Avrupa'nın savunması Rusya ve ABD tehditlerine karşı koyacak seviyede değil
Avrupa ülkelerinin savunmaya daha fazla harcama yapması, tehditlere yönelik çözüm olmuyor. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nün yaptığı bir araştırmaya göre, Avrupa’nın “onlarca yıllık ihmal ve yetersiz yatırımının ardından, yapılması gereken çok şey var ve ilerleme seviyesi karışık” denildi.
Londra merkezli düşünce kuruluşu Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS), Rusya'nın 2014 yılında Kırım’ın ilhakı ve 2022’de Ukrayna'yı işgali sonrası Avrupa ülkeleri savunmalarını güçlendirdi.
Ancak IISS tarafından yayınlanan bir rapora göre, Avrupa ülkeleri, Rusya'dan gelebilecek tehditleri göğüslemeye tam anlamıyla hazır olmak için savunmalarına daha çok yatırım yapması gerekiyor.
“Onlarca yıllık ihmal ve yetersiz yatırım”
Euronews'in aktardığına göre, Avrupa’nın askeri yeteneklerini tartışmak üzere Prag'da düzenlenen üç günlük toplantının başında yayınlanan IISS raporunun bir bölümünde şu ifadeler kullanıldı:
"NATO, caydırıcılık ve savaşa hazır olma konusundaki iddiasını önemli ölçüde arttırmakla kalmadı, aynı zamanda Avrupalı üyeler kritik yetenek ve hazırlık eksikliklerini gidermeye çalıştılar. Ancak şaşırtıcı olmayan bir şekilde, onlarca yıllık ihmal ve yetersiz yatırımın ardından, yapılması gereken çok şey var ve ilerleme seviyesi karmaşık.”
Avrupa savunmasının "en kritik zamanı"
Değerlendirme, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'nin de bulunduğu Avrupalı ülkelerin liderlerinin, ABD’de Trump'ın seçilmesiyle çekişmelerden kaçınma ve Rusya'ya karşı güçlü bir ortak duruş sergilemesi amacıyla yayınlandı.
IISS-Europe İcra Direktörü Ben Schreer, Avrupa savunmasının şu anda "en kritik zamanda" olduğunu söylerken, "ABD seçimleri, Avrupa ülkeleri üzerinde kendi savunmalarına daha fazla yatırım yapmaları ve aynı zamanda Ukrayna'nın bu savaşı kazanmasına nasıl yardımcı olmaya devam edeceklerini düşünmeleri konusunda daha da fazla baskı yaratacaktır" dedi.
Trump, Avrupa’yı tehdit etti
Trump, seçim kampanyasında ticaret savaşından, NATO taahhütlerinin geri çekilmesine ve Ukrayna'ya verilen desteğin değiştirilmesine dek Avrupa için etkileyici sonuçlar doğurabilecek vaatler ve söylemlerde bulundu.
2017-2021 yılları arasında Beyaz Saray'daki ilk başkanlık döneminde Trump, NATO'nun Avrupalı üyelerini gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 2'sine kadar ve ötesinde daha fazla savunma harcaması yapmaya ve ABD askeri korumasına daha az bağımlı olmaya zorladı.
“Sorunlar sürüyor”
Rapora göre, o döneme göre bazı ilerlemeler kaydedildi. 2024 yılında NATO'nun Avrupalı üye ülkelerinin savunma harcamalarının 10 yıl öncesine göre yüzde 50 daha fazla olacağı tahmin ediliyor. Ancak IISS, kamu finansmanındaki istikrar eksikliğinin "nihayetinde (savunma) endüstrisinin güvenle yatırım yapma kabiliyetini sınırladığını" belirterek sorunların devam ettiğini söyledi.
IISS, "düzenleyici engeller ve çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) standartlarının uygulanması yatırımın önünde engel teşkil etmeye devam edecektir" derken, Avrupa savunma sanayii 2022'den sonra, hava savunma ve ağır silahlar gibi ürünlerin üretimini arttırmayı başardı.
ABD'ye bağımlı kalmaya devam ediyor
Avrupa ülkeleri Ukrayna'ya F-16 savaş uçakları da dahil olmak üzere kendi silahlarını da bağışladı.
Avrupa, askeri bazı alanlarda ABD'ye bağımlı kalmaya devam ederken, üretim kapasitelerinin yetersizliği nedeniyle ihtiyaçlarını karşılamak için Brezilya, İsrail ve Güney Kore'ye de yöneliyor.
Raporda, hammadde ve kalifiye profesyoneller için sivil endüstrilerle yaşanan rekabetin savunma sanayii için işleri zorlaştırdığı belirtilirken, ayrıca birçok Avrupa ordusunun yeterli askeri personele sahip olmadığı uyarısında bulunuluyor
"Avrupa'nın kilit silahlı kuvvetleri yetersiz güçte”
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaştan ders çıkarılan raporda yer alan şu ifadeler de dikkat çekiyor:
“Ülkelerin düşman saldırısına karşı koymak ve onu yenmek için önemli birliklere ihtiyaç duydukları, ancak aynı zamanda savaşta yıprandıktan sonra yenilenmek için de yeterli güce sahip olmaları gerektiği.”
Rapora göre, "Avrupa'nın kilit silahlı kuvvetleri yetersiz güçte” olurken, Avrupalıların savunma kabiliyetlerini yenilemek için önlerinde uzun bir yol var. Raporda, bu şu ifadelerle anlatılıyor:
“Kuvvetler, bütçeler ve savunma sanayi kapasiteleri hükümetlerin siyasi kararları nedeniyle azaltıldı. Şimdi aynı hükümetlerin savunma ve güvenliğin 'kas hafızasını' yeniden keşfetmek ve Avrupa'daki yeni stratejik gereklilikleri karşılamak için sürekli politika üretmeleri ve yatırım sağlamaları gerekiyor."
