10 milyar TL’lik sevgi ekonomisi
Bu yıl koronavirüs pandemisi kısıtlamalarına denk gelen 14 Şubat Sevgililer Günü’nde yaklaşık 10 milyar TL’lik hareket bekleniyor. Söz konusu pastada en büyük payı online alışverişin alması beklenirken hediye listesinde ise bu yıl deneyim ürünlerinin yerini mücevher ve elektronik ürünlerin alacağı belirtiliyor.
Kökeni, Roma Katolik Kilisesi’ne dayanan ve Valentine ismindeki bir din adamı adına ilan edilen Sevgililer Günü, tüm dünyada yarın kutlanacak. Önceleri kart ve çikolata ile birbirlerine sevgisini gösteren çiftler zamanla bu özel günü bir hediyeleşme ritüeline çevirdi. Bu durum piyasalara tüm haftayı kapsayan bir canlanma ve milyarlarca TL’lik bir katkı sağladı. 14 Şubat haftasına yayılan ve daha çok son 3 günde yoğunlaşan alışveriş döneminde markalar da ardı ardına kampanyalar düzenleyerek “aşk ekonomisinden” payına düşeni almaya çalışıyor. Geçmiş birkaç yıla baktığımızda kartlı ödemeler ile birlikte 14 Şubat haftasında alışverişte 8-9 milyar TL’lik bir hareketlilik yaşandığı göze çarpıyor. Bu yıl ise geçmiş yılların aksine koronavirüs pandemisi kısıtlamaları nedeni ile alışverişin daha çok online tarafta gerçekleşmesi ve toplamda 10 milyar TL’ye ulaşması bekleniyor.
BMD yüzde 25 artış bekliyor
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre daha koronavirüs pandemisinin Türkiye’ye uğramadığı bir yıl önceki Sevgililer Günü’nde kartlı ödeme tutarı yüzde 28 artarak 3,3 milyar TL seviyesinde gerçekleşmişti. Söz konusu rakam 2019 yılında ise 2,5 milyar TL’ydi. Bu yıl ise salgın nedeni ile AVM’ler haftasonu kapalı, hafta içi ise yine kısıtlamalar nedeniyle 20:00’da kapanıyor. Bu nedenle alışverişin daha çok online’da gerçekleşmesi, offline’da ise ağırlıklı olarak 12 Şubat olmak üzere 8 Şubat haftasında gerçekleşmesi bekleniyordu. Konuyla ilgili Dünya’ya değerlendirmelerde bulunan Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, perakende sektöründe koronavirüs nedeni ile yılın ilk ayında cirolarda yüzde 60 düşüş yaşadıklarını, Sevgililer Günü haftasında ise az da olsa bir hareketlilik beklediklerini söyledi. Öncel, “Ocak ayını da cirolarda ortalama yüzde 50-60 kayıpla kapattık. Sevgililer Günü için hediyelik alışverişinin en azından belli kategorilerde alışverişe canlılık getireceğini, ortalamada ise salgın dönemi cirolarına birkaç gün için de olsa yüzde 20-25 katkı sağlayacağını tahmin ediyoruz” dedi.
“Perakendeyi kurtarmaz”
Diğer özel günler ve bayramlarda olduğu gibi perakende alışverişlerinde 14 Şubat etkisini BKM verilerinden takip ettiklerini belirten Öncel, şöyle devam etti: “2020’de Sevgililer Günü’nü de kapsayan haftada 1 milyar 217 milyon TL’lik elektronik eşya, 934 milyon TL’lik sağlık ürünü ve kozmetik, 742 milyon TL’lik de mücevher satışı yapıldı. Bu verilere bakıldığında bir önceki haftaya göre kuyumculuk sektöründe yüzde 65, elektronik eşya ile sağlık ürünleri ve kozmetikte yüzde 7 artış görünüyor. Aynı kategorilerde bu yıl da yine benzer bir artış trendi bekliyoruz. Ancak bu artış perakende sektörünü kurtarmaya yetmez.” Öncel’in açıklamalarına göre bu yıl Sevgililer Günü’nde yaklaşık 4 milyar TL’lik kartlı alışveriş yapılması bekleniyor.
