Bakır 6 bin doları aşabilir

Hilal SARI

Küresel ekonominin öncü göstergelerinden biri olarak kabul edilen bakır fiyatları 200 günlük ortalaması olan 5.659 dolar/ton düzeyini geçen hafta aştı. 23 Mart’ta bu yılın en düşük kapanış düzeyi olan 4.630 dolar/tona kadar gerileyen bakır, uzmanlara göre ekonomilerin açılması, stokların erimeye başlaması ve Latin Amerika’daki COVID-19 kaynaklı arz endişeleriyle 6 bin doları aşabilir.

Çin, analistleri şaşırttı

Saxo Bank analisti Ole Hansen fiyatların merkez bankalarının dev teşvikleri ve metalin ağırlıklı olarak kullandığı altyapı harcamalarıyla desteklendiğini söylüyor. Hansen “Kısa vadeli baktığınızda bu partinin tadını kaçıracak bir şey gösterebilmek zor” diyor. Analistler Yangshan’da bağlı antrepolarda bakır priminin hafta başındaki 84 dolar düzeyinden 95 dolar düzeyine tırmanışını da talepteki artışa işaret ettiğini belirtiyor. Çin’in rafine edilmiş bakır ithalatı yılın ilk dört ayında yüzde 4 artışla 1,18 milyon ton düzeyinde gerçekleşti.

Dipten %35 yükseldi

Londra Metal Borsası’nda (LME) işlem gören gösterge üç aylık bakır kontratları 19 Haziran cuma günü 5.849,50 dolar/ton düzeyinden kapandı. Gün içinde ise bakır 5.899 dolar düzeyine kadar çıktı. 23 Mart’taki dipten yaklaşık yüzde 35 yükselen endüstriyel metal, özellikle Çin’in talebinde yaşanan artış ve Latin Amerika’da arza yönelik endişelerle COVID-19 öncesi 6.343 dolar/ton düzeyine yaklaşıyor. Yatırımcılar Çin’in ikinci dalgayı kontrol altına almasıyla endüstriyel metal için daha da iyimser öngörüler yapmaya başladı.

200 günlük ortalamayı kırdı

İsviçre merkezli Credit Suisse stratejistleri geçen hafta yayınladıkları notta bir sonraki direnç noktasının 5.900 dolar olacağını ve endüstriyel metalin 6.000 dolar/ ton düzeyini aşabileceğini öngördü. Notta “Bir sonraki direnç düzeyleri 5.850/5.928 dolar düzeylerinde. Bu seviyelerin üzerine çıktığı durumda da bir sonraki direnç noktası olan 6.178 dolara doğru ilerleyebilir. Sonraki direnç seviyeleri ise 6.210 dolar/ton ve Ocak 2020’de gördüğü 6.343 dolar/ton” ifadeleri yer aldı.

Stoklar bir buçuk yılın dibinde

Son beş haftayı da yükselişli kapatan bakırda stoklar da erimeye başladı. Şangay Vadeli İşlemler Borsası’nda (ShFE) toplam stoklar geçen hafta 18 bin 162 ton düşüşle 109 bin 969’a gerileyerek Ocak 2019’dan bu yana en düşük düzeye geriledi. LME’ye kayıtlı depolarda ise stoklar 10 bin 25 ton düşerek mayıstaki 250 bin ton düzeyinden 127 bin 875 ton düzeyine indi. İngiltere merkezli banka UBS geçen hafta yayınladığı notta “O kadar metal nedereye gitti?” ifadelerini başlığa çekip “Belli ki Çin’deki iyileşmeyi ve arz tarafında yaşanan zorlukları hafife aldık. Bu güçlü seyir bizi şaşırttı” ifadelerini kullandı. Banka ikinci çeyrekte arzın talebin gerisinde kalabileceğini belirterek bakır fiyat öngörülerini yüzde 8 yükseltti.

10 yılda 7.600 dolar/ton mümkün

Bakırın inşaat ve elektrik şebekelerinde yaygın kullanımı, Çin’in altyapı harcamalarına hız vermesi ve Donald Trump’ın duyurduğu 1 trilyon dolarlık altyapı yatırımı, bakıra olan talebin yakın gelecekte arzı aşacağı öngörülerini destekliyor. Danışmanlık şirketi Roskill tarafından yayınlanan bir rapora göre 2035 yılına gelindiğinde nüfus artışı, şehirleşme ve elektriğe olan talebe bağlı olarak toplam bakır tüketimi 43 milyon tonu aşabilir. Uluslararası Bakır Birliği (ICA) tarafından yapılan bir araştırmaya göre ise Çin’in Bir Kuşak Bir Yol projesi 60’tan fazla Avrasya ülkesinde bakır talebini artıracak. Araştırma 2027 itibariyle toplam talebin 2017 yılına göre yüzde 22 artış kaydedeceğini öngörüyor. Dünyanın en büyük metal tüccarlarından Trafigura Group’a göre ise önümüzdeki on yılda toplam talep yüzde 3,4 artacak - bu da yeni arz kaynakları bulunmadığı takdirde bakırın fiyatını 7.600 dolara kadar yükseltebilir.

‘Hurda arzı 700 bin ton düşebilir’

Şili’de dünyanın en büyük bakır üreticisi Codelco'da ikinci COVID-19 ölümü gerçekleşti. Haziran başında şirketin Chuquicamata madeninde 15 ofis çalışanı ve 34 işçinin testi pozitif çıkmış, 140 kişi karantinaya alınmıştı. Bloomberg’e konuşan Trafigura Group Bakır Ticareti Direktörü Kostas Bintas küresel bakır hurdası arzında kaybın önceki tahmini olan 400 bin değil 700 bin ton olabileceğini belirtiyor. Bu 20 milyon ton olan küresel üretimin %3,5'ine denk geliyor. Sendikalar şirketin çalışanlarını yeterince korumadığı konusunda açıklamalar yapmış, gerekirse üretimi durduracaklarını söylemişti.