Ayçiçeği yağının tonu 1100 doların altını gördü
Ayçiçeği yağının fiyatı düşük talep nedeniyle 1100 doların altına geriledi. Ukrayna’daki üreticinin yağı en kısa sürede elinden çıkarmak istemesi de düşüşte etkili. Sektör yetkilileri, fiyatlardaki düşüşün yurtiçinde tüketiciye yansıması gerektiğine vurgu yapıyor.
MEHMET HANİFİ GÜLEL
Ayçiçeği yağı fiyatları düşük talep nedeniyle uluslararası piyasada bir ayda 150 dolardan fazla düşüş gösterdi. Ham ayçiçeği yağının bir ay önce Türkiye teslim fiyatının 1230-1250 dolar seviyesinde olduğunu aktaran Agrolino Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Buttanrı, ocak ayında Türk alıcıların 1230 ile 1250 dolar seviyesinden 240 bin tona yakın ürün bağlantısı yaptıklarını söyledi. Savaştan dolayı Ukrayna’daki üreticilerin bir an önce yağı elinden çıkarmak istediklerini ifade eden Buttanrı, “Türkiye’deki alıcılar yağa ihtiyaçlarının olmadığını belirtikleri anda, satıcılar otomatikman fiyat indiriyorlar. Çünkü yağ Batı Ukrayna’dan yükleniyor, Tuna nehrindeki İzmail ve Reni kanalından aşağı indiriliyor. Gemi büyüklüklüleri küçük olduğu için gideceği ülke sayısı çok sınırlı. Böyle olunca da Türkiye çok önemli bir alıcı oluyor. Bir diğer sebep de Güney Amerika’da artık soya yağı mahsulü çıktı ve piyasaya giriyor. Yine palm yağı ciddi şekilde piyasada bulunuyor. Birçok ülkede ekonomik daralmayla yağ talebinin azalacağı beklentisi fiyatların düşmesinde etkili oluyor. Son bir ayda Türkiye’ye teslim fiyatı 1250 dolardan 1070 dolara kadar indi” dedi.
Fiyatlardaki düşüşün yurtiçinde tüketiciye yansıması gerektiğine vurgu yapan Buttanrı, 5 litrelik ayçiçeği yağının maliyetinin 140 lira civarında olduğunu bildirdi. Buttanrı, söz konusu maliyetlere bakılınca yağın bir kademe daha aşağı inerek, perakende fiyatın 150 lira civarında olması beklendiğini ifade etti.
“Rusya’nın hububat kotası fiyatı etkilemez”
Rusya’nın hububat ihracatına getirdiği kotanın fi yatlar üzerinde etkisinin olmayacağını dile belirten Şaban Buttanrı, geçen yıl Rusya’da 25-30 milyon ton stok devrinin olduğunu ve geçen sezonda 100 milyon tonun üzerinde üretim olduğunu aktardı. Japonya, Kore ve Batılı ülkelerin hiçbir şekilde Rusya’dan buğday almadığına dikkat çeken Buttanrı, “Rusya’dan buğdayı alan Türkiye, Pakistan, Libya ve Kenya gibi ülkeler. Dolaysıyla Rusya kendi kendine pazar yaratmaya çalışıyor ve vergiyle fi yatı artırmaya çalışıyor. Buna karşın, rakibi olan Avusturalya’da buğday çıktı ve bütün Asya kıtasına satış yapıyor. Avusturalya’da bu yıl 40 milyon ton civarında mahsul bekleniyor ve bunun büyük bir kısmı ihraç edilecek. Onun için Rusya kısıtlamayla talep yaratmaya çalışıyor ama faydası yok. Buğday fi yatında aşağı yönlü trendi devam ediyor ve protein oranına göre 310 ile 320 bandında bulunuyor. Türkiye’ye şu an gelen teklifl er 11,5 proteinli fi yatı 310 dolar ve 12,5 proteinlinin fi yatı ise 315 dolar bandında. Türkiye’deki sanayici yağda ve buğdayda 15 gün ‘biz almıyoruz’ derse ve biraz sabırlı olursa çok daha ucuza alır. Türkün tek rakibi Türkiye’dir” dedi.
“Ayçiçeği neredeyse en ucuz yağ”
Ayçiçek yağında fiyatlarının gevşediğini, Marmara teslim tonu 1070 dolar ve Mersin teslimatlarının ise 1100 dolar olduğunu açıklayan Solventum Yönetim Kurulu Başkanı Onat Angı da, dünyada şu anda ayçiçeği yağı talebinin olmadığını vurguladı. Angı, “Talepsizliğin temel nedeni stokların dolu olması. Ayrıca satış yok, satıcı çok. Ben fiyatların dibi gördüğünü ve bu seviyelerden döneceğini düşünüyorum. Diğer yağlarda ise şu an Arjantin’den soya teslim fiyatının tonu 1170 dolar seviyesinde bulunuyor. Palm yağının da tonu 1070 ile 1050 dolar seviyesinde bulunuyor. Soya ve palm yağlarında fiyat düşüşü ayçiçeğindeki kadar olmadı. Şu anda ayçiçeği yağı neredeyse en ucuz yağ. Fiyatı palm yağına yaklaştı. Palm yağının fiyatı daha önce her zaman ayçiçeğinin altında yer alırdı” dedi.
