AB'den İsrail'e Refah uyarısı: İnsanların kaçacak yerleri yok

İsrail'in Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentine düzenlediği saldırılarda 100'den fazla kişinin öldürüldüğü ve hastanelere yüzlerce yaralı getirildiği duyuruldu. Saldırı sonrası çok sayıda tepki açıklaması geldi.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Refah kentinde 1,7 milyon Filistinlinin kaçacak yeri olmadığını, Refah'a saldırmasını engellemek için İsrail'e baskı yapmaya devam edilmesi gerektiği söyledi.

Borrell, AB ülkelerinin kalkınma bakanlarının Brüksel'deki gayriresmi nitelikli toplantısının girişinde basına açıklamalarda bulundu.

Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini'nin de toplantıya katılacağını ve Gazze'deki insani krizine ilişkin son durumun ele alınacağını belirten Borrell, şunları söyledi:

"Mısır sınırındaki durumdan çok endişeliyiz. İsrail tarafından yeni bir operasyon yürütülüyor gibi görünüyor. (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu, nereye tahliye edilebileceklerini söylemeden 1,7 milyon kişinin tahliye edilmesini istiyor."

Borrell hem kendisi hem de AB ülkelerinin dışişleri bakanlarının dün birçok mesaj yayımlayarak İsrail'den Mısır sınırındaki Filistinlilere yardım girişini engellememesini istediklerini anımsatarak, şöyle devam etti:

"Artık endişemizi ifade etmekten başka bir şey yapmalıyız. Artık birçok kişi İsrail'in eylemlerinin orantılı olmadığını, ölü sayısının kaldırılamayacak düzeyde olduğunu söylüyor. Dün ABD Başkanı Joe Biden bile söyledi. İsrail'in en büyük destekçisi, bunu kendisi de dile getiren Biden bile İsrail'in eylemlerinin orantısız olduğunu, ölü sayısının, sivil kayıpların sayısının inanılmaz olduğunu söyledi. Ama ben şunu soruyorum; sözler dışında başka ne yapabiliriz?"

İsrail'e silah satışını durdurma çağrısı

Bir gazetecinin "Peki eyleme geçmeye dair sizin bir öneriniz var mı?" sorusu üzerine Borrell, "AB, İsrail'e silah sağlamıyor. Başkaları sağlıyor. Eğer ölü sayısının çok yüksek olduğunu düşünüyorlarsa, bunu az tutmak için yapabilecekleri bir şeyler vardır belki." değerlendirmesini yaptı.

Borrell, şunları kaydetti:

"İsrail'e baskı yapmaya devam etmeliyiz. İnsani yardım aktörlerini desteklemeye devam etmeliyiz. İsrail, 1,7 milyondan fazla kişinin bulunduğu bir bölgeye saldırırsa insanlar duvara çarpacak. Kaçacak yerleri yok. Biliyorsunuz savaş olduğunda insanlar kaçar. Ancak Gazze'deki insanlar kaçamıyor. Kapılar kapalı. Hiçbir yere kaçamadan bombalanıyorlar."

AB Yüksek Temsilcisi ayrıca "İsrail hükümetinin UNWRA'dan kurtulmak istediği bir sır değil. Sadece şimdi değil, yıllar öncesinden bu böyle." değerlendirmesini yaptı.

İsrail'den açıklama

İsrail, güvenli bölge olduğunu iddia ederek insanları sürdüğü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentine düzenlediği yoğun hava saldırılarının nedeninin kentteki iki İsrailli esiri kurtarmak olduğunu savundu.

İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, sabah saatlerinde düzenlediği basın toplantısında, İsrail ordusunun yerinden edilen Filistinlilerin sığındığı Refah kentine düzenlediği yoğun saldırılar ve iki esirin kurtarılmasına ilişkin detayları paylaştı.

İsrail özel kuvvetlerinin alınan istihbarat üzerine yerel saatle 02.00'de Refah kent merkezinde bir binaya baskın düzenlediğini belirten Hagari, esirlerin tutulduğu ve çevre binalardaki Hamas'a bağlı savaşçılarla şiddetli çatışmalar yaşandığını, hava kuvvetlerinin de bu sırada binanın çevresine yoğun hava saldırıları düzenlediğini ifade etti.

