Doğalgaz darboğazı nükleere dönüş başlattı
Fransa, Almanya, Polonya ve Japonya gibi büyük ekonomilerde savaş sonrası yaşanan doğalgaz ve LNG darboğazlarını hafifletmek için nükleer enerjiden elektrik üretiminin artırılması planlanıyor.
Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Avrupa’da doğalgaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) pazarlarında yaşanan darboğaz, uzmanlara göre Fransa ve Almanya gibi ülkelerin nükleer enerjiden elektrik üretimlerinin artmasıyla LNG ve doğalgaz piyasasındaki darboğaz gevşeyebilir.
Fransa’nın nükleer santrallerinin faaliyetlerinin işçi grevleri ve bakım onarım işleriyle aksaması, Avrupa’nın LNG talebini daha da artırmıştı. 2022 yılında Rus gazının kesintiye uğraması sonrası, Rus gazına en bağımlı ekonomi olmadığı halde Fransa LNG alımlarını en fazla artıran büyük ekonomi oldu. Elektriğinin yüzde 70’ini nükleerden üreten Fransa, ekimle biten 10 ay boyunca LNG ithalatını geçen yıla göre yüzde 85 artırdı. 2018’den bu yana ortalamanın iki katına denk gelen bu alımlar 45,6 milyon metreküpü buldu. İngiltere, İspanya, Hollanda ve İtalya’nın da ilk 10 aydaki LNG ithalatları kayda değer oranda artan ekonomiler arasında.
Nükleer santral kapasitesinin yavaş da olsa artmasıyla 2023 LNG talebi yavaşlayabilir. Ekim ayında Fransa’nın nükleer enerji üretimi bir önceki aya göre yaklaşık yüzde 11 arttı. Enerji üzerine uzmanlaşmış düşünce kuruluşu Ember verilerine göre bu artış Fransa’nın doğalgaz dışı kaynaklardan daha fazla elektrik üretmesine yardımcı oluyor. Ağustos ayında Fransa’nın nükleer enerji üretimi birçok reaktörde daha iyi çalışma koşulları ve ücret talep eden işçi grevleriyle 30 yılın en düşük düzeyine gelmişti.
Almanya 3 santralin ömrünü uzattı
Almanya da doğalgazdaki darboğaz nedeniyle enerji krizini nükleer santrallerinin ömrünü uzatarak bertaraf etmeye çalışıyor. Alman Federal Meclisi (Bundestag) geçtiğimiz hafta, bu yıl kapatılması planlanan üç nükleer santralin faaliyetlerinin “enerji krizi” nedeniyle 15 Nisan 2023’e uzatılmasına onay verdi. Almanya, 2011'de Japonya'da yaşanan Fukuşima nükleer faciası sonrası nükleer enerjiyi terk etme kararı almıştı. 2021’de 30 yıldır aktif olan 3 nükleer santrali daha kapatmıştı, geri kalan 3 santrali ise 2022 sonunda kapatmayı planlıyordu.
Polonya 3 nükleer santral inşa edecek
Rus gazının ilk kesildiği ülkelerden Polonya’da 3 nükleer enerji santrali inşa edecek. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ekim ayı sonunda yaptığı açıklamada, ülkesinin nükleer enerji programı kapsamında toplam 6 reaktöre sahip 3 nükleer santral inşa edeceğini söyledi. Polonya'nın ilk nükleer santralinin, ABD merkezli nükleer enerji şirketi Westinghouse Electric Company tarafından inşa edileceği 28 Ekim'de duyurulmuştu. İnşasına 2026'da başlanacak nükleer santralde ilk reaktörün 2033'te faaliyete geçmesi bekleniyor.
Japonya nükleerin payını %22’ye çıkarmayı hedefliyor
Japonya, Fukuşima felaketinden sonra kullanım dışı bırakılan nükleer enerji santrallerini yeniden aktif hale getiriyor. Mart 2011'de yaşanan 9 büyüklüğündeki deprem ve sonrasındaki tsunaminin, Fukuşima Nükleer Santrali'nde radyoaktif sızıntıya sebep olması sonrasında elektrik üretiminde radikal değişikliğe giden Japonya, 2030'a kadar nükleer enerjiden elektrik üretiminin payını yüzde 22'ye çıkarmayı hedefliyor. Felaketten önce elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 30'u nükleer santrallerden sağlanırken, felaket sonrası kapalı olan reaktörlerden tekrar elektrik üretimine başlanmasıyla 2021 sonunda nükleer enerjinin payı yaklaşık yüzde 6'ya çıktı.