Batı Avrupa bizden daha hızlı büyüyecek

COVID-19 pandemisinin 2020’de GSYH’leri daraltması sonrası, 2021, dünya genelinde birçok ekonomi için “iyileşme yılı” olacak. Çoğu ekonomi 2019 yılı GSYH’lerine dönemese de, aşının yaygınlaşması ve ötelenmiş talebin katkısıyla başta Asya ve Batı Avrupa olmak üzere birçok bölgede toplam büyüme yüzde 5’i aşacak. The Economist Group’un araştırma birimi Economist Intelligence Unit (EIU) tarafından 35’incisi hazırlanan ve “The World in 2021” başlıklı özel sayıda yer alan kapsamlı ülkeler analizine göre 2021’de hiçbir dev ekonomi büyüme şampiyonları arasında olmayacak. Çin’e bağlı Makao’nun yüzde 35,4’le büyüme şampiyonu olması beklenen 2021’de pandemi sonrası hızlı iyileşmeler dünyanın farklı bölgelerinde GSYH’lerde çok sert büyümeler getirse de, EIU öngörülerine göre bu yıl hiçbir dev ekonomi en hızlı büyüyen 10 ekonomi arasına girebilecek ivmede büyümeyecek. Ayrıca Norveç istisnası dışında tüm ekonomiler bütçelerinde açık verecek.

Turizmin sert vurduğu ekonomilerde güçlü geri dönüş

En hızlı büyüyecek ekonomilerin büyük bir bölümü, gelirlerinin büyük bir bölümü turizm sektöründen gelen ülkeler. Aralarında Makao, İngiliz Virgin Adaları, Sint Maarten, Antigua & Barbuda, St. Lucia ve Maldivler’in de olduğu bu ekonomilerde 2020 yılında uygulanan seyahat yasakları ve karantinalar nedeniyle ciddi daralmalar görülmüştü. Öte yandan bu ekonomilerde görülecek hızlı büyümelere rağmen 2019 düzeylerinin yakalanması beklenmiyor.

Libya ve Guyana petrolle Peru bakırla ilk ona girecek

İlk ona giren Libya’da petrol üretiminin yeniden artması ve iç savaşın sona ermesi büyümenin önemli ivmesi. COVID-19’dan çok kötü etkilenen, Arnavutluk’ta ise 2020’de en büyük ticaret ortağı İtalya’da yaşanan derin kriz, ülkeyi derinden sarsmıştı. Bu yıl yüzde 8,5 büyümesi beklenen ülkenin 2020’deki tüm kaybını geri kazanması öngörülüyor. Geçen yılın büyüme şampiyonu olması beklenen Guyana ise ülkede keşfedilen petrol sahalarının geliştirilmesiyle birlikte bu yıl da yüzde 23’lük bir büyüme kaydedecek. İlk ondaki en büyük ekonomi olan Peru’da ise büyümenin ivmesi fiyatların da artması beklenen bakır olacak. Şili de ilk 10'da olmasa da bakır fiyatlarında öngörülen ralli ile ekonomisi ivmelenen ülkelerden biri olacak.

TÜRKİYE
Finansal istikrar ve Doğu Akdeniz odak noktası olacak

Türkiye için 2021’de yüzde 3,6 büyüme öngörülen EIU ülkeler analizinde kişi başı gelirin 7 bin 690 dolara gerilemesi, satın alma paritesine göre 29 bin 900 dolar olması, ve yıllık enfl asyonun ise yüzde 10,8 düzeyinde olması öngörülüyor. Bütçe açığı ise EIU analizine göre gelecek yıl yüzde 4,8 düzeyinde olacak. EIU’nun finansal istikrarın odak noktası olacağına işaret ettiği Türkiye’ye ilişkin öngörü ve tahminlerinin, ekonomi yönetiminin faizi baskılayan ve döviz rezervlerinde ciddi azalmaya neden olan kur artışını frenlemeye yönelik politikaların uygulandığı dönemdeki koşullar dikkate alınarak yapıldığı görülüyor. Kasım ayının başında TCMB Başkanı ile birlikte ekonomi yönetimindeki değişiklikle para ve kur politikasında da köklü değişikliğe gidildi ve yenden ortodoks politikalara dönüldü. Bu değişimle birlikte EIU’nun Türkiye için oluşturduğu temel senaryolarldan biri olan “kur krizi” de riski de ortadan kalkmış oldu. Ayrıca analizde Türkiye’nin enerji bağımlılığını azaltmak amacıyla Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon arama çalışmalarını artarak devam etmesi, bunun da Yunanistan ve diğer bölgesel oyuncularla gerilimi artırması öngörülüyor.

