Enflasyon Macron’u koltuğundan edebilir

Hilal SARI

Macron, yurtiçinde yaşanan geçim sorunlarına yeterince odaklanmamakla eleştiriliyor. Fransa’yı karış karış gezip esnaf ve vatandaşla görüşen Le Pen ise anketlerde arayı kapatıyor. 24 Nisan’da gerçekleşecek 2. tur kıyasıya bir yarış olacak.

Ancak Fransa’da mart ayında %5,1 ile tarihi rekora yükselen enflasyon ve vatandaşların geçim maliyetlerinin hızla artıyor olması, Macron ve Le Pen’in ikinci turda alacağı oylardaki farkı eritmeye başladı.

Pazar günü gerçekleşen seçim öncesi iki isim arasındaki sert atışmalar Ukrayna savaşı değil ekonomi yönetimine ilişkindi. Aşırı sağ bazı politikalarını terk eden - örneğin artık AB’den çıkmaktan bahsetmeyen - Le Pen, son dönemde Fransa’yı karış karış gezerek vatandaşlarla ve esnafla geçim dertlerini konuşurken, Macron’un Rus lider Vladimir Putin’le arabulucu olmaya çalışmak için görüşmesi ve Ukrayna savaşına odaklanması, anketlerde iki adayın arasındaki farkı Le Pen lehine kapatmaya başlamıştı.

Le Pen’in vaatleri vatandaşa yarıyor

Le Pen, cumhurbaşkanı olursa gıda ve hanehalklarının tükettiği bazı temel ürünlerde KDV’yi tamamen kaldırmayı ve çalışanların ücretlerini yüzde 10 yükseltmeleri için şirketlere teşvikler vereceğini vaadetti. Ayrıca 30 yaşın altındaki herkes için gelir vergisini iptal etmeyi, enerjide KDV’yi düşürmeyi ve küreselleşme yerine ‘yerelleşmeyi’ destekleyen bir Fransa Varlık Fonu oluşturmayı planlıyor. Le Pen KOBİ’lere ayrıca önem vereceği, enerji, sanayi, bilim, tıp, tarım ve gıdada ekonomik millyetçilik ve bağımsızlığı temel alan bir ekonomik model uygulamayı hedefliyor.

Le Pen ayrıca seçime iki gün kala kamusal alanlarda başörtü takılmasını yasaklayacağını, polisin başörtüsüne emniyet kemeri cezaları gibi ceza yazacağını vaadetti.

Macron emeklilik yaşını 65’e yükseltecek

Eski bir yatırım bankacısı olan Macron ise emeklilik yaşını 62’den 65’e çıkarmayı, vergileri yılda 15 milyar Euro kadar düşürmeyi, insanların tekrar istihdama katılmasını sağlamak için işsizlik sigortasında bazı reformlar yapmayı ve istihdam piyasası kurallarını gevşetmeyi planlıyor. Macron seçimden önceki gün Le Pen’in ekonomi vaatlerini şu sözlerle eleştirdi:

“Le Pen’in dediklerine inanmayın. Yalan söylüyor. Le Pen’in programı çok ciddi bir işsizliğe neden olacak çünkü yabancı yatırımcıları kaçıracak ve bütçesel açıdan mantıklı değil.”

Le Pen arayı kapatıyor: 51-48

2017’de Macron-Le Pen yarışı yüzde 66-34 dağılımıyla Macron lehine sonlanmıştı. Ancak bu sefer son anketlere göre Macron’un yüzde 51,8, Le Pen’in yüzde 48,5 oy alması öngörülüyor. Fransız basınında Le Pen’in diğer adaylardan alacağı oylarla ve kararsız seçmen oylarıyla Macron’u 2. turda yenmesine de büyük bir olasılık gözüyle bakılıyor. İlk turda sandık öncesi anketlerde kararsızların oranı yüzde 30’daydı. Yabancı ve Müslüman karşıtlığı konusunda Ulusal Cephe’nin Le Pen’inden daha katı adaylar da var. Eric Zemmour 8 Nisan tarihli son anketlere göre yüzde 9,5’lik oyuyla bu isimlerin başında geliyor. Son haftalarda oyunu artıran Le Pen’in, 24 Nisan’da gerçekleşecek 2. turda Zemmour’un oylarını da alması bekleniyor. Ancak öngörülemeyen bir diğer durum ise, Fransa basınına göre tarihinde hep sol partilere oy vermiş bazı seçmenlerin, 2. turda ilk kez Le Pen’e oy vermeyi düşünüyor olması. Radikal sol aday Jean-Luc Melenchon son anketlerde ilk turda yüzde 17,1 oya sahipti. Bu oylardan bir kısmının 2. turda aşırı sağ aday Le Pen’e gidebileceği öngörülüyor. Bazı yatırım bankaları Le Pen’in kazanması durumunda Euro/ dolar paritesinin 1,05 hatta 1,03 düzeylerine inebileceğini öngörüyor.