AB ve 42 ülkeden Rusya'ya 'Zaporijya' çağrısı
Avrupa Birliği (AB) ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 42 ülke, Rusya'ya Zaporijya Nükleer Santrali ve Ukrayna genelinden çekmesi için çağrı yaptı.
AB'nin Viyana'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Daimi Temsilciliğinin internet sitesinde, AB ve 42 ülkenin ortak açıklaması yayımlandı. Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşının uluslararası hukukun ihlali anlamına geldiği belirtilerek Avrupa'nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya'nın Rusya tarafından kontrol edilmesinin, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) temel ilkelerine büyük tehlike arz ettiği vurgulandı.
Açıklamada, Rus askerlerinin ve silahlarının nükleer tesiste bulunmasının kabul edilemez olduğu belirtildi ve bu durumun güvenlik standartlarını etkilediği belirtilerek şu ifadeler kullanıldı:
"Rus güçlerinin Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki mevcudiyeti santralin operatörü ve Ukrayna makamlarının nükleer ve radyasyon güvenlik yükümlülüklerini uluslararası sözleşmeler ile UAEA güvenlik standartları uyarınca yerine getirmesini engellemekte, ayrıca UAEA'nın güvenlik yetkisini kullanmasını önlemektedir.
Rusya'nın derhal askeri güçlerini ve tüm yetkisiz personelini Zaporijya Nükleer Santrali'nden ve çevresinden, ayrıca tüm Ukrayna'dan çekmesi için çağrıda bulunuyoruz."
Açıklamada, Rusya'nın çekilmesiyle santralin işletmecisinin ve Ukrayna makamlarının Ukrayna'nın uluslararası şekilde tanınan sınırları içinde egemen sorumluluklarına devam edebileceği, Rusya'nın santraldeki mevcudiyetinin nükleer kaza riskini artırdığı belirtildi.
Ortak açıklamaya imza atan ülkeler arasında AB ve üye ülkelerin yanı sıra Avustralya, ABD, Birleşik Krallık, Japonya, Kanada, Gürcistan, İzlanda, Liechtenstein, Karadağ, Yeni Zelanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Güney Kore, Moldova ve Türkiye yer aldı.
Avrupa'nın en büyük nükleer santrali
Ukrayna'nın güneydoğusundaki Zaporijya Nükleer Santrali, Avrupa'nın en büyük nükleer santrali. Altı nükleer reaktör bulunan ve 5 bin 700 megavatsaat elektrik üretim kapasitesine sahip santral, Ukrayna'daki toplam elektriğin yüzde 20'sini sağlıyor.
G7’den Rusya’ya: Nükleer santrali derhal bırak
G7 ülkeleri, Rusya'ya, kontrolünü ele geçirdiği Zaporijya nükleer santralini Ukrayna'ya derhal geri bırakması çağrısı yaptı.
Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre G7 ülkeleri Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık, AB ve ABD Dışişleri Bakanlarının ortak açıklama yaptı ve Ukrayna'ya karşı savaş açan Rusya'yı bir kez daha kınadı. Açıklamada “Ukrayna'nın nükleer tesislerinin ele geçirilmesinin, nükleer kaza, Ukrayna halkına karşı tehlike, çevre ülkeler ve uluslararası topluma karşı tehdit oluşturduğu” vurgulandı.
Zaporijya Nükleer Santrali, 4 Mart'ta Ruslar tarafından ele geçirilmişti. Halihazırda Rus ordusu kontrolünde olan santralin çevresinde hava saldırıları yaşanıyor. Ukrayna ve Rusya bu saldırılar konusunda birbirini suçluyor.