Batı Avrupa, Doğu Avrupa'dan, Asya ise Afrika'dan daha hızlı büyüyecek

EURO BÖLGESİ
Asya'dan sonra en hızlı büyüyen bölge olacak

Batı Avrupa ekonomileri, EIU analizine göre Asya'da görülecek yüzde 5,7'lik büyümenin ardından yüzde 5,2 ile en güçlü büyüme gözlemlenecek ekonomik bölge olacak. Doğu Avrupa'da ise büyümenin yüzde 3,8 olması öngörülüyor. Avrupa Komisyonu tarafından onaylanan dev kurtarma paketinin en büyük payı alanlar (GSYH’lerine oranlarına göre) Hırvatistan, Bulgaristan, Yunanistan, Letonya ve Slovakya olurken, İrlanda, Almanya, Hollanda, İsveç ve Avusturya kurtarma paketine en fazla katkı sağlayan Avrupa ekonomileri olacak. Kuzey Amerika bölgesinin yüzde 3,6, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'nın yüzde 1,7 ve Latin Amerika'nın yüzde 3,7 büyümesi öngörülüyor. Sahara Altı Afrika için öngörülen büyüme ise yüzde 1,6.

FRANSA
Fransa AB'nin büyüme şampiyonu

Türkiye'nin en büyük ticaret ortaklarının olduğu AB'de 2021 yılında yüzde 7,1 ile Fransa'nın büyümenin şampiyonu olması, Almanya'nın yüzde 4,6; İspanya'nın yüzde 6,8; Brexit sonrası ilk yılında İngiltere'nin yüzde 6,9; Hollanda'nın yüzde 4,1, Belçika'nın yüzde 5,4 büyümesi bekleniyor. Fransa'da COVID-19 teşvik planlarının normalin aksine arz yanlı reformlar içereceği, talep artırıcı önlemler yerine vergi indirimlerinin de yer aldığı arz tarafını destekleyen adımlar atılacağı öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Nisan 2022'deki cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde bu reformlarla imajını tazelemek istediği belirtilen analize göre ülke, 2020'deki tüm kayıplarını geri alamayabilir ve sosyal huzursuzluk işsizlikteki artışla birlikte geri gelebilir.

ALMANYA
Merkel yerini yeni bir isme bırakacak

Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı Almanya, EIU öngörülerine göre COVID-19 krizine karşı açıkladığı paketlerdeki cömertliği sayesinde Avrupa Birliği geneline göre daha hafif bir resesyon yaşayacak. Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) partisinin lideri ve başbakan Angela Merkel, dördüncü görev döneminin ardından parti liderliğini ve 2021 başbakan adaylığını Armin Laschet'e bırakacak. Laschet'in 2021'in sonlarında gerçekleşecek genel seçimlerde favori adaylardan biri olması bekleniyor. 2021'de yüzde 4,6 büyümesi öngörülen ülkenin COVID-19 kriziyle yüzde 8'e yaklaşan bütçe açığı, 2021'de yüzde 4'ün altına inecek.

İNGİLTERE
İskoçya, İngiltere’den kopmaya çalışacak

2021'de Avrupa Birliği ile yeni imzalanan Brexit sonrası serbest ticaret anlaşması (STA) ile ticaret yapmaya başlayacak ülkenin yüzde 6,9 büyümesi öngörülüyor. Ülkede takip edilmesi gereken en önemli konu ise Brexit anlaşmasından çok mutlu olmayan ve başbakanı STA'nın kendilerine zorla dayatıldığını söyleyen İskoçya'nın bağımsızlık için tekrar adım atabilecek olması riski. Anlaşmanın Noel arifesinde duyurulmasının ardından İskoçya Başbakanı "Ticaret anlaşması İskoçya'ya dayatıldı" demişti. Parlamento seçimlerinde İskoçya Ulusal Partisi'nin çoğunluğu tekrar kazanması durumunda bağımsızlık referandumunu tekrar masaya getirebilir.

ÇİN
Teknoloji ve enerjide daha bağımsızlaşacak

Devlet Başkanı Xi Jinping, COVID-19 pandemisiyle mücadeleki başarısıyla yurtiçi ajandasını eli daha güçlü bir şekilde yürütecek. Batı'da yükselen Çin karşıtlığı Xi'ye yarayacak. Enerji ve teknolojide kendi kendine yetebileceği noktaya gelmeye çalışacak. 2020'de yüzde 2'ye yakın büyümenin ardından 2021'oe yüzde 7,3 daha büyüyecek. Kişi başı geliri satın alma paritesine göre 18 bin 710 dolara yükselerek 2010 yılına göre iki katının üzerine çıkacak.

HİNDİSTAN
Çin karşıtlarıyla ittifakı güçlenecek

Başbakan Narendra Modi'nin ikinci beş yıllık görev döneminde popülerliğini koruması ve muhalefetin zayıf kalmaya devam etmesi öngörülüyor. 2020'deki karantinaların ekonomik sonuçları ülkede sosyal huzursuzluğu artırabilir. 2021'de yüzde 6,7 büyüyeceği tahmin edilen ülkede toplumsal çatışmalar ve gösteriler görülebilir. Piyasanın liberalleştirilmesi ve altyapı yatırım programları devam edecek. Analize göre altyapı yatırımları dünyada %8, Hindistan'da %18 artacak.