TESK: Küçük esnafı destekleyin
Peki, küçük esnaf tarafında nasıl bir hareketlilik bekleniyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bu yıl pandemi kısıtlamaları nedeni ile rakam vermenin çok zor olduğunu belirterek, “14 Şubat Sevgililer Günü alışverişlerinden esnafımız umutlu. Pandemi sürecinde kazancı düşen esnafımızda her cebe uygun hediye mevcut. Ayrıca bu Sevgililer Günü’nde çiçekçilerimizin belirli saatlerde dükkânı da açık olurken, eve sipariş de yapabilecek” dedi.
“Deneyimin yerini kuyum ve elektronik alacak”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-ticaret Meclisi Üyesi ve Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucusu Cenk Çiğdemli, BMD’nin tahminin de üzerine çıkarak Sevgililer Günü haftasında alışverişte yüzde 50’lik bir artış beklediklerini söyledi. Son yıllarda özellikle etkinlik bileti, kurs, tatil, hobi eğitimleri, SPA ve otel rezervasyonu gibi deneyim odaklı hediyelerin yükselişe geçtiğini, ancak pandemi nedeniyle deneyim hediyelerinin bu yıl değerlendirilemeyeceğini ifade eden Çiğdemli “Deneyim hediyelerinin yerine eş değerde muadil hediyeler alınacağını düşünürsek, bu yıl kuyum ürünlerinde ve elektronik eşya hediyelerinde ekstra bir artış beklemekteyiz. Bu kategoriler dışında çiçek, giyim, oyuncak ve çikolata gibi klasik hediye segmentlerinde de artış bekliyoruz. Özellikle 18-24 yaş aralığında teknolojik ürünler, hobi ürünleri, oyuncaklar, 25-36 yaş aralığında ise mücevher, kol saati, cep telefonu ve bilgisayar öne çıkıyor. Çiçek vazgeçilmezler arasındaki yerini koruyor. Çikolata, aksesuar, mücevher, çantalar ve cüzdanlar da en çok tercih edilen hediye seçenekleri arasında” diye konuştu.
E-ticarette yüzde 50 artış bekleniyor
Açıklamalar, offline alışverişteki hareketliliğin pandemi önlemleri nedeni ile online tarafa kayacağı yönünde. Alışveriş kolaylığı, çok sayıda ürün seçeneği ve kampanyaların, Sevgililer Günü gibi özel dönemlerde e-ticarete olan ilgiyi katladığına da işaret eden Çiğdemli şöyle konuştu: “Pandemi ile beraber temassız alışverişlerin artışı e-ticaret sektörünü çok hızlı bir ivmeyle büyüttü. 2020’de 40 bine yakın yeni e-ticaret sitesi açıldı. E-ticaret ekosistemindeki bu büyümeyi ve pandemi koşullarını da göz önünde bulundurursak, 2021 Sevgililer Günü haftasında, bir önceki yıla kıyasla e-ticaret sitelerinin toplam ciro artışının en aşağı yüzde 50’lerde olacağını tahmin ediyoruz.”
Çiçek alacak sevgiliye anne-baba engeli
Bu yıl 14 Şubat Sevgililer Günü’nün pandemi ile birlikte pazar gününe denk gelmesi çiçekçileri endişelendiriyor. Sektör temsilcileri, “Pandemi olduğu için çiftler aileleri ile evde. Anne babanın yanına çiçek gönderemiyorlar. Bu durum bizim ticaretimizi etkileyecek” diyor.
Sevgililer Günü’nün vazgeçilmezi olan çiçek alışverişinde bu yıl milyarları bulan hareket bekleniyor. Bunun yüzde 80’inin yani 4,5 milyon adetinin gül satışlarından elde edileceği tahmin ediliyor. Bilindiği üzere İçişleri Bakanlığı, Sevgililer Günü’nü de kapsayan bu hafta sonu için ek genelge yayımladı ve çiçekçilere sokağa çıkma kısıtlamasında muafiyet getirdi. Genelgeye göre çiçekçi esnafı, bugün ve yarın 10.00-17.00 saatlerinde iş yerine ve evlere servis, 10.00- 00.00 saatlerinde ise sadece evlere servis şeklinde hizmet verebilecek. Ancak Türkiye’de sayısı 10 bini bulan çiçekçi esnafı, bu yıl 14 Şubat’ın pazar gününe gelmesinden endişeli. Üstüne bir de pandeminin de denk gelmesi ile belirsiz bir döneme girildiğini belirten Türkiye Çiçekçiler Birliği (TÇB) Başkanı İsmail Başaran, “Şu an her şey soru işareti. Satma umuduyla alıyoruz ama herkes korku içinde, kimse ön sipariş vermiyor. Pandemi olduğu için çiftler aileleri ile evde. Anne babanın yanına çiçek gönderemiyorlar. Bu durum bizim ticaretimizi etkileyecek” dedi. Üstelik şu an ön siparişlerde büyük sıkıntıların yaşandığını anlatan Başaran, “Açık olacağız ama ön sipariş yok. Genelde bir hafta önceden sipariş oluşuyordu ve çiçekçi stres yaşamıyor, ürün tedarik ediyordu. Şu an toplam siparişin yarısı kadar bile sipariş alınmıyor” açıklamasında bulundu.
