Demir 100 doların üzerinde tutunuyor

Hilal SARI

Demir cevheri fiyatları en büyük ikinci ihracatçı Brezilya’daki arz kesintisi endişeleriyle 100 doların üzerinde tutunmaya devam ediyor. Emtia fiyatlarını takip eden Argus 8 Haziran’da 105,75 dolar/ton ile 10 ayın zirvesini gören demir cevherinin dün itibariyle son dokuz işlem gününün yedisinde 100 doların üzerinde seyrettiğini belirtiyor. Dalian Emtia Borsası’nda en çok işlem gören demir cevheri kontratı sadece mayısta yüzde 23,3 yükseldi. Marttaki dipten yükseliş ise yüzde 30. Öte yandan Reuters emtia analisti Clyde Russel, fiyatların gerçekleşmemiş bir endişeyle yükseldiğini ve tekrar düşebileceğini söylüyor. Refinitiv verilerine göre haziranda Brezilya 23,4 milyon ton demir cevheri ihraç edecek. Çin’in talebinin de güçlü arttığına dikkat çeken Russel, haziran ihracat beklentisinin mayıstaki 24,87 milyon tona göre çok hafif bir düşüş olduğunu, nisandaki 23,24 milyon tona göre de artışa işaret ettiğini vurguluyor.

Çarşamba günü fiyatlar 103,85 dolar/ton düzeyine gerilese de, ölü sayısı 40 bine yaklaşan Brezilya’da, en büyük üretici Vale SA’nın demir cevheri üretiminde kesinti olabileceği endişesi fiyatlara yansıyor. Brezilyalı savcılar daha önce maden atık barajlarında yaşanan kazalarda yüzlerce işçinin hayatını kaybetmesi sonucu başlatılan soruşturmayı Vale’nin çalışanlarını COVID-19 risklerinden yeterince koruyamadığı iddalarını da kapsayacak şekilde genişletiyor. Vale’nin Carajas bölgesindeki demir cevheri üretimi COVID- 19 salgın merkezlerinden biriyken, bölge küresel üretimin yüzde 7’sini gerçekleştiriyor.

Dünyanın en büyük demir cevheri ihracatçısı Avustralya’da ise Rio Tinto genişleme planları kapsamında iki kutsal mekanı patlatmasının ardından Aborjinlerin desteğini kaybetti. Yerel hükümet bu olayın ardından başka bir madencilik şirketi BHP’nin 40 kutsal mekanı patlatmasına onay verdi. Aborjin Mirası Yasası’ndaki bir boşluk madencilik şirketlerinin bazı kültürel alanlara zarar vermesi veya tamamen yok edebilmesine kapı açıyor.

Rio’daki gevşeme kararları iptal edildi

Brezilya’nın en büyük kenti Rio de Janerio’da eyalet mahkemeleri yerel hükümetin gevşeme kararlarını iptal ettirdi. Başsavcı talebi üzerine haziran başında alınan gevşeme kararlarının iptali değerlendirildi ve “açık hava spor faliyetleri, kültürel faliyetler, bar, restoran, mağaza ve ibadethanelerin açılması” kararlarının askıya alındığını duyurdu. Birçok bulaşıcı hastalık uzmanı ülkenin henüz yeniden açılmaması gerektiğini savunuyor. Ülkede dün itibariyle 775 bin 184 vaka kaydedilirken, 39 bin 797 kişi de hayatını kaybetti. 8 bin 318 kişinin durumu ağırken, 330 binden fazla kişi de hastalığı orta şiddette geçiriyor. 397 bine yakın kişi ise iyileşti veya taburcu edildi. Gelişmelere paralel başka bir mahkeme de güney Rio Grande do Sul eyaletindeki et ambalaj üreticisi JBS’in domuz eti tesisinin 14 gün boyunca durdurulmasına karar verdi. Mahkeme belgelerine göre 1.700 tesis çalışanının 21’inde virüs görüldü ve hastaneye yatırıldı. Savcılık eyalet genelindeki tüm et tesislerinde ise 3 bin 201 çalışanda virüs tespit edildiğini söyledi.