Yeniden açılan da var, kapanan da...

Hilal SARI

Kaliforniya, Teksas, Michigan gibi birçok ABD eyaleti açılırken, Avrupa’da da Almanya gelecek haftadan itibaren yeniden açılma planları var. Ancak yeniden açılma tam anlamıyla küresel diyebileceğimiz bir trend değil. Aşılamada önde giden Avrupa’da bile İtalya virüsün en sert vurduğu bölgelerde okulları tekrar kapatırken, Norveç’te de Sağlık Bakanı İngiltere kaynaklı varyantın görülmesinin ardından ulusal çapta uygulanan kısıtlamaları önümüzdeki günlerde sıkılaştırabileceklerini söyledi ve “Üçüncü dalganın başladığını görebiliriz” uyarısı yaptı. İsveç de “3. dalgaya girdik” diyen ülkelerden ve kısıtlamaların sıkılaştırılması planlanıyor. Macaristan da ülkedeki İngiltere ve Güney Afrika kaynaklı varyantlar nedeniyle uzmanlara göre 3. dalgaya hazırlanmalı. İngiltere’de ise yetkililer fellik fellik Brezilya varyantlı bir kişiyi arıyor. Kimliği belirsiz altı kişinin testinde Brezilya varyantı tespit edildikten sonra yetkililer beş kişiye ulaştı ancak altıncı kişinin kimliği için kısa listeyi ancak 400’e düşürebildi. Daha bulaşıcı İngiltere varyantı Endonezya gibi kalabalık Asya ülkelerine de girerken,

Hindistan’da hastaneye yatışlar ve ölümlerin düşüşe geçtiği, pandeminin daha yönetilebilir yerel salgınlara dönüştüğü belirtiliyor. Fransa’da ise Nice ve Cannes gibi eyaletlerde yeni önlemler devreye sokuldu. Çekya’da yeni daha sıkı karantinalar yolda ve İspanya’nın da aralarında olduğu birçok Avrupa ülkesinde akşam sokağa çıkma yasakları hala yürürlükte. Portekiz de yeni karantinaları değerlendiren ülkeler arasında.

ABD’de yeniden açılma Başkan Joe Biden’ın iddialı aşı taahhütlerine paralel gerçekleşiyor. Biden tüm yetişkinlere mayıs sonu itibariyle aşının ulaştırılabileceğini söyledi. Ayrıca eğitimciler aşılama sürecinde önceliklendirildi ve mart sonuna kadar tüm eğitimcilerin aşılanması için eyaletlere yönlendirme yaptı. Teksas valisi maske zorunluluğunu kaldırarak “Teksas’ı yüzde 100 açmanın zamanı geldi” dedi. Şikago’da okullar tekrar açıldı. Mississippi de maske zorunluluğunu kaldırdı. Kaliforniya’da da restoranlar bugünden itibaren kasımdan bu yana yasak olan iç mekanlarında da hizmet verebilecek - tabii yüzde 25 kapasiteyle ve maksimum 100 kişiyle. Yeniden açılma önlemlerinden biri de garson geldiğinde ziyaretçilerin maskelerini takmak zorunda olması. Ancak tüm bu kararlara rağmen ABD’de salgın otoritesi CDC’den “Henüz bu noktada değiliz” uyarısı geldi. Dr. Rochelle Walensky “Biliyorum insanlar yoruldu ve normal hayatlarına dönmek istiyorlar. Ancak o noktada değiliz” diyerek uyarıyor.

Hizmet sektöründe daralma sürüyor

IHS Markit tarafından dün açıklanan hizmet sektörüne ilişkin ülke verileri, yeniden açılma sürecinin doğrudan etkilediği sektörde de dünya genelinde homojen bir seyir izlenmiyor. Çin’de hizmetler sektörü şubat ayında yavaşlarken, sektör faaliyetlerini izleyen Hizmetler PMI endeksi 10 ayın en düşük düzeyine geriledi. Hindistan’da ise Hizmetler PMI 52,8’den 55,3’e sıçradı. Avrupa’da homojen bir seyir yok. Aşılamada önde giden İngiltere’de Hizmetler PMI 10 puan yükselişle, büyüme alanına geçemese de 49,5’e yükseldi. Euro Bölgesi’nde ise Bileşik PMI imalattaki daha güçlü seyre rağmen, 50’nin altında kaldı. Hizmetler PMI ise şubatta 47,8’den 48,8’e yükseldi. Almanya’da hizmet sektörü beş aydır daralıyor. Şubatta da Hizmetler PMI 46,7’den 45,7’ye geriledi. Fransa’da son 3 ayın en sert hizmet daralması görülürken, İspanya’da da hizmetler 43,1’den 41,7’ye gerileyen endekse göre sert şekilde daralmaya devam ediyor.

Aşı işbirlikleri umut verici

Japonya’da 60 yaşında bir kadın Pfizer aşısını olduktan sonra beyin kanaması geçirerek hayatını kaybederken, uzmanlar henüz iki olayın birbiriyle bağlantılı olduğuna ilişkin bir kanıt olmadığını da söylüyor. ABD’de ilaç şirketi Merck’ün Savunma İmalat Yasası’nın devreye sokulmasıyla ilaç ve gıda otoritesi FDA’den üçüncü onayı alan Johnson & Johnson aşısını üretecek olması ise aşılama sürecinin arz yanlı işbirlikleriyle daha hızlı ilerleyebileceğine ilişkin beklentileri güçlendiren bir gelişme olarak görülüyor.