Hagari, İsrail güvenlik güçlerinin Louis Hurr (70) ve Fernando Marman (60) isimli iki esiri yoğun ateş altında binadan çıkardığını ve helikopterle Gazze'den alınan esirlerin sağlık durumlarının iyi olduğunu dile getirdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Gallant ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'nin yanı sıra iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet, polis teşkilatı şefleri ve üst düzey güvenlik yetkililerinin harekat odasından operasyonu izlediğini aktaran Hagari, Gazze Şeridi'ndeki İsrailli 134 esiri getirmek için çalışmaya devam edeceklerini söyledi.

Dünyadan tepkiler

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres New York'ta 8 Şubat'ta düzenlediği basın toplantısında, Gazze halkının oraya gitmek istediği için gitmediğini, mecbur bırakıldıklarını kaydederek, "Han Yunus ve Gazze'nin diğer taraflarında gördüğümüz korkunç trajedi, Refah'ta da olmadan insani ateşkes sağlanmalıdır." ifadesini kullandı.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, 8 Şubat'ta Gazze'nin güneyine doğru itilen yüz binlerce kişinin dar bir bölgeye sıkıştığını hatırlatarak, "(İsrail'in) hemen ya da yakın zamanda Refah bölgesinde askeri operasyonlara başlayacağı yönündeki planları görmedik. Filistinliler, Refah içinde ve çevresinde korunuyorlar. Orada yerlerinden edilmiş çok sayıda insan var. Şu anda (Refah'taki) bu insanlara yönelik askeri operasyonlar bir felaket olur ve bu bizim destekleyeceğimiz bir şey değil." ifadelerini kullandı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel de Biden yönetiminin Refah'a yönelik bir askeri operasyonu desteklemediğini vurguladı.

Orta Doğu'dan da tepkiler geldi

Kuveyt Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in, sivilleri tehcir ettikten sonra Refah'a saldırma planından büyük endişe duyulduğu ifade edildi.

Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada da olası kara saldırısının, yüz binlerce kişinin son sığınağı olan Refah'ta insani bir felakete yol açacağı uyarısı yapıldı.

Filistin halkının tehcir edilmesinin ve Refah'a yönelik saldırı tehditlerinin kınandığı açıklamada, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK), İsrail'in Refah'a girerek burada soykırım işlemesinin önüne geçmek için harekete geçme çağrısında bulunuldu.

Ürdün Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada da "İsrail işgal ordusunun, Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığına karşı güvenli bir sığınak olan ve çok sayıda yerlerinden edilen Filistinli kardeşin sığındığı Refah kentine askeri operasyon düzenlemesi tehlikesi konusunda uyarıda bulunuyoruz." ifadeleri kullanıldı.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından, "İsrailli yetkililerin Refah kentine kara saldırısı düzenleme" söylemlerine ilişkin yapılan yazılı açıklamada, İsrail ablukası altındaki Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alan Refah kentine yönelik saldırıların son derece tehlikeli yansımaları olacağına dikkati çekildi.

Refah'ın İsrail'in acımasız saldırganlığı nedeniyle kaçmak zorunda kalan yüz binlerce sivil için son sığınak olduğu vurgulanan açıklamada, "Oraya sığınanların zorla sınır dışı edilmesini reddediyor ve güçlü bir şekilde kınıyoruz." ifadeleri kullanıldı.

Mısır

Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail hükümetindeki üst düzey yetkililerin Gazze'nin güneyindeki Refah kentine askeri operasyon yapılacağı yönündeki açıklamalarının kesin bir şekilde reddedildiği kaydedildi.

Açıklamada, İsrail, kente yönelik muhtemel bir kara saldırısının vahim sonuçları olacağı konusunda uyarılarak, Gazze'deki son güvenli bölge olması hasebiyle 1,4 milyondan fazla kişinin sığındığı kentin hedef alınmasının engellenmesi için tüm bölgesel ve uluslararası çabaların birleştirilmesi gerektiğinin altı çizildi.

