Başkanlar Konuşuyor: Bartın'ın ekonomisi, Filyos Vadisi Projesi ile katlanarak büyüyecek

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde DÜNYA, 81 ildeki oda ve borsa başkanlarıyla ekonominin nabzını tutuyor. Bugün 12’ncisini yayınladığımız “Başkanlar Konuşuyor” söyleşi dizisinde Bartın ekonomisi ele alındı. Bartın TSO Başkanı Halil Balık, DÜNYA’nın sorularını yanıtlayarak, sanayide sürdürülebilir yatırımları beklediklerini vurguladı.

"Çevreye zarar veren sanayi istemiyoruz"

Halil Balık / Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı

Bartın’ın yüzde 59’u ormanlarla kaplı. Buna bağlı olarak yüzyıllardır ilde orman sanayisi var. Zonguldak’ın eski ilçesiyiz. Amasra’da kömür madenleri bulunuyor. Hattat Grubu’nun açtığı 3 maden galerisi var. Uzun süredir devam eden bir proje ama henüz kömür çıkarılmış değil. 20 ayda yatırımın tamamlanarak faaliyete geçeceği öngörülüyor. Günde ortalama 5 bin ton kömür çıkarılacak. Bu yabana atılacak bir miktar değil. Tarım ve hayvancılık da var ilimizde. Turizm deyince de akla Amasra geliyor. Genelde yerli turistin gittiği İnkumu Plajı var. Daha çok günübirlik turlar yapılıyor ve pansiyonculuk yaygın. Bölgenin arazi yapısı nedeniyle 5 yıldızlı otel yatırımları için arsa üretilemiyor. Deniz turizminde durum böyle olsa da Bartın’da doğa turizmini yaygınlaştırmak ve Bartın Irmağı’nı turizme kazandırmak için çalışmalarımız var.

15 YILDA BARTIN FİLYOS İLE BİRLEŞECEK

Bartın’ın ekonomisini güçlendirecek en önemli proje Filyos. Karadeniz’de doğalgazın bulunmasıyla birlikte limanın yanında ikinci bir bölge açılıyor doğalgaz rafinerisi için. Filyos projesinin doğalgazla birlikte daha da önem kazanacağına inanıyoruz. Bizim Filyos Projesi’nin yapılacağı bölgeye uzaklığımız 40 kilometre. 15 sene içinde Bartın’ın Filyos’la birleşeceğini öngörüyoruz. Bölgeyle karayolu ve deniz bağlantımız var. Filyos’ta oluşacak sanayiyle birlikte konaklama yatırımları da artacak. Bu da hem turizmi hem de şehirleşmeyi hızlandıracak. Filyos doğalgaz ve demir-çelik sanayiine yönelik bir proje. Bu sektörlere yönelik yan sanayinin de Bartın’da gelişeceğini düşünüyoruz. Dolayısıyla şu anda normal seyrinde ilerleyen Bartın’ın 15 sene içinde birkaç misli büyüdüğünü göreceğiz. Ancak yapılacak yatırımların sürdürülebilir olması için çaba göstereceğiz. Bartın’ın nüfusu yaklaşık 200.000. Nüfusun büyük bölümü kırsal mahallelerde yaşıyor. Tarım ve hayvancılık yapıyor bu kesim. Dolayısıyla tarım arazilerini kirletecek bir yatırım istemiyoruz. Buraya çevreye uyumlu teknolojilerle yatırım yapan herkesi davet ediyoruz.

OSB'YE YAKLAŞIK 1,3 MİLYON METREKARE ALAN EKLENECEK

Bartın TSO 1906 yılında kuruldu. Bugün itibariyle 2.159 üyemiz var. Bartın OSB’de 30 firma faaliyet gösteriyor ve 5.000 kişi istihdam ediliyor. 700.000 metrekarelik bir genişleme alanımız var. Firmalar temel atma çalışmalarına başladı. Ancak çevreye zarar veren bir sanayi istemiyoruz. 15 parselde kurulacak fabrikaların hiçbiri çevreye zarar vermeyecek yatırımlar. Genişleme alanımız da hemen hemen doldu. OSB’nin yanında yaklaşık 1,3 milyon metrekarelik bir alanı daha bölgemize ekleyeceğiz. Bartın’daki yatırımlar 4’üncü bölge teşviklerinden, OSB’deki yatırımlar da 5’inci bölge teşviklerinden yararlanıyor.

