Armatörlerden ‘Kızıldeniz’ atağı
Türkiye’nin Kızıldeniz’e denizyolu lojistik bağlantısı güçleniyor. Arkas, Hapag Lloyd ve Rif Line bu ay içerisinde Türkiye-Kızıldeniz arasında yeni servis hizmeti başlatmak için harekete geçti.
Aysel Yücel
Kızıldeniz krizinin küresel ticarette yarattığı etki derinleşirken, yerli ve yabancı armatörlük şirketlerinden birbiri ardına Türk ihracatçısını rahatlatacak yeni servis hizmeti haberleri gelmeye başladı. Arkas, Hapag Lloyd ve Rif Line bu ay içerisinde Türkiye-Kızıldeniz arasında hizmet vermeye başlayacaklarını duyurdu.
Filistin’deki savaş nedeniyle Husiler Süveyş Kanalı’ndan geçen İsrail bağlantılı ticari gemilere saldırı başlamıştı. Bunun üzerine risk almak istemeyen denizcilik şirketleri Doğu-Batı deniz ticaretinde Süveyş Kanalı yerine Ümit Burnu’nu dolaşmaya başlamış, ancak uzayan rotalar gemilerin transit sürelerinin 60-70 güne kadar uzamasına neden olmuştu.
Bunun üzerine bazı denizcilik şirketleri, bu yılın başında riskli Kızıldeniz geçişine alternatif olarak Türk ihraç ürünlerini Suudi Arabistan üzerinden karayolu bağlantısıyla Körfez ülkelerine taşımaya başlamıştı. İlk olarak konteyner devi MSC, Tekirdağ - Derince - Mersin - King Abdullah - Cidde - Akabe - Tekirdağ rotasını takip eden servisiyle, King Abdullah limanı varışından sonra transit gümrüklemesini yaparak Arap Körfez ülkelerine karayolu ile teslim olanağı sağlamaya başlamıştı.
Ardından yerli konteyner şirketleri Turkon ve Medkon Mersin-İskenderun-Cidde-Akabe rotasını izleyen servis başlatmıştı. Şimdi bu hatta Arkas da ortak oluyor. Arkas Line, Kızıldeniz’de düzenli haftalık servis vermeye başlayacak. Şirket, Kızıldeniz Express Servisi (RS1 ve RS2), iki ayrı hatla Türkiye’den Suudi Arabistan ve Ürdün’e köprü kuracak.
16 Haziran 2024 itibariyle başlayacak Kızıldeniz seferleri ile Arkas Line, hizmet verdiği tüm limanları haftalık düzenli iki ayrı hatla Kızıldeniz’e bağlayacak. Arkas Line CEO’su Can Atalay, “Gemi filomuzu büyütüp gençleştirirken aynı zamanda rotamıza yeni pazarlar ekleyerek ileriye doğru hızlı ama sağlam adımlar atıyoruz. Yeni başlatacağımız Kızıldeniz Express Servisleri (RS1 ve RS2) ile Cidde, Akabe, Port Sudan ve Cibuti limanlarını servis ağına ekliyor” dedi. RS1 Servisi kuzeyde Kumport / Evyap / Aliağa / Cidde)/ Akabe / Kumport rotasında taşıma yapacak. RS2 Servisi ise İskenderun / Mersin / Cidde/ Akabe / İskenderun otasında hizmet verecek.
Alman konteyner devi Hapag-Lloyd da 15 Haziran 2024'ten itibaren Turkey Red Sea Express'le (TRE) İstanbul - İzmit- Aliağa-Cidde (Suudi Arabistan)- Akabe (Ürdün)- İstanbul rotasını izleyecek. Medkon Genel Müdürü Mahmut Işık, Arkas’ın Turkon-Medkon ortaklığına açılan hatta dahil olduğunu ve üçlü konsorsiyumla Kızıldeniz taşımalarının yapılacağını söyledi. Işık, Alman Hapag-Llyod’un da Turkon ve Medkon gemilerinden slot alarak Türkiye-Kızıldeniz arası hizmet vereceğini aktardı. Işık yeni hedefl erinin Kızıldeniz’de feeder hizmeti de vererek Cidde ve Akabe gibi ana limanlardaki yükü diğer ülkelere ulaştırmak olduğunu söyledi.
Navlun Eylül 2022’den sonra en yüksek seviyede
Kızıldeniz krizinin konteyner navlununda üzerindeki baskısı artarak sürüyor. Uzayan rotalar nedeniyle konteyner ve gemi arzında kapasite sorunu ortaya çıkarken önemli aktarma limanlarında yoğunluk başlamıştı. Drewry'nin Dünya Konteyner Endeksi geçen hafta yüzde 12 artışla 40’lık konteyner başına 4.716 dolara yükseldi. Geçen yılın aynı haftasına kıyasla yüzde 181 artış gösteren endeks, Eylül 2022’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
“Siparişler kaçıyordu, ihracatçı nefes alacak”
Rif Line Türkiye Genel Müdürü Mehmet Serkan Erdem, Mersin’den Suudi Arabistan’ın Cidde Limanı’na yeni bir servis başlatacaklarını söyledi. Mersin’den Cidde’ye ilk gemi 28 Haziran’da yola çıkacak. Erdem, transit sürenin 8 gün olacağını belirtirken, Temmuz ayından itibaren İstanbul ve İzmit’ten Cidde’ye de servis hizmeti başlatacaklarını açıkladı. Erdem, “Türkiye’den Ortadoğu ülkelerine transit süreler 60-70 güne çıkmıştı. Bu nedenle Ortadoğu’daki alıcılar, siparişleri Çin ve Hindistan gibi başka ülkelere kaptırmaya başlamıştı. Yeni hatlar Türk ihracatçısına nefes aldıracak” diye konuştu.