2020 yüzde 70 düşüşle kapandı
Başaran’ın verdiği bilgilere göre 2020 pandemi nedeni ile sektörde işler yüzde 70 düşmüş durumda. “Bir çiçekçi şu an elektrik ve su parasını bile kazanamıyor” diyen Başaran, “Günün yarısında da kapalıyız. Bizim için akşam saatleri önemli. Ev hastane ziyaretleri, kız isteme oluyordu. Bunların hiçbiri artık yok. Cari müşterileri dediğimiz otel, hastane, vakıflarda da işler durdu. 100 bin kişi bu sektörden ekmek yiyor. Üstelik bir de e-ticaret baskısı var. E-ticaret çiçekçilerin müşterisinin yüzde 60-70’ini elinden aldı. Bir çiçekçi sattığı çiçeğin yüzde 50’sini o e-ticaret portalına bırakıyor. Kargocu gibi çalışıyoruz adeta” diye konuştu. Çiçekçilerin ana caddeleri süsleyen bir yapısı olduğuna dikkat çeken Başaran, şöyle devam etti: “E-ticaretin sektöre hızlı girmesiyle beraber çiçekçiler kendilerine yatırım yapamadılar. E-ticaret de çiçekçileri ezdi. İnsanların mahallesindeki çiçekçilerden sipariş vermesi çiçekçilerin varlığını sürdürmesi için çok önemli.”
4,5 milyon adet gül satışı bekleniyor
Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (SÜSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Dündar da Sevgililer Günü çiçek ekonomisi ile ilgili ilginç bilgiler verdi. Sevgililer Günü’nün vazgeçilmezi kesme gülde son 5 yılda yaklaşık olarak 17,5 milyon dolar civarında bir ekonomi oluştuğunu belirten Dündar, burada ithal gül oranının mevsimsellikten kaynaklı olarak yüksek olduğunu vurguladı. Sevgililer Günü’nün Türkiye’de gül üretiminin diplerde olduğu bir döneme denk geldiğini dile getiren Dündar, “Kolombiya, Afrika gibi ülkelerden gül getiriliyor. 2019 yılına göre 5 milyon adet gül ithal edildi. Bu rakam 2020’de 3.4 milyon adeti buldu. Sevgililer Günü'nde satılan gül adedi ise 2019’da 6 milyon iken söz konusu rakam 2020’de 4.5 milyona düştü. Bu yıl pandemi nedeni ile temkinliyiz. Geçen yıldan daha düşük olmaz ama çok fazla bir sıçrama da beklemiyoruz” açıklamasında bulundu.
Son dakikacı sevgililere 10 öneri
Sevgililer Günü’nde geriye sayımda son bir gün. Üstelik pandemi koşulları nedeni ile çiçekçiler, marketler ve online yemek servisi veren restoranlar dışında her yer kapalı. Ve hala hediye alamadıysanız seçenekleriniz epey azaldı. Biz de hala hediye alamayanlar için pandemi koşullarını da göz önüne alarak 10 öneriden oluşan bir listesi hazırladık. Dışarı çıkmadan alabileceğiniz hediye ya da etkinlikler ile sevgiliniz ile çok keyifli vakit geçirebilirsiniz.
1. Evet ilk sırada her 4 sevgiliden birinin ilk tercihi olan çiçekler yer alıyor. Bugün ve yarın 10 bin çiçekçi başta Sevgililer Günü simgesi olan gül olmak üzere onlarca çeşit çiçeği gece yarısına kadar istediğiniz adrese teslim edebiliyor.
2. Son dönemde sayıları hızla artan dijital içerik platform üyeliği oldukça güzel bir hediye seçeneği olabilir. Netflix’ten Gain’e, Exxen’den Amazon’a onlarca platform oldukça uygun fiyatları ile yine başka bir hediye seçeneği.
