KOBİ’nin online pazar kılavuzu

Fatoş BOZKUŞ

Pandemiyle birlikte gelen sosyal kısıtlamalar ve tedbirler, e-ticaret sektörünü büyüttüğü gibi, satış ve hizmetlerini e-ticaret üzerinden gerçekleştiren şirket sayısını da artırıyor. ETİD verilerine göre geçen yıl e-ticaret yapan KOBİ sayısı 69 binden 100 bine yükseldi. Kimi şirket kendi internet sitesinde satış yapmayı tercih ederken, dijitalleşme çalışmalarını ağırdan almış birçok işletmenin, pandemi döneminde online pazar yerleri aracılığıyla hızlı bir şekilde e-ticarete adım attığını gördük. Hatta pazar yerleri aracılığıyla sınır ötesi e-ticarete yönelen şirketler de oldu. Sektör temsilcileri orta vadede e-ticaret hizmeti vermeyen perakendecilerin bugün telefonu olmayan dükkan sahipleri ile aynı algıya sahip olacağı görüşünde. Peki zaman ve mekandan bağımsız, ürün-fiyat karşılaştırma olanağı sunan, milyonlarca ürünü çok kısa sürede tüketicisinin karşısına çıkaran bu ekosisteme dahil olmak için online pazar yerlerini seçmek isteyenler neler yapmalı? Online pazar yerlerinden hangi hizmet ne kadara alınabiliyor?

Hemen hemen birçok online pazar yerinde mağaza açılış ücreti talep edilmiyor. Her kategori ve alt kategoride komisyon oranları, hizmet bedelleri ve pazarlama destek bedelleri farklılaşıyor. Kimi pazar yerinde ücretsiz standart mağaza aboneliği seçeneği kapsamında belli adet ürününüzü ücretsiz listeleme imkanı bulabiliyorsunuz.

Online pazar yerlerinin avantajları

● Düşük başlangıç maliyeti

● Geniş bir kitleye ulaşma fırsatı

● Ürünün gösteriminin desteklenmesi

●Teknik alt yapıyla uğraşmanızı gerektirmemesi

● e-Ticaretle ilgili pratikte eğitim fırsatı

Nelere dikkat edilmeli?

- Doğru ürün bulunmalı

- Ürün isim ve başlıklarının ürünü net anlatmasının yanında, stratejik bir şekilde belirlenmeli

- Ürün özellikleri açık ve doğru şekilde yazılmalı

- Ürün fotoğrafl arı iyi olmalı

- Satışa sunduğunuz ürünün stok, fiyat ve sipariş süreçlerini iyi yönetmelisiniz

- Kargo yönetimi doğru yapılmalı.

Yeni satıcı sayısı hızla artıyor

Örneğin Gittigidiyor’da KOBİ’ler ücretsiz mağaza açma ve ürünlerini ücretsiz bir şekilde listeleme imkanına sahip. 22 milyona ulaşan ürün envanterini daha da genişletmeye odaklanan Gittigidiyor’da 100 bini aşkın satıcının faaliyet gösterdiğini söyleyen Gittigidiyor Genel Müdürü ve e-Bay MENA Bölge Direktörü olan ve aynı zamanda TÜSİAD e-Ticaret Çalışma Grubu Başkanlığını da yürüten Öget Kantarcı, pandemi sürecinde de binlerce KOBİ’nin platformları üzerinden e-ticarete başladığını anlatıyor. Gittigidiyor’a katılan yeni satıcı sayısının geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 73 arttığının altını çizen Kantarcı, “Hem platformumuza yeni eklenen satıcılarımız hem de mevcut iş ortaklarımızın yüzde 90’dan fazlasını KOBİ’ler oluşturuyor. İşlerini e-ticarete taşıyan ve e-ticarete yatırım yapan firma sayısının önümüzdeki yıllarda da artmaya devam edeceğini düşünüyoruz” diye konuşuyor. Bu yıl sektörde yüzde 60 civarında bir büyüme gerçekleşmesini öngördüklerini de aktaran Kantarcı, pandemide e-ticaretle tanışan tüketicilerin en az yüzde 50’sinin kalıcı kullanıcılar haline geleceği beklentisini de paylaşıyor.

