Rize’de doğanın kucağında, yerel lezzetler eşliğinde 3. gün

GastroRize Günleri’nin son günü, sabah 06.00’da Kayıkhane’den takalarla denize açıldık. Şehri bu kez denizden görecektik. Bütün Rize gezimiz boyunca olduğu gibi denizin ortasında da bize tulumdan yayılan yerel ezgiler eşlik ediyordu.

Taka turundan sonra sabah kahvaltısı için Osmanlı Restaurant’a doğru yola çıktık. Ardeşen Hoşdere’de, Ayder Yaylası Yolu üzerindeki Osmanlı Restaurant, Fırtına Deresi’ndeki tarihi taş köprülerden birinin hemen yanında. Yöresel lezzetlerden oluşan kahvaltı sonrası Çamlıhemşin’den geçerek Zil Kale’ye, oradan da Palovit Şelalesi’ne geldik.

Zilkale, Çamlıhemşin’in 12 kilometre güneyinde, Fırtına Vadisi’ndeki bir geçide hâkim Avup Dağı'nın üzerinde (dere yatağından 100 metre yüksekte) bulunuyor. Yakın tarihte restorasyon geçiren yapı, vadiye hâkim, güzel manzaralı bir konuma sahip ve kaçırılmaması gereken ziyaret noktalarından.

Bir sonraki durağımız şaklaşık 15 metre yükseklikten dökülen Palovit Şelalesi’nin sesi, serinliği ve çok yakınına gidip uçuşan su zerreciklerinin keyfini yakalama fırsatı hem görsel hem fiziksel keyifler yaşatıyordu…

Uçak saatimiz yaklaştığından dönüş yoluna çıkmak zorundaydık. Arkamızda görülecek daha çok yerler, tadılacak lezzetler kalmıştı. Aklımızı Rize’nin doğal güzellikleri ve yerel lezzetlerinde bırakarak şehirden ayrılıyorduk…

Tattığımız yöresel lezzetlerden…

Rize yöre mutfağının başlıca hammaddeleri mısır (mısır unu), kara lahana, fasulye, kabak gibi sebzelerin yanı sıra, Karadeniz denince akla ilk gelenlerden olan hamsi. Bununla birlikte hayvansal gıdalar da Rize mutfağını zenginleştiren ve tamamlayan unsurlardan. İşte o lezzetlerden bazıları:

Hamsikoli (Hamsili Ekmek)

En az bir yıllık ayıklanmış salamura hamsiden yapılır. Kılçığı alınmış hamsi, elenmiş mısır unu ve bol yeşillik (pırasa, lahana, pazı, soğan, maydanoz…) birlikte yoğrulur. Karışıma içyağı veya tereyağı da konulabilir. Hazırlanan hamur, tepsiye (eskiden “pleki”ye) konularak pişirilir.

Muhlama

Bazı yörelerde kuymak da denilen, Rizedeki ismiyle muhlama; mısır unu, tereyağı ve tel veren peynirden yapılır.

Hamsili Pilav

Hamsinin kılçıkları ayıklanır. Ayrı bir yerde pirinç, nane, karabiber, kuşüzümü karıştırılır ve hamur haline getirilir. Tepsinin bir kısmına önce bir sıra hamsi dizilir, ortaya hazırlanan karışım serilir. Üste yine hamsi dizilerek, fırına verilir.

Turşu Tavali

Turşu tavalisi, fasulye turşusundan yapılır.

Laz Böreği

Rize’de sevilerek yenilen özel günlerin, düğünlerin, festivallerin ve çeşitli kutlamaların olmazsa olmaz tatlılarından.

Enişte Lokumu

Rize genelinde evlenme gelenekleri içinde kaynanaların damatları için yaptıkları ve kızlarını her ziyaret edişlerinde bir bohça yapıp damat evine gönderdikleri bir kurabiye.

Mısır Ekmeği

Yöresel yiyeceklerin temelinde genellikle mısır ve mısır unu bulunmakta.

Pepeçura

Yöreye özel siyah kokulu üzüm, bir su bardağı mısır unu, tuz ve az bir miktar buğday unu katılması ile yapılan muhallebi.