3. Yemeği kendiniz yapmak istemiyor ve Sevgililer Günü’nü evde de geçirmek istemiyorsanız başka bir seçenek romantik konaklamalı yemek paketleri. Birçok otel, bugüne özel menüler ile çiftleri ağırlamak için hazırlıklarını tamamladı. Rezervasyon yaparak ve izinleriniz ile otelde romantik bir Sevgililer Günü geçirebilirsiniz.
4. Sevgililer Günü'ne özel seyahat planlayanlar için pek çok farklı seçenek mevcut. Sakin ve romantik bir seyahat isteyenler Sapanca, Ağva'yı, kayak severlere Kartalkaya ve Uludağ'ı tarihi yolculuk isteyenler ise Ürgüp'ü tercih edebilir.
5. Pandemi nedeni ile birçok etkinlik sanal ortama taşındı. Bunlar arasında seminerler gibi farklı alternatifl er de var. Örneğin, İstanbul Modern’in çevrimiçi olarak sunduğu yetişkinlere yönelik Atölye Modern programında yer alan Sanat Tarihi seminerleriyle sevdiklerine farklı bir deneyim hediye edebilirsiniz.
6. Pandemi döneminde elimizde telefon ve tabletlerle epey vakit geçirdik. Bu durum bir süre daha devam edecek gibi görünüyor. O halde sevgilinize ilgi alanına göre bir oyun ya da online bir kurs gibi dijital içerikler hediye etmeye ne dersiniz?
7. Konserler, tiyatro, sinema... Tüm bunlar bir süre daha hayalini kuracağımız sosyal etkinlikler arasında. Ancak bu etkinlikler artık online’da da düzenleniyor. 14 Şubat tarihinde de epey online konser var. Evde sevgilinize konser havasında izleyebileceği online bir konser hediye edebilirsiniz.
8. Yemek yapmakta çok iyi değilseniz ve bu geceyi de evde geçirmek zorundaysanız ünlü restoranların Sevgililer Günü menüsünü eve söyleyebilirsiniz. Divan’dan Parle’ye Mazzeluna’dan Zuma’ya kadar birçok restoran Sevgililer Günü'ne özel hazırladığı menüleri evinize servis edebiliyor.
9. Yemeği çiftlerden genelde biri yapar diğeri de sofrayı hazırlar. Bu kez ünlü şeflerin tariflerini deneyerek sevgilinize sürpriz yapabilirsiniz. Hatta bu sefer ortada tam bir iş bölümü de olabilir. Menü birlikte oluşturulacak, alışverişe birlikte çıkılacak, yemek birlikte seçilecek.
10. Bir başka seçenek ise dijital içerik platformlarının Sevgililer Günü'ne özel hazırladığı Sevgililer Günü temalı film seçkileri ile romantik bir gece geçirmek. Örneğin Gain, "Aşk Her Şeyi Affeder mi?” başlığıyla 15 filmden oluşan bir kısa film seçkisini yayınlarken Tivibu ise Menüde Aşk Var klasörü hazırladı. Birçok platform en özel filmleri listesine ekledi bile.
Online’da bluetooth kulaklık ilk sırada
2020 yılını yüzde 65 büyüme ve 250 milyar TL’lik hacimle kapatan e-ticaret sektöründe de Sevgililer Günü dinamizmi başladı. Bu yıl hediye harcamalarının büyük oranda online yapılması bekleniyor. Türkiye’de e-ticaret yapan ve yapmayı düşünen satıcılara rehberlik eden Nesatılır.com da bu kapsamda Sevgililer Günü arifesinde tüketicilerin satın alma tercihlerini analiz eden bir araştırma yayınladı. Şirketin verilerine göre, Sevgililer Günü hediye alışverişleri yüzde 60’lık bir oranla son haftaya tekabül eden 11-14 Şubat’ta yapılıyor. 11,12,13,14 Şubat günlerinde hediye tercihlerinde yüzde 15,3 ortalama ile bluetooth kulaklık başı çekerken, sevgililerin en çok tercih ettiği ikinci hediye yüzde 12 ortalama ile cep telefonu oluyor. Bu iki tercihi yüzde 8,9 ortalamayla cep telefonu kılıfı, yüzde 6,5 ortalamayla akıllı saat, yüzde 6 ortalamayla dekoratif aydınlatma ve yüzde 4,3 ortalamayla erkek kol saati takip ediyor.