DUBAİLİ BİR FİRMA MOBİLYA FABRİKASI KURACAK

Bartın’a diğer illerin yanı sıra yurtdışından da yatırımcı geliyor. Dubaili bir firma mobilya fabrikası kuracak. Yer tahsisi için bakanlığa gidildi. Yakın zamanda yatırım onaylanacaktır. Ama sanayi alanında arsa konusunda arz sıkıntısı var. Yüzde 59’u orman olan ve dağlık bir bölgede arsa üretmek sıkıntı oluyor. Tarım sektöründe ise Bartın, kendi yetiştirdiğini kendisi tüketiyor veya çevre illere veriyor. Sahil bölgelerimizde fındık ekimi oldukça fazla. Çilek üretimi seracılık yaygın olmadığı için sınırlı düzeyde. Zonguldak Çaycuma’da seracılık için tarıma dayalı ihtisas OSB kuruluyor. Orada tarımsal üretimi artırmak için çalışmalar yapılacak. Başarılı olursa biz de bu konuda adım atacağız. Ürettiğimiz ürünleri Rusya’ya ihraç edeceğiz. Bu yönde bir planımız var.

Kalkınma ajansı desteğiyle sayacılığı köylerde yaygınlaştırmak istiyoruz

Sayacılık Bartın’da uzun yıllardır yaygın olan bir meslek. Bu alanda yaklaşık 1.000 kişi istihdam ediliyor. Makineye değil, insan gücüne dayalı emek yoğun bir iş kolu. Biz de istihdam yaratmak amacıyla bu konuya eğildik. Yürüttüğümüz projelerle de sayacılığı köylere getirdik. Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle 53 makine köylere gitti. İlerleyen yıllarda köylerdeki makine sayısını 500’e çıkarmayı amaçlıyoruz. Köylerde işe ihtiyacı olan ve köyden ayrılamayacak durumda olanlara iş oluşturmak için bu mesleği köylerde yaygınlaştırmak istiyoruz. Ayakkabı sektöründe 1.000 kişinin istihdam edildiği sayacılık da ilimizde yaygın bir iş kolu. Biz bu alanda inovasyon merkezimizle eğitim amaçlı bir çalışma yaptık. Hem sayacılığı hem de ayakkabı üretimini geliştirecek bir eğitim merkezi kurduk. Öte yandan e-ticaret de artık kaçınılmaz. En ufak firmaların bile aracı bir kurumla e-ticaret yaptığını görüyoruz. Açıkçası ilerleyen yıllarda ticaretin tamamen online’da yapılacağını düşünüyorum. Hatta caddelerdeki mağazaların ne olacağını soruyorum. Ancak, dijitalleşme artık günümüzün bir gerçeği. Bu alana yönelmeyenlerin yaşama şansı çok düşük. Bartın’daki firmaların da bu alana yönelmesi için çalışmalar yapıyoruz. Eğitimler veriyoruz ve teşvik etmeye çalışıyoruz. Gençler ve yeni yetişen kuşaklarla birlikte dijitalleşme vazgeçilmez olacak. Bartın’da da Türkiye çapında e-ticaret yapan firmalar var.

Ulaşım projeleriyle önümüz açılacak

Bartın’ın başlıca sorunu ulaşım eksikliği. Çıkmaz bir sokak gibi görülüyor Bartın. Yapılacak yeni Karadeniz sahil yolunun, Sakarya Karasu’dan başlayıp Bartın’a kadar gelecek olan demiryolunun önümüzü açacağını düşünüyoruz. Filyos Projesi kapsamında da liman inşaatı hızla ilerliyor. Halihazırda sanayimizin ihtiyaçlarını karşılayabilen Bartın Limanı var. Bu limanı belediye işletiyor. Büyütülmesi konusunda bir gayret var. İhracata baktığımızda ise veriler gerçekleri yansıtmıyor. Bartın'dan yapılan ihracatın gümrüklemesi İstanbul'da yapıldığı için İstanbul'un kayıtlarına geçiyor. Bizdeki 2020 verileri 25,7 milyon dolar. Ama Bartın'ın ihracatı bunun birkaç misli.