ENDONEZYA
İhracat ve yurtiçi taleple büyüyecek

Güçlü kamuoyu desteği olan ancak herhangi bir partiye mensup olmayan Devlet Başkanı Joko Widodo'nun parlamentodaki desteğini korumak için politika programında ödünler vermesi gerekeceği öngörülüyor. Bunun sonucunda da istikrarın reformlardan daha ağır basması bekleniyor. İstihdam yaratan politikalar ve altyapı yatırımları devam edecek. İhracat ve yurtiçi talepteki hızlanma ile güçlü bir iyileşme beklenen ekonomide yüzde 4,3 büyüme ve yüzde 6 bütçe açığı bekleniyor.

ABD
Joe Biden ile bir nebze normalleşecek

Joe Biden'ın başkanlığının ABD'yi bir nebze normalleştirmesi ve politikaları merkezin soluna kaydırması bekleniyor. Küresel COVID-19 vakalarının yüzde 20'sinin ABD'de görülmesi ise pandeminin yükünü ağırlaştırarak Biden döneminde yasamanın hızını düşürebilir. 21,5 trilyon dolarlık ABD ekonomisi aşının yaygınlaşmasıyla birlikte yüzde 3,6 büyüyecek. Ekonomi 2019 düzeine 2021'in sonuna kadar ulaşamayacak. Irkçılık karşıtı gösteriler devam edecek.

Bakır, Şili'nin büyümesini hızlandıracak petrol fiyatları Nijerya'yı yavaşlatacak

ŞİLİ

%4,6 büyüme öngörülen ülkenin bakır üretimi ralli yapacak. Bakır gelirleri, COVID-19 sağlık krizi İçin kullanılan ulusal varlık fonunu tekrar güçlendirecek.

BREZİLYA

%3 büyüme öngörülen Brezilya’da Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun önceliği 2022’deki seçimlerde tekrar seçilmek olacak.

VİETNAM

%5,2 büyümesi öngörülen Vietnam’da 2021’in başlarında İktidardaki Komünist Parti’nin yöneticileri değişecek ve sorunsuz bir geçiş dönemi olacak. Pandeminin etkileri azaldıkça, ekonomideki güçlü İvmeye tekrar dönülecek. Ekonominin liberalleştirilmesi ve devlete ait şirketlerin yeniden yapılandırılması İle yabancı doğrudan yatırımların çekilmesi hedeflenecek.

GÜNEY KORE

%2,4 büyüme öngörülen Güney Kore’de politikalar eşitsizliğe, KOBİ’lerin canlandırılmasına ve İstihdam piyasası reformlarına odaklanacak. Donald Trump’ın tarihe karışmasıyla Kuzey Kore’yle olan İhtilaflar tekrar tetiklenebilir.

BANGLADEŞ

%5,8 büyüme öngörülen Asya ekonomisinde COVID-19 krizinin muhalefeti güçlendirmesi bekleniyor. Enflasyonun yüzde 5,6 olması öngörülen ekonomide ralli bekleniyor ve 2021 sonrasında yüzde 5’in üzerinde büyüme devam edecek.

NİJERYA

Afrika’nın en büyük ekonomisi Nijerya İçin sadece %1’lik bir büyüme öngörülüyor. Petrol fiyatlarındaki düşüş ve pandeminin sert vurduğu 211,4 milyon nüfuslu ekonomide Devlet Başkanı Muhammadu Buhari, ekonomi dışında terör örgütü olarak nitelenen Boko Haram ve güneydeki ayrılıkçı gruplarla da mücadele etmek zorunda kalacak.

RUSYA

%3 büyüme öngörülen Rusya'nın, İsveç’ten sonra yüzde 2 İle en az bütçe açığı verecek ekonomi olacağı tahmin ediliyor. Anayasadaki değişiklik Devlet Başkanı Putin’e 2036’ya kadar görevde kalma İmkanı sağlarken, ülkenin dünya jeopolitiği üzerindeki etkisinin sürmesi bekleniyor.

Daralmaya devam edecek ekonomiler de var

MISIR

Devlet Başkanı Abdel Fattah el-Sisi 2021’de %2,3 daha daralacak ekonomiyi İyileştirmeye çalışacak. Anayasal reformlar kendisine 2030’a kadar görevde kalma İmkanı sağlıyor. 2024’teki seçimde Sisi’nin tekrar İş başına geleceği tahmin ediliyor. COVID-19 sonrası daha sıkı bir bütçe gösterilere neden olsa da, rejim ordu tarafından korunmaya devam edecek.

SURİYE

İç savaş, yaptırımlar ve önemli bir İthalat rotası olan Lübnan'daki patlama COVID-19 krizinin etkilerinin sürmesine neden olacak ve ekonomi 2021’de %1,7 daha daralacak. Ekonomik zorluklar nedeniyle gösteriler artsa da Başkan Beşar Esad'ın İktidarda kalacak kadar güce sahip olduğu belirtiliyor. Nisan veya mayıs ayında geçici başkanlık seçimi gerçekleşecek.

VENEZUELA

Ordunun desteğini çekmesi durumunda Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun gücünün sonlanacağı öngörülen EIU analizinde dolar bazında 2018’den 2020’ye üçte İki oranında daralan ekonominin 2021’de %1,7 daha daralması bekleniyor.