Soçi sonrası Türkiye’ye yaptırım sinyalleri geldi

Hilal SARI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye-Rusya arasındaki işbirliğini daha da artıracağını açıkladığı Soçi Zirvesi sonrası, Avrupa Birliği yetkilileri şimdiye kadar arabuluculuk sıfatı nedeniyle bir nevi yaptırımlardan muaf tutulan Türkiye’yi yakından izliyor ve Rusya’ya yönelik yaptırımların çiğnenmesi durumunda Türkiye’ye yönelik yeni yaptırımlar gelebileceğinin sinyalini veriyor.

“AB üyeleri muhtelif olarak ticaret finansmanını kısıtlayabilir”

Soçi sonrası İngiltere merkezli Financial Times’a konuşan 6 Batılı yetkili, Türkiye’nin Rusya’ya işbirliğini artıracağını açıklaması üzerine Batılı ülkelerin Türkiye’ye yönelik bazı yeni önlemler alınabileceğinin sinyalini verdi. Bir yetkili AB’nin Türkiye’ye yönelik ortak bir yaptırım uygulama kararının zor olabileceğini söyledi ancak üye ülkelerin bireysel olarak adımlar atabileceği önerisini yaparak "Mesela ticaret finansmanına kısıtlama getirilmesini isteyebilirler veya büyük finans kuruluşlarından Türk şirketlere finansmanı azaltmalarını isteyebilirler" dedi.

FT’ye konuşan yetkililer cuma günü gerçekleşen ikili zirvenin ardından “ticaret ve enerji işbirliğinin artırılacağına ilişkin taahhütler hakkında endişeli olduklarını” aktardı. NATO üyesi Türkiye’ye hem askeri gücü hem de tahıl koridorundaki arabuluculuk fonksiyonu nedeniyle şimdiye kadar herhangi bir yaptırım uygulamayan AB’den bir yetkili FT’ye verdiği demeçte “27 üyeli bloğun Türk-Rus işbirliğini giderek daha yakından izlediğini” belirtti ve Türkiye’nin Rusya’yla ticaret için bir platform haline geliyor olmasından endişe duyulduğunu aktardı. Türkiye’yi haziranda ziyaret eden ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo da Türk yetkililer ve İstanbul’daki banka yöneticileriyle bir araya gelmiş ve yasadışı Rus parası için bir su yolu haline gelmemesi hakkında uyarmıştı.

Üç AB yetkilisi ise Brüksel’de henüz Soçi zirvesinde duyurulan işbirliğine ilişkin resmi bir tartışma olmadığını belirtti. Diğer bazı yetkililer ise FT’ye verdikleri demeçlerde Soçi görüşmesinin tam detaylarının ve müzakerelerin sonuçlarının henüz tam net olmadığı konusunda uyardı.

“Şirket ve bankalara Türkiye’den geri çekilme çağrısı yapılabilir”

Bir üst düzey Batılı yetkili FT haberine göre Erdoğan’ın cuma günü açıkladığı taahhütlerini yerine getirmesi halinde Rusya’ya yaptırım uygulamakta olan ülkelerin, şirketlerine ve bankalarına Türkiye’den çekilme çağrısı yapmalarını önerdi. Yetkili “Türkiye’nin Rusya’yla ilişkilerini daha da geliştirmesinin yaratacağı riskler ışığında, Rusya’ya yaptırım uygulayan ülkeler Ankara’ya karşı Batılı fi rmalardan Türkiye’den çekilmesini isteyerek veya Türkiye’yle olan ilişkilerini azaltmasını isteyerek adım atabilir” ifadesini kullandı. NATO üyesi bir ülkeye yönelik şimdiye kadar benzer bir çağrı hiç yapılmamıştı. Öte yandan bazı yetkililer Türkiye’ye yaptırım uygulanmasının pratikte hukuken zor olabileceğini de belirtiyor. 800 milyar dolar büyüklüğünde olan ve zaten hiper enfl asyonla mücadele eden Türkiye ekonomisi, olası bir yaptırım durumunda ekonomik olarak daha da zor günler görebilir.