"Biden'ın zaferi Türk varlıklara iyi gelmez"
Uzmanlar Demokrat aday Joe Biden’ın yarın gerçekleşecek ABD seçimlerinde olası bir zaferinden Türk varlıklarının olumsuz etkileneceğini, ancak bunun gelişen piyasaların geneli için geçerli olmadığını belirtiyor.
ABD’de yarın gerçekleşecek tarihi başkanlık seçimlerinden Demokrat aday Joe Biden’ın zaferle çıkmasının, gelişmekte olan piyasaların aksine jeopolitik konjonktür ve askeri sorunlar nedeniyle Türk varlıklar için risk yaratacağı öngörülüyor. TD Securities, JPMorgan ve Pictet Asset Management gibi finans kuruluşlarındaki uzmanlar, Biden’ın başkanlığının S-400 yaptırımı olasılığını artırdığını belirtiyor. ABD’de Demokrat bir hükümetin olması tarihsel olarak gelişmekte olan piyasalara daha iyi geldi. Ancak, yarın gerçekleşecek seçimlerde Türkiye ile daha mesafeli olarak değerlendirilen Demokrat aday Joe Biden’ın zafer kazanması, yaptırım olasılığının güçleneceği varsayımıyla TL varlıklar için bir risk olarak görülüyor. Anketlerde Biden’ın önde gittiği son birkaç aylık dönemde Türk Lirası ve Rus Rublesi değer kaybederken, Güney Kore Wonu ve Singapur Doları ise güçlendi.
Reuters’da yer alan bir analizde “Gelişen piyasalar tarihte Demokrat bir ABD başkanı döneminde hep daha iyi durumdaydı ve bu yıl Cumhuriyetçi Donald Trump hükümetiyle kötü performans izleyen bu piyasalarda sektörlerin büyük bir çoğunluğu Biden zaferini memnuniyetle karşılayacak” değerlendirmesi yapılıyor. Analizlerde Biden’ın Türkiye’nin askeri müdahaleleri ve Rusya ile daha yakın işbirliği politikası karşısında ABD’nin tutumunu sertleştireceği beklentileri dile getirilirken, bir Reuters analizinde “Piyasa izleyicileri bu yıl neredeyse yüzde 30 değer kaybeden Türk Lirası’nın özellikle de Briden hükümetinin Rus yapımı S-400 füze sistemlerinin alımına yönelik uzun bir süredir tehditler yapılan yaptırımları tetiklemesine karşı kırılgan durumda” deniliyor.Kanada merkezli yatırım bankası TD Securities Gelişen Piyasalar Başstratejisti Cristian Maggio ise şöyle diyor: “Biden kazanırsa, Türkiye’ye yönelik yaptırım riski daha olası hale gelir ve dolar/TL’de yukarı yönlü hareket uzayabilir.”
Pictet Asset Management Kıdemli Ekonomisti Nikolay Markov ise, Wall Street Journal gazetesine verdiği demeçte, yaptırımların seçimi kimin kazanacağına göre değişeceğine dikkat çekerek “Yaptırımlar Joe Biden başkanlığı altında, Donald Trump yönetimindeki bir hükümete göre çok daha olası hale gelecektir” diyor.
JPMorgan para birimi analisti Meera Chandan da, gelişmekte olan ülke paralarının Biden zaferiyle yükseleceğini, ancak Türk lirası ve Rus Rublesi'nin de aralarında olduğu bazı istisnalar olacağını söylüyor.
Piyasaların bir korkusu da yeni karantinalar
Reuters’ta yer alan bir analizde, “Piyasa izleyicileri bu yıl neredeyse yüzde 30 değer kaybeden
Türk Lirası'nın, özellikle Biden hükümetinin Rus yapımı S-400 füze sistemlerinin alımına yönelik uzun bir süredir tehdide konu olan yaptırımları tetiklemesine karşı kırılgan durumda olduğu" yorumuna yer verildi.
İtalya’da da 26 Ekim’de bir ay sürecek yeni kısıtlamalar açıklandı. Avrupa’da birçok ülkede olduğu gibi, tüm bar ve restoranlar akşam 18:00’de kapatılarak “gel-al” hizmete dönüyor. İspanya ve Belçika’da da akşam sokağa çıkma yasakları uygulanırken, Hollanda’da da dört hafta süreyle bar, restoran ve kafeler ziyarete açık olmayacak. Bu ülkelerin birçoğunda akşam 20:00’den sonra içki satışı da yasaklandı. Tüm bu gelişmeler Avrupa borsalarına mayıs ayından bu yana en kötü haftayı yaşatırken, ABD seçimleri sonrası karantinaların piyasalara olumsuz etkilerinin de süreceği öngörülüyor.
“%90 ihtimal Biden kazanacak”
Kamuoyu araştırmaları yapan FiveThirtyEight ülke genelinde yapılan tüm anketlerin ortalamasına göre 31 Ekim itibariyle Joe Biden’in yüzde 53 oyuna karşılık Trump’ın yüzde 43,4 oyu olduğunu belirtiyor. Bu 8,6 puanlık farkın ancak büyük bir anket hatası olması durumunda sürpriz yapabileceğine dikkat çeken kuruluş, simülasyonların yüzde 90’ında Biden’ın kazandığı sonucunun çıktığını belirtiyor.
Rekor sayıda Türk aday
ABD seçimlerinin önemli bir farklılığı da Voice of America (VOA) tarafından vurgulanıyor: Rekor sayıda Türk asıllı aday yarıştı. Amerika Türk Koalisyonu’nun (TCA) eski başkanı ve şimdi Türk Koalisyonu ABD Siyasi Eylem Komitesi’nin (Turkish Coalition USA PAC) mali işler sorumlusu 2020’de 9 Türk-Amerikalı’nın farklı kademelerde kamu görevleri için yarıştığını, bu rakamın bir rekor olduğunu belirtti.
