ABD huzursuz: Salgın, işsizlik şimdi de kitlesel gösteriler

Hilal SARI

COVID-19 pandemisinin en kötü vurduğu ülke olan ABD’de 100 binden fazla kişi virüs nedeniyle hayatını kaybederken, 40 milyon kişinin işsiz kaldığı ekonomik kriz ortasında şimdi de ülke siyahi vatandaş George Floyd’un ölümüyle ayakta. Floyd’un polis şiddeti sonucu ölmesiyle tetiklenen ve 25 Mayıs’ta başlayan kitlesel gösterilerde en az bir kişi hayatını kaybederken, gösterilerin çoğu kentte kaosa dönüşmesi sonrası 13 eyalette Ulusal Muhafız Birlikleri göreve çağırıldı ve birçok kentte akşam saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başladı. CNN International’da yer alan haberlere göre en az 30 kente yayılan gösterilerde ülke genelinde binden fazla gösterici tutuklandı.

Chicago Illinois Üniversitesi tarihçisi ve siyasi aktivist Barbara Ransby, Washington Post’a verdiği demeçte koronavirüs pandemisinin ülkede uzun süredir devam eden ırksal eşitsizlik sorunlarını tekrar alevlendirdiğini söyledi.

‘1968’den daha kötü durumdayız’

CNN politika analisti Julian Zelizer, önceki gün kaleme aldığı yazıda ABD’nin siyahi yurttaş hareketinin lideri Martin Luther King’in suikasti sonrası 1968 yılında yaşanan sosyal karışıklıktan daha kötü durumda olduğunu söylüyor. O dönemde Vietnam savaşında 58 bin ABD’linin öldüğünü, COVID-19 krizinin ise 100 binden fazla can aldığını belirten Zelizer, 2020’de her 4 Amerikalı işçiden birinin işsizlik başvurusu yaptığını hatırlatıyor ve virüsün ne kadar devam edeceğinin bilinmediğini ve yönetim şekillerinin kökten değişmesi gerektiğini vurguluyor.

‘İşsizlik %19,8’e ulaşacak’

Reuters anketine göre gelecek hafta açıklanacak yeni işsizlik verisiyle nisanda yüzde 14,7’ye fırlayan işsizlik oranı mayıs ayında yüzde 19,8’e ulaşacak. Ankette Tarım dışı istihdamın 7,5 milyon azalması ve son bir ayda yok olan 20,5 milyon işe eklenmesi öngörülüyor.

Floyd’un öldürüldüğü Minneapolis’te başlayan gösteriler, Atlanta, Los Angeles, Miami, Chicago, Philedelphia, New York gibi birçok büyük kentte şiddetlenerek devam ediyor. Bazı binaların, Target gibi mağazaların ve polis araçlarının yer yer yakılıp yağmalanması barışçıl protestocuların adalet talebine gölge düşürürken, ABD Başkanı Donald Trump’ın “yağma varsa, ateş edilmeye başlanır” mesajı ise bazı çevrelerce polis şiddetinin artmasına neden oluyor. Bu ifadeleri birçok çevreden tepki alınca Trump “Yağmacıların onca barışçıl göstericinin sesini bastırmasına izin verilmemeli. Çekilen acıyı anlıyorum” ifadelerini kullandığı bir açıklama daha yaptı.

Beyaz Saray da korumaya alındı

Washington’da Beyaz Saray çevresinde de gösteriler yer yer polis ve göstericiler arasında fiziksel şiddete dönüştü. Ulusal Muhafız Birlikleri’nin Beyaz Saray’ı da korumak için harekete geçtiği belirtildi. Reuters’daki habere göre cumartesi gecesi Bezay Saray etrafında toplanan kalabalıpa polis biber gazıyla müdahale etti.

Tutuklanan gazeteciler var

CNN International’a bağlı çalışan bir gazeteci canlı yayında polisin plastik mermisinin hedefi olurken, ülkenin farklı kentlerinde birçok gazetecinin de gösterilerde saldırıya maruz kaldığı ve bazı durumlarda göz altına alındığı belirtiliyor. Floyd’un ölümüne neden olan ve üçüncü derece cinayet ve adam öldürmekle suçlanan polis memuru Derek Chauvin’in eşi Kellie Chauvin eski polis memurundan boşanacağını açıkladı. Kellie Chauvin’in avukatı "Müvekkilim bayan Kellie, Floyd'un ölümünden büyük üzüntü duymaktadır ve ailesinin yasını paylaşmaktadır. Aynı zamanda, Derek Chauvin'le evliliğinin feshi için başvuruda bulunmuştur'' dedi.

Google Android 11 lansmanını erteledi

Google cumartesi günü yaptığı açıklamayla gelecek hafta gerçekleştireceği Android 11 mobil işletim sisteminin beta versiyonu lansmanını ABD genelinde yaşanan protestolar nedeniyle ertelediğini duyurdu. Android developer sitesinde yayınlanan açıklamada “Sizlere Android 11 hakkında daha fazla bilgi vermek için heyecanlıyız, ama kutlama zamanı değil” ifadelerini kullandı. Etkinlik çaşamba günü sanal olarak gerçekleşecekti.

Amazon ırkçı görsele sahip ürünleri kaldırdı

Amazon online alışveriş sitesinden ürün görselinde ırkçı mesajlar bulunan bir dizi Apple Airpod ürünü ve benzeri ürünleri kaldırdı. Bazı ülkelerde Twitter’da AirPods etiketiyle ‘trend topic’ haline gelen konuya ilişkin açıklamada Amazon sözcüsü “Bahsi geçen görselleri kaldırıyor ve bunu yapan kötü aktörler hakkında etleme geçiyoruz” dedi.

Genç tenisçiden değişim çağrısı: Sıradaki ben miyim?

ABD’li genç tenis yıldızı Coco Gauff Tik- Tok hesabında paylaştığı videoda polis şiddetiyle hayatını kaybeden George Floyd ve onlarca siyah ABD vatandaşına atıfta bulunarak ellerini havaya kaldırıp “Sıradaki ben miyim?” dedi ve yetkilileri adalet için değişmeye çağırdı.