Küresel çip krizine kuraklık darbesi

Deniz KILINÇ

Yaklaşık bir yıl önce başlayan pandemiyle mücadele kapsamında neredeyse her sektörün üretiminde görülen aksamalar ve uygulanan sokağa çıkma kısıtlamalarının evde daha fazla zaman geçiren insanların elektronik ürün talebini artırması, bilgisayarlardan cep telefonlarına, televizyonlardan otomobillere çeşitli ürünlerde kullanılan yarı iletken çip tedarikinde de sorunlara yol açtı. Oluşan çip krizi, teknoloji şirketlerini geleceği yönelik dönem için endişelendirirken, ABD Başkanı Joe Biden sektörü desteklemek için yeni teşvik planı açıkladı.

Teknoloji devleri Google ve Qualcomm gibi şirketlere üretim yapan dünyanın önde gelen yarı iletken çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) gibi şirketlerin yuvası Tayvan’da, ülke genelinde yaşanan kuraklığın çip tedarikinde devam eden sorunların büyümesinden endişe ediliyor. Tayvan’da kısa süre önce başlayan kuraklığın su kullanımını kısıtlamasıyla ülkede faaliyet gösteren çip üreticilerinin fabrikalarında su sıkıntısı çektiği belirtilirken, ülkede dünden itibaren mevcut su kesintileri kapsamının genişletileceği açıklamasının, Tayvan’ın büyük ölçekli çip fabrikalarını kötü etkilemesi bekleniyor. Geçen yaz aylarından bu yana yağışların gözle görülür bir biçimde azaldığı Tayvan’da baraj seviyelerinin yüzde 20’lere indiği belirtilirken, ülkede gelecek aylarda da yağışlarda artış beklenmiyor. Tayvan Ekonomi Bakanı Wang Mei-hua, kuraklığın yol açtığı çip tedarikindeki sorunların üstesinden gelmek için çalışmalar yapıldığını ve mevcut tesis ve fabrikaların su tüketimlerini yüzde 7 ila yüzde 11 arasında azaltmalarını umduğunu belirtti.

Tayvanlı üretici fabrikalara kamyonla su taşıyor

Mei-hua’nın açıklamalarına rağmen dünya genelinde çeşitli teknoloji şirketlerinin yaşadığı çip krizi, yarı iletken sektörünün bir süre daha darboğazda olacağına işaret ediyor. Geçen yılın son çeyreğinde gelirlerini yıllık bazda yüzde 22 artışla 12.68 milyar dolara taşıyan TSMC’nin bu hafta başından itibaren üretim tesislerine kamyon ile su takviyesi yapmaya başladığı belirtildi. Şirket yetkilileri Reuters’a yaptıkları açıklamada “Halihazırda geleceğe yönelik su ihtiyaç planlaması üzerinde çalışıyoruz” derken, söz konusu kuraklığı şirket için bir “stres testi” olarak tanımladı ve şu ana kadar üretim sürecinde bir aksama görülmediği belirtildi. Benzer olarak Tayvan’ın diğer önde gelen çip üreticileri Vanguard International Semiconductor Corporation ve United Microelectronics Corp da fabrikalarına su tedarik edilmesi için su kamyonlarıyla anlaştıklarını ve üretimde bir sorun yaşamadıklarını açıkladı.

 Söz konusu çip krizi diğer sektörleri de etkilerken, IHS Markit, otomotiv çip eksikliğinin ilk çeyrekte 1 milyon adet global hafif araç üretiminde sorunlara yol açacağı ve küresel çip krizinin 2021 sonuna kadar sürebileceği uyarısını yapmıştı. Öte yandan oyun şirketleri de ayrıca evde zaman geçiren bilgisayar oyuncularından da yüksek taleple karşılaşırken, teknoloji şirketi Nvidia çipleri de kripto para madenciliği bilgisayarlarında gitgide daha fazla kullanılıyor. Şirket, küresel çip tedariki krizinde karşılaştığı bu durumla söz konusu sektöre özel madencilik çipleri üreterek baş etmeye çalıştığını belirtiyor.

Biden’dan büyüyen çip krizine 37 milyar dolarlık destek

Dünyanın çip üreticisi konumundaki Tayvan’da yaşanan tedarik sıkıntıları çeşitli teknoloji şirketleri ve ABD’li otomobil üreticilerinin ürerimi kısmaya zorlaması nedeniyle ABD Başkanı Joe Biden, ABD'de çip üretimini güçlendirecek yasalar için 37 milyar dolarlık finansman arayacağını açıkladı. Biden'ın ayrıca, Beyaz Saray'ı ve Kongre üyelerini alarma geçiren global yarı iletken çip eksikliğini gidermek amacıyla bir kararname imzaladığı belirtildi.