Arap turist ‘evinde’ kaldı oteller yüzde 20 boşaldı
2023 yılının 11 ayında Türkiye’ye gelen Arap ziyaretçi sayısı değişmese de günübirlik kiralamaların artması ile konaklayan sayısı yüzde 20 azaldı. Konaklamanın azalmasında “ev sahibi” Araplar da etkili oldu.
Selenay YAĞCI/İSTANBUL
Turizm sektörü geçen yıl Ortadoğu ve Körfez ülkelerinden gelecek 6 milyon turist hedefine ulaşamasa da 11 aylık veriler bir önceki yıl ile benzer bir sayının yakalandığını gösteriyor. Zaten sektör temsilcileri de ziyaretçi sayısında yaralayıcı bir düşüş olmadığını ancak konaklama sektöründe ciddi kayıp yaşandığını vurguluyor. Körfez ülkelerinden gelen turistlerin yüzde 20’sinin günübirlik evlerde konakladığı hesaplanıyor.
"Kaçak konaklama ile birlikte kaçak turlar düzenleniyor"
EKONOMİ’ye bilgi veren Heysem Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Ayman Maslamani; gerek Türkiye’de ev alan Arapların, gerekse günübirlik hizmetinin artmasıyla otel rezervasyonlarında yüzde 20’ye varan düşüş yaşandığını söyledi. Arap müşterilerin kısa süreli konut kiralayarak bu evlerde kayıt dışı kaldığını ifade eden Ayman Maslamani, “İstanbul’dan Trabzon’a, Bodrum’dan Antalya’ya her yerde durum bu. Bu kayıt dışı konaklama nedeniyle oteller misafirlerinin yüzde 20’sini kaybetti” dedi. İşletme ruhsatı olmayan evlerde yapılan bu konaklamaların beraberinde kaçak turların da düzenlendiğini anlatan Maslamani, “Bu turlar da kaçak, rehberler de kaçak. Hanutçuluk üzerine kurulu bir sistem var” diye konuştu.
Boğaz hattındaki otellerin doluluk oranının yüzde 30-40’larda seyrettiğini belirten Maslamani, “Çünkü her bütçeye göre ev var. 5 yıldızlı otelde kalıp 5 bin Euro harcayacak üst gelir grubundan ziyaretçiler bin dolara lüks bir evde kalıyor. Alım gücü daha düşük olanlar ise geceliği 40-50 dolarlık evlerde kalıyor. Kimseye faydası olmayan kaçak bir turizm ortaya çıktı” dedi.
“Ev sahibi de kiracı da aynı ülkeden”
Doğu Karadeniz’e Körfez ülkelerinden bir yıl içinde 1,5 milyona yakın turist geldiğine işaret eden Karadeniz Turistik İşletmeciler Derneği (KATİD) Başkanı Murat Toktaş da gelenlerin yaklaşık yüzde 20’sinin günübirlik kiralık evlerde konakladığını söyledi. Toktaş şu bilgileri paylaştı: “Bu evlerin yarısı da Doğu Karadeniz’de Körfez ülkesi vatandaşlar tarafından satın alınan evler… Bu kişiler kendi ülkelerinden gelen vatandaşlarına kendileri olmadığı dönemlerde bu evleri kiraya veriyorlar. Otel misafirlerinin sayısı ciddi oranda azaldı.”
“Muğla ve Antalya da ilgi alanına girdi”
Ortadoğu ve Körfez ülkelerinin önemli turizm pazarları arasında olduğunu vurgulayan Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, bölgeden ziyaretlerin haziran-ekim döneminde yoğunlaştığını hatırlatarak şu bilgileri verdi: “İstanbul ana destinasyon olmak üzere Bursa, Yalova, Sakarya (Sapanca), Bolu (Abant), Trabzon, Antalya, Muğla (Bodrum), Ordu ve Samsun’un en çok tercih edilecek illerimiz olması bekleniyor. Son zamanlarda Arap turistler yeşil ve serin destinasyon tercihlerinin yanı sıra Muğla ve Antalya gibi sıcak ve denize kıyısı olan destinasyonlara da ilgi göstermeye başladılar. İstanbul’un yanı sıra Bursa, Bolu, Abant, Yalova, Giresun ve Trabzon gibi yerler de hem gezmek hem de yerleşmek için Arap turistlerin diğer favorileri arasında yer alıyor.”
ARAP TURİSTİN BİLEŞİMİ DEĞİŞTİ
Arap ülkelerinden 2022 yılında 4 milyon 175 bin ziyaretçi gelirken, 2023 yılın 11 ayında bu sayı 4 milyon 22 bin oldu. Arap turistlerin sayısında düşüş olmasa da bileşiminde büyük bir değişim göze çarpıyor. 2023’te Bahreyn’den gelen turist sayısı yüzde 34,8 gerilerken düşüş oranı Katar’da yüzde 26,5, Kuveyt’te yüzde 24,2, Ürdün’de Yüzde 21,9, BAE’de yüzde 15,6 ve Lübnan’da yüzde 7,6 olarak hesaplandı. Öte yandan Suudi Arabistan’dan gelen ziyaretçi sayısı ise aynı dönemde yüzde 70 arttı.
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre İstanbul’a Arap ülkelerinden 2022 yaklaşık 3,3 milyon ziyaretçi gelirken, 2023’ün 11 ayında bu sayı 2 milyon 963 bin oldu. Özellikle kasım ayındaki ziyaretçi sayısının yüzde 22,32 düşüşle 207 bin 365’e gerilemesi dikkat çekti.