500 TL'lik banknot tartışması
Türk Lirası'nın döviz karşısındaki değer kaybı devam ederken, ekonomistler 500 TL'lik banknotlara ilişkin grafiklerle açıklamalar yapıyor. TCMB eski Başekonomisti Hakan Kara, 200 TL'lik banknotların kullanımının henüz rekor seviyede olmadığını söylerken, ekonomist Uğur Gürses ise 500 TL'lik banknot basılması gerektiğini ifade ediyor.
2009 yılında piyasaya sürülen 200 TL banknotun Amerikan Doları karşılığı yaklaşık 135 dolardı. Ancak bugünlerde değeri 7 doların altına kadar düşmüş durumda.
Piyasadaki TL banknotların yaklaşık yüzde 95'i, 200 ve 100 TL'lik birimlerden oluşuyor. 25 ve 50 kuruşluk madeni paralar ise neredeyse hiç kullanılmıyor.
Türkiye’de banknot basma yetkisi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nda. Zaman zaman yeni banknot basılacağına dair söylentiler çıksa da, bu iddialar şimdiye kadar resmi kurumlarca yalanlandı.
Son günlerde TL'de yeniden gündeme gelen 500 TL'lik banknot basımını ekonomistler de farklı açılardan gündeme taşıyor.
TCMB eski Başekonomisti Hakan Kara, piyasada halen en büyük banknot olan 200 TL'nin kullanımdaki payının yüzde 68,9 olduğuna dikkat çekerken, bu miktarın hala 2004 yılındaki en büyük banknot olan 20 TL'nin yüzde 84,8'lik kullanım oranınına erişmediğini aktarıyor.
Kara, dolaylı olarak 500 TL'lik banknotun basılması için henüz uygun şartların oluşmadığına dikkat çekiyor.
Konuya ilişkin sosyal medya platformu X'ten açıklama yapan Kara, "En büyük banknot olan 200 TL'nin kullanımdaki payı % 68,9’a gelmiş. Çok yüksek ve verimsiz ama rekor değil. Para reformu yapılmadan önce 2004 yılında en büyük kupürün (20 milyonluk banknot) payı % 84,8’e ulaşmıştı" diyor.
En büyük banknot olan 200 TL'nin kullanımdaki payı % 68,9’a gelmiş. Çok yüksek ve verimsiz ama rekor değil. Para reformu yapılmadan önce 2004 yılında en büyük kupürün (20 milyonluk banknot) payı % 84,8’e ulaşmıştı. pic.twitter.com/6ARlQmUHR9
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) December 7, 2023
Ekonomist Uğur Gürses ise 500 TL'lik banknotların basılması gerektiğini düşünenler arasında. Gürses, bu konuda sosyal medya hesabından Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'a çağrı yaparak şunları söyledi:
"Merkez Bankası'nca neden yeni bir tertip 200'lük basılıyor? Çünkü belli ki mevcutlar yetmiyor; emisyon yedek deposu da boşalıyor. Peki o zaman neden 500'lük basılmıyor? Çünkü siyasi polemik konusu olacağını düşünüyor olmalılar. 'Siyasi polemik olacak kaygısı' ihtiyaçların ötelenmesini mi getirmeli? @hafizegayeerkan
Bir not da Merkez Bankası'nın yaptığı hataya dair; normalde 6. tertip demeleri gerekirken 7. tertip ilanı yapmışlar. 6. Tertipte 200'lük var mıymış ki?"
Merkez Bankası'nca neden yeni bir tertip 200'lük basılıyor? Çünkü belli ki mevcutlar yetmiyor; emisyon yedek deposu da boşalıyor.
— Uğur Gürses 🌞 (@ugurses) December 7, 2023
Peki o zaman neden 500'lük basılmıyor?
Çünkü siyasi polemik konusu olacağını düşünüyor olmalılar.
'Siyasi polemik olacak kaygısı' ihtiyaçların… pic.twitter.com/kL8Kb6VUCO
Öte yandan, Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşçu geçen yıllarda da gündeme getirdiği 500 TL’lik yeni banknotların yerel seçimden sonraki 3 ay içerisinde basılacağını ileri sürüyor.
