"Trump yönetimi giderayak İran'ı El-Kaide ile suçlamaya hazırlanıyor"

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, görevi Biden yönetimine devretmeden önce Tahran'a karşı son dakika atağıyla gizliliği yeni kaldırılan bir istihbaratı kullanarak İran'ı El-Kaide bağlantısı iddiasıyla suçlamayı planlıyor.

ABD'de Joe Biden'ın başkanlık görevini Başkan Trump'tan devralmasına günler kala, Pompeo'nun bu açıklamaları Biden'ın İran ile ilişkileri düzeltme konusunda zor günler yaşamasına neden olabilir.

Kaynaklar, Pompeo'nun aldığı istihbaratı kullanarak İran'ın El Kaide liderlerini sakladığı ve örgüte yardım ettiği iddialarına ilişkin açıklamalarda bulunmasının beklendiğini söylediler.

Pompeo'nun Ulusal Basın Kulübü'nde yapacağı konuşmada ne kadar detay vereceğine ilişkin henüz kesin bir bilgi bulunmuyor. Kaynaklar Pompeo'nun El Kaide'nin ikinci ismi olduğundan şüphelenilen bir kişinin ağustos ayında Tahran'da öldürülmesi olayına ilişkin bilgileri açıklayabileceğini belirttiler.

New York Times'ın kasım ayında yayımladığı haberinde 1998'de ABD'nin Afrika'daki iki elçiliğinin bombalanması olayında yer aldığı iddia edilen Abu Muhammad al-Masri'nin İran'da İsrail istihbaratı tarafından öldürüldüğü açıklanmıştı. İran haberi yalanlamış ve topraklarında El Kaideli "terörist" bulunmadığını açıklamıştı.

İran, Trump yönetimi boyunca yaptırımlarının hedefi haline gelirken Pompeo son dönemde İran'a baskı yapma konusunda vites büyütmüş, daha fazla yaptırım uygulanmasına karar verirken üslubunu da sertleştirmişti.

Biden'ın danışmanları, Trump yönetiminin Biden'ın İran ile yeniden masaya oturma ve İran'ın nükleer programı konusunda uluslararası bir anlaşmaya varma konusunda elini zorlaştırmak için bu adımları attığına inanıyor.

Pompeo geçmişte de İran'ı El Kaide bağlantısı ile suçlamış ancak somut delil sunmamıştı.

Pompeo 2017'de ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) başkanıyken "İran'ın geçmişte El Kaide ile birlikte çalıştığı dönemler oldu." demişti. George W. Bush yönetiminin İran'ın 11 Eylül saldırıları ile ilişkisi olduğuna yönelik iddialar çürütülmüştü. Ancak yıllar içerisinde El Kaide yetkililerin İran'da saklandığına yönelik iddialar basında yer almıştı.

Konu ile doğrudan bilgi sahibi eski ABD istihbarat yetkilisi bir kaynak, İran'ın 11 Eylül öncesi ve sonrası dönemde El Kaide ile iyi ilişkileri olmadığını ve bu iş birliği yaptıklarına yönelik iddialara dikkatle yaklaşılması gerektiğini söyledi.

2018 yılında Trump'ın İran'ın 2015 yılında kabul ettiği nükleer anlaşmadan çıkmasından beri Tahran ve Washington arasındaki ilişkilerde bozulma yaşandı. 2015 yılında yapılan anlaşma İran'ın nükleer faaliyetlerinde ciddi bir kesinti yapmayı kabul etmesi karşılığında yaptırımların kaldırılmasını içeriyordu.

Başkan seçildiği günden beri Trump, İran'ı nükleer faaliyetlerini daha da düşüreceği kapsamlı bir anlaşma müzakeresi yapmaya zorlamak adına İranlı yetkililere, politikacılara ve şirketlere yaptırım uyguluyor.

ABD'li yetkililer Trump'ın görevi bırakana kadar daha fazla yaptırımı devreye sokacağını söylüyorlar.

Bu yaptırımlar İran'ın petrol ihracatını ciddi oranda azaltıp İran vatandaşlarının ekonomik zorluklar çekmesine neden olurken İran'ı müzakere masasına döndürmeyi başaramadı.

Biden "İran kurallara uygun davranırsa" ABD'nin nükleer anlaşmaya döneceğini söylemişti.