karşılık, katma değeri daha yüksek olan çimentonun daha fazla ihraç edilmesinden kaynaklandı” diye konuştu.

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın bitimi çimento talebini artırır

2023 yılına ilişkin de konuşan Yücelik, Rusya-Ukrayna savaşının bitmesiyle özellikle bu bölgelerde çimento talebinin artmasını beklediklerini dile getirerek, “Her ne kadar bu noktada çimento talebi artacak olsa da bu savaşın özellikle enerji maliyetleri noktasında sektörümüze verdiği hasar tüm üreticilerimizin zor günler yaşamasına neden oldu. Enerji maliyetlerinin bu denli yüksek olması bizi 2023 yılında ne yazık ki üretimimizden yatırımlarımıza kadar etkileyecek” yorumunda bulundu. 2023 yılında iç piyasada, durağan bir dönem beklediklerini de kaydeden Yücelik, “Yılın ilk yarısında sektörde durgunluk, ikinci yarısında hareketlenme bekliyoruz” açıklamasını yaptı.

Yeşil dönüşüm için finansman desteğine ihtiyaç var

Paris Anlaşması’nın onaylanmasıyla birlikte Yeşil Dönüşüm hedeflerine yatırımlarımızın arttığını ifade eden Fatih Yücelik, “Aynı zamanda bu konuda dünyada olup biteni takip ediyor, gelişen teknolojileri sektörümüze adapte ediyoruz. 2023 yılında çimento sektörünün birinci önceliğinin bu dönüşüm süreci olacağının sinyallerini bugünden alıyoruz. Ayrıca sektörümüzün Yeşil Dönüşüm gündemiyle daha çok yatırıma ve dolayısıyla finansmana erişime ihtiyacı olacak” diye konuştu.

Çimentonun stratejik bir ürün olduğunu kaydeden Yücelik, çimentocuların Yeşil Dönüşüm konusunda son teknolojileri takip ettiğini ve fabrikalarda uygulama konusunda da iştahlı olduğunu aktardı. Yücelik, “Ancak günün sonunda konu dönüp dolaşıp finansmana erişim noktasına geliyor. Ülkemizden ve uluslararası çapta finans kuruluşlarından bu noktada desteğe ihtiyacımız olacak. Bu konuda da gerek ilgili bakanlıklar gerekse kamu kurumlarıyla görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Hükümetimizle iş birliği içerisinde finansman konusunu çözümleyeceğimize inancımız tam” açıklamasını yaptı.

■ 1.3 milyon haneye eşdeğer enerji üretecek

Döviz kurlarındaki ve enerji birim maliyelerindeki yükseliş, çimentoda enerjinin maliyetlerde içindeki payının yüzde 85’ler düzeyinde seyretmesine neden oldu. Söz konusu enerji maliyetleri sektörü etkilerken, çimentocular enerji verimliliğine de bir yandan büyük yatırımlar yaptı. Fatih Yücelik, “Bugün devlet teşviki olmaksızın 16 fabrikada, 25 hatta kurulu atık ısı geri kazanım tesisleriyle 141,5 megawatt kurulu güce ulaşmış durumdayız. Bu sayede 570 bin hanenin günlük tüketimine denk gelen elektrik enerjisi ihtiyacı sadece prosesten çıkan atık ısı ile karşılanıyor. Sektörel potansiyel öngörümüz 330 megawatt. Geriye kalan potansiyelin de devreye alınması halinde yeni santral yatırımı olmaksızın, yıllık yaklaşık 2 milyon megawatt saat (MWh) enerji üretilebilecek. Bu tasarruf, yaklaşık 1,3 milyon hanenin günlük elektrik enerjisi tüketimine karşılık gelmekte” dedi.