SVB’nin iflası sistemik endişeleri hortlattı

Hilal SARI

On yılı aşkın bir süredir devam eden ucuz para devri sona yaklaşıyorken, ABD’de Silicon Valley Bank’in (SVB) batması, bazı yatırımcılara göre sistemik çatlakları daha da genişletti ve endişelere neden oluyor.

Haftasonu alıcı görüşmeleriyle geçti

ABD tarihindeki en büyük ikinci ifl ası olarak kayıtlara geçen SVB’ye kayyum atanırken, genelde start-up ve risk sermayesi firmalarına krediler sağlayan şirketin İngiltere biriminin kurtarılması için İngiliz bankalara 24 saat verildi. Barclays ve Lloyds gruplarının şirketin İngiltere birimiyle acil bir devir anlaşması için haftasonu boyunca görüşmeler yaptığı belirtiliyor. ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) konuya yakın kaynaklara göre haftasonu boyunca ABD’nin 16. büyük bankası SVB için bir alıcı aradı. ABD Başkanı Joe Biden’ın bizzat konuya ilişkin görüştüğü Kaliforniya Valisi Gavin Newsom “Herkesin durumu olabildiğince hızlı bir şekilde istikrara kavuşturmak için FDIC ile birlikte çalıştığını” söyledi.

Bloomberg’de yer alan habere göre Fed ve FDIC paniğin sektör geneline yayılmaması için SVB’nin batışıyla sorun yaşayan bankalara daha fazla mevduat desteği yapılmasını öngören bir fon oluşturma seçeneğini de değerlendiriyor.

2022’nin ilk çeyreğinin sonunda 209 milyar dolar varlık büyüklüğüne ulaşan bankanın tahvil pozisyonlarında 1,8 milyar dolar zarar olmuş ve 2 milyar dolarlık sermaye artırımına gideceğini duyurması üzerine hisseleri iki gün ardarda yüzde 60’ın üzerinde değer kaybetmişti. Ardından mevduat sahiplerinin tek bir günde 42 milyar dolar çekmesiyle Kaliforniya bankacılık otoriteleri bankanın kapanmasına karar verdi. Resmi verilere göre bankanın 179 milyar dolar mevduatının yüzde 89’u sigortalı değil. Sigortasız mevduat sahiplerinin büyük bir kısmı startuplar ve büyük bir likidite krizi içine düşmüş durumdalar. FDIC garantileri 250 bin dolarla sınırlı ve bu sigortalı mevduat sahiplerine haftabaşı itibariyle ödemelerin yapılmaya başlanacağı belirtiliyor.

Büyük yatırımcılar arasında bulunan Hayman Capital Management Yatırımlardan Sorumlu Başkanı Kyle Bass Fed’in agresif sıkılaşmasının sistemde kırılmalara yol açabileceğini söylüyor: “Bu kadar enfl asyon yarattıktan sonra bu kadar agresif şekilde sıkılaşırsanız bir şeyler kırılır” Bass, Twitter’dan yaptığı açıklamada “Önce ingiliz emeklilik fonlarıydı. Şimdi SVB. Ve malesef sırada da Bank of California var” ifadelerini kullandı.

ABD bankaları 100 milyar dolar eridi

ABD hükümeti yetkilileri de batan kurumların diğer kuruluşları da olumsuz etkilediği 2008 stili bir fi nasal krize ilişkin çok az sayıda emare gördüklerini aktarıyor. Ancak ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ve Beyaz Saray bankacılık sisteminin 2008’e göre daha dirençli olduğunu belirten açıklamalar yaptı. Ancak SVB’nin ifl ası S&P 500 bankacılık endeksinin şubattaki 360 üzeri zirvelerden 300 düzeylerine düşmesine yol açtı. ABD bankacılık sektörünün toplam piyasa değeri 100 milyar doları aştı. Risk ve fi nansal danışmanlık şirketi Kroll da bir araştırma notunda “SVB tipi bir ifl asın büyük bankalara bulaşmasının olası olmadığını” belirtiliyor.

3.500 startup: 100 bin istihdam tehlikede

SVB’nin Silikon Vadisi’ndeki bir çok teknoloji girişiminin önemli bir fi nansörü olması, startup ve teknoloji CEO’larını harekete geçirdi. 220 bin sektör çalışanını temsil eden 3.500’den fazla CEO ve kurucunu bir dilekçe ile ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’a ve diğer yetkililere “çoğu küçük şirketler olan ve gelecek 30 gün içinde maaşları ödemeleri riske giren mevduat sahiplerini korumaları” çağrısı yaptı. Dilekçede SVB’nin batışı nedeniyle 100 binden fazla istihdamın tehlikede olduğu belirtildi.