E-ihracatta dil problemi yok

Hem müşteriler hem de KOBİ’ler ve markalar için çok önemli bir başka konunun da sınır ötesi ticaret olduğunun üzerinde duran Kantarcı konuşmasını şöyle sürdürüyor: “Müşteriler yurt dışındaki ürün envanterine yerel platformlardan ulaşmak, yerli işletmeler de ürünlerini aynı şekilde kolayca yurt dışına göndermek istiyor. Biz de bu konuya iki taraflı yatırımımızı sürdürüyoruz Gittigidiyor olarak KOBİ’lere e-Bay çatısı altında global bir ağ sağlıyoruz ve 2018 yılından beri e-ticarette sınırların kalkmasına öncülük ediyoruz. KOBİ’lerimiz hiçbir ek ücret ödemeden tıpkı yurt içinde satış yapar gibi ürünlerini sadece GittiGidiyor’da satışa çıkararak e-Bay’in 190 ülkedeki 183 milyon kullanıcısına ulaştırabiliyor. Bugün itibari ile yaklaşık 2 bin satıcımız e-ihracat yapabiliyor. Bu sene bunu ikiye katlamayı hedefliyoruz.” Yabancı dil e-ihracatta problem olur diye düşünebilirsiniz. Ama GittiGidiyor’da listelenen bir ürün e-Bay üzerinden uluslararası satışa açılmışsa otomatik olarak satışa sunulduğu ülkenin dilinde listeleniyor. Ürünlerin yerel dilde listelenmesinin yanı sıra gönderimi, gerekirse iadesi ve yerel dilde müşteri hizmetleri gibi tüm kritik noktaları da şirket yönetiyor.

Trendyol'un farklı destek paketleri var

2019 yılı içinde 9.2 milyon olan aktif müşteri sayısını 2020’de 19.3 milyona çıkaran Trendyol’da 2020 yılında büyük çoğunluğu KOBİ olan 98 bin işletme ve 1.1 milyon bireysel satıcı platform üzerinden Türkiye’nin dört bir yanına 347 milyon adet ürün satışı gerçekleştirdi. Şirketin üç büyük il dışında satıcı sayısı ise 42 bine ulaştı. Sadece pandemi döneminde 17 bin kadın girişimci platformdan satışa başladı. Şirket pandemi döneminde KOBİ’lerin dayanıklılığını artırmak için Trendyol KOBİ Destek Paketi’ni hayata geçirdi. İlk etapta 2020’nin sonuna kadar geçerli olacak şekilde bir planlama yapan şirket toplam 160 milyon TL’lik pazarlama, eğitim ve finansman desteği sundu. Yakın zamanda bu süreyi uzatarak 100 milyon TL’lik ilave bir destek paketi daha açıklayan Trendyol, ayrıca TOBB ile İşini Büyüt KOBİ Destek Programı’nın da hayata geçirdi. Şirket satışa yeni başlayacak Oda ve Borsalara üye işletmeler için avantajlı paketler hazırladığı gibi KOBİ’lere bu konuda eğitimler de verdi. Ayrıca Trendyol Kadın Kobi Destek Programıyla da pek çok kadın girişimci ve kadın kooperatifl erine vade avantajından komisyon ve pazarlama desteğine kadar farklı imkanlar sunuluyor. Trendyol yerel market zincirlerinin internetten satışa başlaması için bu dönemde ayrıca Trendyol Hızlı Market uygulaması başlattı. Bu uygulama ile yerel market zincirlerine internet üzerinden satış yapma fırsatı sunuldu. 100 bine ulaşan satıcı şirketlerin siparişlerini karşılamak için Trendyol platformlarında toplam 360 bin kişi çalışıyor. Dolaylı istihdamla birlikte bu sayı 1.1 milyona ulaşıyor. TOBB’la yapılan ulusal kampanyaya ek olarak, Kapalıçarşı esnafı, Gaziantep’teki KOBİ'ler ve Türk moda tasarımcılarının e-ticaret eğitimlerine katılmaları ve Trendyol’da uygun şartlarla satışa başlamaları sağlandı.

