18 Kanun ve 2 KHK’da değişiklik yapan torba teklif TBMM’ye verildi

Canan SAKARYA / Mehmet KAYA

Hükümetin hazırlıklarını yaptığını duyurduğu yeni torba teklif TBMM’ye sunuldu. Teklifin içende beklenen çek düzenlemesi de yer aldı. Ödenmeyen çekler nedeniyle mahkum olanlara ödeme planı oluşturma ve düzenli ödeme şartıyla mahkumiyetin kaldırılması şeklindeki düzenleme yenilendi. Düzenleme kapsamına salgın nedeniyle 30 Nisan 2021 tarihine kadar olan ödenmeyen çeklere istinaden verilen mahkumiyet kararları alındı. Yeni durumda, sözkonusu çeklerin onda bir bedelini ödeyenlerin serbest bırakılması süresi 30 Haziran 2022 olarak belirlendi. Önceki dönemdeki haktan yararlananlar otomatik olarak yeni düzenleme kapsamına alındı. Bu kişilerin daha önce ödediği bedeller düşüldükten sonra kalan tutarın onda biri hesaplanacak.

Düzenleme ile henüz yargılanmamış, yargılaması devam edenler (infaz aşamasına geçmemiş olanlar) 30 Nisan 2021 tarihine kadar olmak şatıyla, çek bedelinin onda birini 30 Haziran 2022 tarihine kadar, kalan kısmını ise o tarihten itibaren ikişer ay arayla 15 taksitte öderlerse mahkumiyet kararları tüm sonuçlarıyla ortadan kaldırılacak veya infaz durdurulacak. Düzenlemeden yararlanmak isteyenler yargılama sonuçlarını beklemeden ödemeleri yapması gerektiği düzenlendi.

Terörle mücadele

Torba teklif ile terörle mücadele kapsamında gözaltı, sorgulama vb. uygulamalarda ilave süre uzatımı imkanı sağlanmıştı. Teklifle ihtiyaca binaen 31 Temmuz 2021’den başlayarak bu sürelerin 3 yıl daha yine uzatılmış olarak uygulanması karara bağlandı. Yine teklifle, kamu personelinin uzaklaştırma, ihraç, rütbelerinin geri alınması, mesleki unvanlarının kaldırılması yetkileri de 31 Temmuz 2021’den başlayarak üç yıl daha uzatıldı. Yine, terörle mücadele kapsamında TMSF’nin 6758 sayılı OHAL Kanunu kapsamında kayyum olarak görev yapma süresi 31 Temmuz 2021’den başlayarak üç yıl daha uzatıldı.

Teklifle, güvenlik korucularının aylıklarının asgari ücretin altına düşmesi halinde aradaki farkın ödenmesi hükmü getirildi.

Kooperatiflerin, genel kurullarını yapabilmelerine yönelik süre salgın nedeniyle 31 Eylül 2021’e kadar genel kurullarını yapma imkanı tanındı.

-Rekabet kurulu çalışanlarının soruşturmasını yaptığı şirketlerde çalışması gündeme gelmişti
Rekabet Kurumu’nda bazı çalışanların soruşturma ya da inceleme yaptıkları alanlarla ilgili kuruluşlara transfer olduğu basına yansımıştı. Torba teklifle getirilen düzenleme ile görevden ayrıldıkları tarih itibariyle, geçmiş iki yıl içinde yürüttükleri soruşturmaların konusu olan sektörlerdeki firmalara geçmesi yasaklandı. Bu kapsama, Kurul başkan ve üyeleri, soruşturma raportörleri, bu meslekten sorumlu daire başkanları, ilgili başkan yardımcıları kapsama giriyor.
Teklifle ayrıca, TÜİK’in özel bütçeli kuruluş olmasının ardından, kamu cetvellerindeki yeri de değiştirildi.

Kambiyo mevzuatına göre farklı alanlarda yapılan düzenlemeler ve bu alanlarda çalışacak firmalara yönelik olarak mali güç tespiti, piyasaya giriş izni vb. her türlü denetim yapılabilmesine yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yetki tanındı. Ayrıca, faaliyet izni verilmesinden hareketle, Hazine ve Maliye Bakanlığına bu tür izinlerden, sertifikalardan, başvurulardan aldığı ücretlerin yeniden değerleme oranına göre artışı hükmü bağlandı.

Tarım Bakanlığından izin almadan tütün ticareti yapanlara verilen cezalar 6 ay ertelendi.
Endüstriyel gazlara olan talebin artması nedeniyle, havanın bileşenleri olan oksijin, azot ve argon ayrıştırma tesislerinin orman alanlarında kurulabilmesine olanak sağlanıyor. Bu alanda izin verme yetkisi Tarım ve Orman Bakanlığında olacak.

Gecekondulaşmayı önlemek amacıyla yapılan mevzuatta imar düzenlemeleriyle yol, park gibi zaruri alanlar için, parsellerden düzenleme ortaklık payı kesilmesine imkan tanınmıştı. Torba teklifle getirilen düzenleme ile imar planı kararı yapılaşmayla ve nüfus artışıyla birlikte, meydan, otopark, çocuk bahçesi, yeşil alan, ibadet yeri ve benzeri yerler için de, değer artışı karşılığında ortaklık payı kesintisi yapılabilmesi, her halukarda toplam kesintinin yüzde 45 ile sınırlanması düzenlendi.

Gümrük Kanunun 211. Maddesinde yapılan düzenlemeyle, kendi beyanlarıyla eşyanın gümrük kıymetini artırmalarının ardından, ödenmiş veya tahakkuk ettirilmiş vergilerin geri alınması veya kaldırılması önlendi. Kendi beyanıyla bedel artırımının, koruma önlemlerinden kaçınmak amacıyla yapıldığı belirtildi.

Devlet Üniversitelerinde görevli bilim insanlarının Merkez Bankası Banka Meclisinde görevlendirilebilmesine yönelik olarak düzenleme yasaya alındı ve mevcut kadrolarına bağlı olarak alabilecekleri ücret tanımlandı.

Global bütçe kalıcı hale geldi

Teknik adı “global bütçe” olan, SGK’nın yıllık bir bedel ile Sağlık Bakanlığı hastanelerinden Genel Sağlık Sigortası kapsamında hizmet almasını düzenleyen sistem, dönemler itibariyle yapılan Götürü Bedel Üzerinden Sağlık Hizmeti Alımı anlaşmalarıyla yapılıyordu. Kanunla bu konuda kalıcı bir yapı oluşturuldu. Yapılan son anlaşmanın süresi 26 Mart 2020’de bitmişti. Sağlık alanında yapılan bir başka düzenleme ile TİTCK personeli tabip ve eczacılara döner sermayeden ek ödeme yapılmasına imkan sağlandı.

Ayrıca, gümrük muhafaza personelinin ödül sistemi de polis ve asker gibi güvenlik kuvvetleriyle eşdeğer hale getirildi.