Fiyat ortalamasında cep telefonu ilk sırada
Nesatılır.com analizinde ilgili günlerin en çok tercih edilen diğer hediye kategorileri, kahve ve espresso makineleri, spor ayakkabı, erkek parfüm, kadın parfüm, hediyelik eşya, çay makineleri, tost makinesi, kadın kol saati ve diğer olarak ölçümlenirken şampiyonlar liginde cep telefonu 2.565 TL fiyat ortalamasıyla ipi göğüslüyor. Fiyat ortalamasının en yüksek olduğu diğer ‘en’ler ise 319,2 TL ile akıllı saatler, 292,5 TL ile erkek kol saatleri, 135 TL ile bluetooth kulaklık, 112,2 TL ile dekoratif aydınlatma ürünleri ve 29,75 TL ile cep telefonu kılıfları.
Sevgiliniz ile izleyebileceğiniz aşk temalı 3 film
Sevgililer Günü bu yıl pazara ve pandemiye denk geldiği için herkes evinde olacak. Böyle bir günde romantik filmler de çiftlerin yapılacaklar listesinde üst sıralarda yer alıyor. Biz de sizler için klasik haline gelen aşk temalı 3 film önerisi sıraladık.
- Bridget Jones’s Diary (2001) : Romantik komedi severler için biçilmiş kaftan. Renee Zellweger’in Bridget Jones rolüyle hafızalara kazındığı, beyazperdenin unutulmaz aşk üçgenini anlatan film, 32 yaşında halen hayatının aşkını aramakta olan Bridget’in yanlış seçimlerle dolu komik hikayesini anlatıyor. Filmde Zellweger’a Hugh Grant ve Colin Firth eşlik ediyor.
- You’ve Got Mail (1998): Sinemanın önemli ikilileri arasında yer alan Tom Hanks ve Meg Ryan’ın yer aldığı film, başka bir 90’lar harikası. Film, sanal dünyada başlayan bir ilişkiye odaklanarak belki de türünün ilk örneğine imza atıyor. İnternette tanışan rakip kitapçılar Joe Fox ve Kathleen Kelly’nin tatlı hikayesini anlatan You’ve Got Mail, Nora Ephron imzasını taşıyor.
- The Notebook (2004) : 1940 ile günümüz arasında gidip gelen The Notebook, önüne çıkan hiçbir engeli tanımayan bir aşk hikayesine odaklanıyor. Başrolü Rahcel McAdams ile paylaşan Ryan Gosling’in paylaştığı filmin yönetmen koltuğunda ise Nick Cassavetes yer alıyor.
Bungalov oteller ilk sırada
14 Şubat Sevgililer Günü, Suudi Arabistan ve Özbekistan gibi bazı ülkeler dışında tüm dünyada kutlanıyor. Bu dönem her yıl turizmde de önemli bir hareketliliği beraberinde getiriyor. Bu yıl pandemi koşulları nedeni ile bu özel günü yurtdışında geçirmek zor olsa da çiftler bu 14 Şubat’ı yurtiçinde başta bungalov oteller olmak üzere sakin yerlerde geçirmek için planlarını tamamladı. Enuygun Seyahat Analisti Tuğba Hacıbayramoğlu, 14 Şubat Sevgililer Günü’nün hafta sonu tatiline denk geldiği için aramalarda ilk sırada bungalov otellerin yer aldığını söyledi. Türkiye’de bungalov evler en çok Şile, Ağva, Olimpos, Sapanca, Fethiye ve Kaz Dağları bölgesinde yer alıyor.
Kayakta Uludağ ilk sırada
Bu bölgelerin romantik tatil yapmak isteyenler için de iyi bir tercih olduğunu söyleyen Hacıbayramoğlu, “Bu tür bir otelde hafta sonu 2 ya da 3 gece için iki kişilik konaklama bedeli ortalama 1.000 TL’yi buluyor. Doğa yürüyüşleri yapmak, akşamları bahçede yakılan ateşte ısınmak ve müstakil tatil yapmak isteyenler için iyi bir seçenek” dedi. 14 Şubat Sevgililer Günü için termal otel ve kayak otelleri için de aramaların arttığına dikkat çeken Hacıbayramoğlu, “Daha lüks tatil yapmak isteyenler Afyon, Kütahya ya da Sapanca’daki termal otelleri tercih ediyor. Kayak otelleri içinde Uludağ ilk sırada. Sömestr tatili için aramaları artan Uludağ otelleri, Sevgililer Günü için de tercih edildi. İstanbul’a yakın oteller de aramalarda öne çıkan yerler” açıklamasını yaptı.