Refah kentinin hedef alınması, insani yardımların engellenmesi ve Filistin halkının göç ettirilmesinin, uluslararası insan hakları ve Birleşmiş Milletlerin (BM) ilgili kararlarının apaçık ihlali olduğu kaydedilen açıklamada, Mısır'ın, ateşkese varılması ve esir takası için tüm taraflarla temaslarını sürdüreceği belirtildi.

Umman Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "İsrail'i kibrinden vazgeçirmek ve saldırılarını durdurmaya zorlamak için uluslararası topluma, yapılan açıklamalar ve siyasi duruşların içeriğini doldurmak için somut önlemler alma çağrısında bulunuyoruz." ifadeleri kullanıldı.

İnsani ihtiyaçların Gazze Şeridi'nin her yerine ulaştırılması için sınır geçişlerinin açılması gerektiği aktarılan açıklamada, İsrail'in Refah'ı işgalinin tehlikeli sonuçlar doğuracağı vurgulandı.

Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in, Gazze'nin güneyindeki Refah'a olası kara saldırısı planından ve bunun insani yansımalarından derin endişe duyulduğuna işaret edildi.

Refah'a yönelik kara harekatının daha fazla masum sivilin ölümüne neden olacağı ve Gazze'nin içinde bulunduğu insani felaketi daha da kötüleştireceğine ilişkin uluslararası topluma yönelik uyarı niteliğindeki açıklamada, kardeş Filistin halkının tehcir edilmesinin ve uluslararası hukuka aykırı her türlü uygulamanın kesin bir şekilde kınandığı ifade edildi.

Almanya

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, sosyal medya platformu X'ten yaptığı açıklamada, Gazze'nin güneyindeki Refah kentinde durumun inanılmaz olduğunu belirtti.

1,3 milyon insanın çok dar bir alanda çatışmalardan korunmaya çalıştığına dikkati çeken Baerbock, "İsrail ordusunun Refah'a saldırması, anons edilmiş bir insani felaket olur. Gazze'deki insanlar buhar olamazlar." ifadesini kullandı.

Danimarka Dışişleri Bakanlığının X hesabından yapılan açıklamada, Avrupa Birliği (AB) ve diğer ülkelerin, Gazze nüfusunun yarısından fazlasının sığındığı Refah'a yönelik muhtemel saldırılarına dair endişeleri paylaştığı kaydedilerek, "Önemli olan sivillerin korunmasıdır." ifadesine yer verildi.

Hollanda Dışişleri Bakanı Hanke Bruins Slot da X hesabından yaptığı açıklamada, Refah'taki durumun çok endişe verici olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Gazze'deki birçok sivil güneye kaçtı. Bu kadar yoğun nüfuslu bir alanda, büyük ölçekli askeri operasyonların çok sayıda sivil kaybına ve daha büyük bir insani faciaya yol açacağını görmemek zor. Bu meşrulaştırılamaz."

Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah şehrinin, bölge halkına insani yardım ulaştırılması için "hayati bir geçiş noktası" ve 1,3 milyondan fazla Filistinlinin sığındığı bir alan olduğu belirtildi.

Açıklamada, İsrail'in Refah'a yönelik geniş çaplı operasyonlarının mevcut insani felaketi yeni bir boyuta taşıyacağı kaydedilerek, bunun meşru olmayan bir durum yaratacağı ve çatışmaların durdurulması gerektiği ifade edildi.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de X hesabından yaptığı açıklamada, "AB'ye üye birçok ülkenin, İsrail'in Refah'a yönelik saldırısının tarif edilemez bir insani felakete ve Mısır ile ciddi gerilimlere yol açacağı yönündeki uyarısını yineliyorum." ifadesini kullandı.

Borrell, daha önce de İsrail'in Gazze'nin güneyinde sivillerin sığındığı Refah kentine saldırmasının "feci sonuçlara yol açacağı" uyarısında bulunmuştu.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, X hesabından yaptığı açıklamada, "Gazze nüfusunun yarısının sığındığı Refah'a bir askeri saldırı ihtimalinden derin kaygı duyuyorum." ifadesini kullandı.

Cameron, çatışmalara insani ara vererek bölgeye yardımların girişini, esirlerin bölgeden çıkışını sağlamak ve sürdürülebilir kalıcı bir ateşkes için çalışmanın öncelik olduğunu da kaydetti.

İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares de X hesabından yaptığı açıklamada, İsrail'in saldırılarını devam ettirmesi ve genişletmesinin Filistinli mültecilerin hayatı için ciddi bir tehdit oluşturacağını ve insani felaketi büyüteceğini kaydetti.

Albares, "Askeri operasyonların Refah'a kadar genişletilmesi, bölgedeki 1 milyondan fazla Filistinli mültecinin hayatını ciddi şekilde tehdit edecek ve insani felaketi artıracaktır. Ateşkes, rehinelerin serbest bırakılması, uluslararası insancıl hukuka saygı ve yardımın girişini talep ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

BM İsrail'in Refah saldırısına tepki vermeyi sürdürdü

Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, Gazze'nin güneyinde yer alan Refah kenti sakinlerinin sayısının 1,4 milyona ulaştığını ve çoğunluğunun cadde ve sokaklarda kurulan derme çatma çadırlarda ve sığınaklarda kaldığını belirtti.

İsrail'in savunmasız insanların yaşadığı Refah kentine yönelik muhtemel askeri saldırısının, tam bir felaket olacağı uyarısında bulunan Lazzarini, "Artık yaşananları tarif edecek kelime bulamıyorum." ifadelerini kullandı.

Beyaz Saray'dan uyarı açıklaması

Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, ABD Başkanı Joe Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla görüşmesinde, sivilleri korumaya yönelik "inandırıcı" bir plan yapılmadan Gazze'nin Refah kentine saldırı düzenlenmemesi gerektiğini iletti.

Açıklamada, Biden'ın, Netanyahu'ya "Refah'ta 1 milyondan fazla insanın güvenliğini sağlamak için inandırıcı ve uygulanabilir bir plan olmadan askeri operasyona başlamaması gerektiği" görüşünü yinelediği ifade edildi.

ABD Başkanı Biden'ın "masum Filistinli sivillere yönelik insani yardımın verimini ve tutarlılığını artırmak için acil ve spesifik adımlar atılması çağrısında bulunduğu" kaydedilen açıklamada, Biden'ın ayrıca "Hamas'ın yenilgiye uğratıldığını görme ve İsrail ile halkının uzun vadeli güvenliğini sağlama yönündeki ortak hedefi" yeniden teyit ettiği aktarıldı.

İsrail'den Refah kentine saldırı sinyalleri

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, 1 Şubat'ta Gazze Şeridi'nin Han Yunus bölgesindeki İsrail birliklerini ziyaretinde yaptığı açıklamada, kara saldırılarını, Mısır sınırındaki Refah kentine taşıyacaklarını söylemişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da 4 Şubat'taki açıklamasında, Refah kentine kara saldırısı başlatacaklarının işaretini vermişti.

İsrail devlet televizyonu KAN'ın 6 Şubat'ta siyasi kaynaklara dayandırdığı haberde, Refah kentinde operasyonlara başlamadan önce kentin tahliye edileceği belirtilmişti.

İsrail Başbakanlık Ofisinden 9 Şubat'ta yapılan açıklamada, Netanyahu’nun, ordu ve güvenlik teşkilatına, Gazze Şeridi'nin güneyine saldırı düzenlenmesi ve buraya sığınmış 1,5 milyon Filistinlinin yerinden edilmesi için gerekli planın hazırlanması talimatını verdiği kaydedilmişti.

Refah saldırıları

Filistin resmi ajansı WAFA, Refah'taki hastane yetkililerine dayandırdığı haberinde, İsrail'in kente düzenlediği saldırılarda 100'den fazla kişinin öldürüldüğünü ve hastanelere yüzlerce yaralı getirildiğini belirtmişti.

Filistin Kızılayı da İsrail saldırılarının Refah kent merkezinde yoğunlaştığını ve saldırılarda sivillerin evlerinin de hedef alındığını duyurmuştu.

Yerel kaynaklar, İsrail ordusunun savaş uçakları, yoğun topçu atışı ve savaş gemileriyle denizden açtığı ateşle eş zamanlı olarak yaklaşık 40 hava saldırısı düzenlediğini, özellikle yerinden edilen Filistinlilerin barındığı çok sayıda evi ve camiyi hedef aldığını kaydetmişti.