Tedarikçi sayısı yüzde 80 arttı

10 milyondan fazla üye, 25 milyondan fazla ürün ve 25 binden fazla tedarikçisiyle hizmet veren PttAVM’de pandemi döneminde mağaza açan tedarikçi sayısı yüzde 80 arttı. Ocak 2021 sonu itibariyle Avustralya’da Güney Kore’ye, Norveç’ten Cezayir’e, Kanada’dan Brezilya’ya toplam 46 ülkeye KOBİ’lerin ürünleri e-ihracat ile tüketiciye ulaştıran PttAVM, Turkish Souq ve Ready2Sale platformlarıyla KOBİ’lerin dünyaya açılmasında önemli hizmetler sunuyor. Bu yolla 250’den fazla ülkeye ürün satma imkanı sunulurken tüm e-ihracat işlemleri de PTTEM tarafından yapılıyor. PttAVM platformunda mağaza açmak isteyen satıcılar platform üzerinde mağaza açılışı, ürün listeleme sayısı ve mağaza ücreti ödemiyor. Ayrıca KOBİ’lerin desteklenmesi için düşük komisyon, kargo hizmetleri, e-ihracat gibi pek çok kolaylık da sağlanıyor.

Gittigidiyor

● 10 bin adet ürün ücretsiz bir şekilde satışa çıkartılabilir

● Şirketlere standart mağaza abonelik paketi sunuluyor.

● GittiGidiyor’da gerçekleşen her satış sonrası, ürünün listelendiği kategoriye göre değişen oranlarda GittiGidiyor Komisyon Bedeli ve Pazarlama Destek Bedeli alınıyor. Komisyon bedeli yüzde 6-20 arasında değişirken, pazarlama bedeli yalnızca toplam satış tutarı 22 TL ve üzeri olan GittiGidiyor’daki tüm listemelerde geçerli ve yüzde 1,65-3 arasında değişiyor.

● GittiGidiyor Günün Fırsatı alanında satışa çıkan ürünlerde ise gerçekleşen her satış sonrası değişen yüzde 2’ye kadar çıkan oranlarda Günün Fırsatı Hizmet Bedeli alınıyor.

● e-ihracat fırsatı sunuluyor.

N11

● N11’de mağaza açılış ücreti talep edilmiyor.

● Ancak satışa başlamak için paketlere abone olmanız gerekiyor. e-Ticaret Pro paket bin 899TL, e-ticaret paketi ise 899 TL.

● 3 bin adede kadar ücretsiz ürün yükleyebilme imkanı sunuluyor.

● Kategori bazında komisyon oranları % 5-20 arasında değişiklik gösteriyor. Pazarlama hizmeti için ise % 0,8 dolaylarında.

●e-ihracat fırsatı sunuluyor.

Amazon

● Profesyonel satış planı aylık üyelik bedeli 99 TL artı KDV. Ancak şu anda bir kampanya var ve sınırlı bir süre için ödeme alınmıyor.

● Satıcılar sattıkları her ürün için kategoriye göre değişen oranlarda bir satış bedeli ödüyor. Bu toplam satış fi yatı üzerinden hesaplanan bir yüzde.

AliExpress

● 26 farklı ana kategori ve onlarca alt kategoride ürün satabileceğiniz mağaza açmak ücretsiz.

● Komisyon ücreti, yalnızca gerçek mağaza işlemlerinde alınıyor. Ürün ve kategoriye göre yüzde 5-8 arasında.

Hepsiburada

● Aylık dükkan kirası alınmıyor.

● Danışmanlık desteği veriliyor.

● Kategoriye göre farklılık gösteren komisyon oranları oranları ise yüzde 4 ile 20 arasında değişiyor.

PTTAVM

● Mağaza açmak ücretsiz

● Listeleme ücreti bulunmuyor

● Yapılan satışlardan yüzde 5 ila 15 oranında komisyon alınıyor.