Bir yılda 2.3 milyon kişi daha kredi aldı
TBB verilerine göre geçen yıl martta kişi başı ortalama 20.5 bin lira olan kredi riski bu yıl martta 26.1 bin liraya yükseldi. Bir yılda 2.3 milyon kişi daha bireysel kredi kullanırken kredi riskindeki artış yüzde 27,1 oldu.
Şebnem TURHAN
Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Mart 2021 itibariyle bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda 2.3 milyon kişi arttı. Böylece 34.5 milyon kişi bireysel kredi kullanmış oldu. Verilere göre ortalama kredi bakiyesi ise 26.1 bin lira düzeyinde gerçekleşti. Kişi başına ortalama kredi riski Şubat 2021'de ise 25 bin 582 lira düzeyindeydi. Geçen yıl marta göre ise ortalama bireysel kredi riski yüzde 27,1 arttı.
Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler yüzde 36 artarak 899 milyar TL’ye yükseldi. Bireysel kredilerin yüzde 46’sını ihtiyaç kredileri, yüzde 32’sini konut kredileri, yüzde 17’sini kredi kartları ve yüzde 5'ini taşıt kredileri oluşturdu. Bireysel kredilerde tahsili gecikmiş alacak oranı bir önceki yıla göre 1.5 puan düşerek yüzde 2,2 seviyesinde gerçekleşti.
Nisan ve mayısta yükseliş bekleniyor
TBB verilerine göre mart ayında 151 bin kişi ilk defa kredi kartı, 98 bin kişi ihtiyaç kredisi kullanırken, konut kredisi kullanan kişi sayısı 16 bin oldu. 104 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı kullandı. Ocak ayında ilk defa kredili mevduat hesabı ve kredi kartı kullanan kişi sayısı önceki aylara aylar aylara göre çok yüksek artış göstermişti. Ardından kredi kartı ilk kez kullanan sayısı yeniden 150 bin seviyelerine geriledi. Kredili mevduat hesabı kullanan kişi sayısı da 104 bin ile yeni bir yükseliş sinyali verdi. Kredili mevduat hesabı son dönemde bireylerin yüksek kredi faizleri nedeniyle küçük çaplı harcamaları için tercih ettikleri bir araç olarak öne çıkıyor. Nisan ve mayıs ayında uygulanan tam kapanma sürecinde de hem ilk kez kredi kartı hem de kredili mevduat hesabı kullanan sayısında yükselişin sürmesi bekleniyor.
TBB verilerine göre 2021 Mart ayı İstanbul’da 281 milyar TL, Ankara’da 86 milyar TL ve İzmir’de 60 milyar TL tutarında bireysel kredi bulunuyor. Şırnak, yüzde 60 ile son 12 ayda bireysel kredi bakiyesi en çok artan il oldu. Kişi başına ortalama bireysel kredi (kredi kartı dahil) toplam bakiyesi en yüksek iller ise sırasıyla, Ankara, İzmir, Tekirdağ oldu.
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine göre TBB üyesi kuruluşlar tarafından kullandırılan nakdi krediler 2021 Mart ayı itibarıyla, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31 artarak 3 trilyon 954 milyar TL oldu. Nakdi kredilerin 3.827 milyar TL’si bankalar, 60 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri, 36 milyar TL’si finansman şirketleri ve 31 milyar TL’si faktoring şirketleri tarafından kullandırıldı. Tasfiye olunacak alacaklar 2021 Mart ayı itibarıyla 176 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacakların 167 milyar TL’si bankalara; 5 milyar TL’si finansal kiralama şirketlerine, 1,9 milyar TL’si faktoring şirketlerine ve 1,5 milyar TL’si de finansman şirketlerine ait olarak belirlendi.
Tasfiye olacak alacakların toplam kredilere oranı 2021 yılı Mart ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre 1,4 puan azalarak yüzde 4,3’e geriledi. Ticari krediler ise yüzde 29 artarak 3 trilyon 55 milyar TL’ye çıktı. Ticari kredilerin toplam içindeki payı yüzde 77 düzeyinde gerçekleşti. Ticari krediler içinde imalat sanayii yüzde 28 ile en yüksek paya sahip. Payı yüzde 10 ve üzerinde olan diğer ana sektörler, toptan ve perakende ticaret ve inşaat olarak sıralandı. Mart 2021 itibarıyla tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör; yüzde 9,7 ile inşaat sektörü oldu. Bu sektörü yüzde 5,9 ile enerji sektörü ve yüzde 5,6 ile turizm sektörü takip etti.
