Kahvede karantina rallisi

Hilal SARI

COVID-19 pandemisinin sağlık sistemlerinin üzerindeki baskısını engellemek için tüm dünyada zorunlu veya gönüllü uygulanan karantinalar, tüketicilerin evlerdeki kahve tüketimini artırarak kahve fiyatlarında ralli yaşanmasına neden oldu. Emtia borsası ICE’de işlem gören arabica kahve son bir ayda yüzde 15 yükselerek perşembe günü 1,30 dolar/libre’ye yaklaştı. Mayıs vadelileri ise 1,20 dolar/ libre civarında işlem gördü. Şubat başında fiyatlar 1,00 dolar/libreye kadar gerilemişti.

Brezilyalı ihracatçı yıllık hedefini martta tutturdu

Dünyanın en büyük kahve ihracatçısı Brezilya’da ülkenin ikinci büyük kahve şirketi Minasul’un direktörü José Marcos Magalhães, Avrupa ve Kuzey Amerika sevkiyatlarının hızla arttığını belirtiyor. Şirket 2020’nin tamamında 400 bin çuval (60 kg’lık kahve çekirdekleri) sevkiyat yapmayı planlıyorken, bu seviye mart ayında geçilmiş. “Özellikle Avrupa’dan çok yüksek bir talep var. ABD’de süpermarketlerdeki tüketim ciddi arttı. Marketler stokları yenilemek istiyor” diyen Magalhães bu yılki satışlarının 800 bin çuvala yükselmesini öngörüyor.

Petrol yüzde 40 düşerken yüzde 20 yükseldi

Yıl başında Çin’den başlayarak tüm dünyada kahve dükkanlarının endişelerle kapanması sonrasında düşen kahve fiyatları, trendin karantinalar sonrası değişmesiyle tekrar yükseldi. Financial Times’ta yer alan bir kahve analizinde Nestlé, JAB ve Lavazza gibi büyük kahve öğütücülerinin kahve stoklamaya başlamasıyla kahve bu yılın en iyi performans gösteren emtialarından biri oldu. Petrolün yüzde 40’lık düşüş yaşadığı şubat başından bu yana, kahvedeki yükseliş yüzde 20.

"Talebi karşılayamıyoruz’’

Uzmanlara göre kahvede hem arz hem de talep tarafında aşağı yönlü riskler de mevcut. En büyük üreticilerden Honduras ve Kolombiya’da 2018 ve 2019 yılı boyunca düşük seyreden fiyatlar birçok üreticinin kahve üretimini azaltmasıyla sonuçlanmış. Stokların önümüzdeki dönemde azalmasıyla birlikte üretimdeki bu düşüşler arz tarafında bir risk olarak görülüyor. Kolombiya Kahve Yetiştiricileri Federasyonu en kaliteli kahve olarak kabul edilen yıkanmış arabica kahvede ‘arzın yeterli olmadığını’ söylüyor. Rabobank analistleri 2020 boyunca kahve ihracatlarının zayıf olacağını öngörüyor. Brezilya’dan Magalhães, “Stoklar az ve tüm talepleri karşılayamadık. Bu nedenle de taleplerde seçim yapmak zorundayım, çünkü yeterince kahvem yok” diyor. Brezilya’da kahve hasatı mayısta, Kolombiya’da ise bu ayın sonlarında başlayacak. Üreticiler rekora yakın bir rekolte olmasını öngörüyor. Öte yandan fiyatların dalgalı seyredeceğini öngören analistler hasadın toplanıp, işlenip, taşınabilmesi konusunda yaşanabilecek sıkıntıları da yakından izliyor.

Talepte de düşüş olabilir

Nielsen araştırma şirketine göre ABD’de haftalık satışlar martta bir yıl öncesine göre yüzde 73’e varan artışlar kaydetti. Fakat emtia brokeri Marex Spectron, Starbucks ve restoranlarda içilen kahvedeki düşüşün ev tüketimiyle kapatılamayacağını öngörüyor. Rabobank öngörülerine göre 2019 yılında yüzde 2,5 artan kahve talebi, 2020’nin tamamında yüzde 0,4 düşecek. 2008 krizi sonrası da kahve tüketiminde benzer bir düşüş yaşanmıştı.

Çikolata talebindeki düşüş kakao fiyatlarını aşağı çekti

Dünya genelinde uygulanan karantinaların perakendedeki kapatmalara bağlı çikolata tüketimini düşürmesi sonucu ilk çeyrekte kakao fiyatları da düşüşte. Bloomberg anketi ortalamasına göre en büyük çikolata tüketicisi olan Avrupa’da öğütülen kakao hacminin ilk çeyrekte yıllık bazda yüzde 3 düşmesi öngörülüyor. Tahminler yüzde 1 ila 11 arasında düşüş yelpazesinde.

Kuzey Amerika’daki talebi için düşüş öngörülerinin ortalaması ise yüzde 5,3. New York’ta işlem gören kakao vadelileri çarşamba günü yüzde 2,8 düşüşle 2,224 dolar/ton düzeyine geriledi. Yıl başından bu yana düşüş yüzde 12. Sadece son iki ayda ise düşüş yüzde 20’nin üzerinde. Öte yandan geçtiğimiz paskalyadan itibaren dünyanın her yerinde çikolata üreticileri tasarımlarında maske ve virüs gibi görsel vurgular kullanarak, tüm dünyada ortak hissedilen endişeleri tasarımlarında yansıttı. Avrupa’da bir çikolatacı, paskalya tavşanları şeklindeki çikolatalara maske giydirmişti.