E-ihracatı artıracak 8 teşvik
E-ihracat, pandemiyle birlikte çok hızlı bir gelişim içine girdi. Rakamlar çok hızlı büyüyor. Bu alanda, devlet-özel sektör iş birliğini en iyi uygulayan ülkeler yarışta öne geçecek. Türkiye’de yeni teşviklerin devreye girmesi beklenirken, e-ihracatı özendirecek destekler de bulunuyor. E-ihracat yapan ve yapacak şirketlerin önünü açacak devlet destekleri konusunda bir yazı hazırladık.
Selenay Yağcı |SELENAY YAĞCI
Türkiye’de e-ihracat yapan firmalar, yurt dışındaki faaliyetleri kapsamında önemli miktarda devlet teşviki alabiliyor. Bu destekler çoğunlukla ihracat teşviklerinin bazılarının e-ihracatı da kapsamasıyla oluşuyor. DÜNYA olarak e-ihracata katkı sunan, yürürlükteki devlet teşviklerine ilişkin bir derleme yazı hazırladık.
Devlet desteklerinden yararlanmak için öncelikli şartlardan birisi şahıs şirketi olmamak... Sonrasında ihracatçı birliğine üye olmak ve marka tescili yaptırmak gerekiyor. Tüm teşvik sistemi marka bazlı işliyor. Bunun yanı sıra web sitesinin faaliyet gösterilecek ülkenin diline uygun şekilde hazırlanmış olması şartı aranıyor. E-ihracat ile satılacak olan ürünlerin Türkiye’de üretilmiş olması da gerekiyor. Pek çok firmanın koşulları sağlayarak alabileceği e-ihracat devlet destekleri ile şirketin büyüme sürecinde özellikle faydalı olurken, şu anda birçok şartı gerektiren e-ihracat teşviklerinin KOBİ’ler için daha kolaylaştırılması bekleniyor. Sektör yetkililerinden aldığımız bilgiye göre Ticaret Bakanlığı’nın da genel ihracatın dışında e-ihracata daha özel teşvikler için harekete geçtiği belirtiliyor. Teşvikler pazaryeri ve reklam desteklerinde artırılacak ve KOBİ’lerin erişiminde kolaylık sağlayacak.
Şu an genel ihracat destekleri dışında yalnızca yabancı e-ticaret siteleri üyeliklerinin ödemesi devlet tarafından yapılıyor. Ticaret Bakanlığı, ön onay verdiği Amazon, Alibaba gibi e-ticaret sitelerine toplu üyeliklerde destek veriyor. Burada TOBB, TİM ya da DEİK gibi kurumların başvuru yapması gerekiyor. Ancak iş birliği kuruluşlarının toplu üyelik desteğinden yararlanabilmesi için, her başvuruda en az 250 şirketi e-ticaret sitesine üye yapmış olması gerekiyor. Bu olduğu takdirde iş birliği kuruluşlarına yüzde 80 oranında ve her bir şirket için e-ticaret sitesi başına yıllık en fazla 2 bin dolar tutarında destek veriliyor. E-ihracat için beyannamelerin kolaylaştırılması üzerine çalışılıyor.
MARKA TESCİL VE KORUNMA DESTEĞİ
Sınır ötesi e-ticaret kapsamındaki hizmet, ürün ya da yurt içinde tescili yapılmış olan markaların yurtdışındaki tescili ve korunması için harcanacak olan kalemleri ifade ediyor. Bunun içindeki marka, başka bir tescil olup olmadığının araştırmasının yapılması ve patent bürosu hizmetleri gibi giderler ile konuya ilişkin zorunlu giderler destekleniyor. Ancak tescilin yenilenmesi ile ilgili giderler bu desteğin kapsamında yer almıyor. Bu kalemde devlet destekleri oranı ise yüzde 60 civarında oluyor.
YURTDIŞI PAZAR ARAŞTIRMA GEZİ DESTEĞİ
En çok 2 çalışan, en çok 1+10 gün, maksimum 20 gün ve maksimum 3 ülke için geçerli olan yurtdışı pazar araştırma gezileri desteği; yalnızca uçak, tren ya da otobüs ile yapılan ulaşım giderlerini, araç kiralama giderlerini ve konaklama giderlerini kapsıyor. Devlet destekleri oranı ise yüzde 70 civarında oluyor. Gezi başına 5 bin dolara kadar destek alabilirken, 50 bin dolar sınırı var. Bir yılda 30 ülkeye devlet desteği ile gidebiliyorsunuz.
RAPOR DESTEĞİ
Bakanlığın uygun gördüğü kurumlardan alınan ya da kuruluşlara yaptırılan pazar araştırması, veri izleme ve değerlendirme faaliyetleri, şirket ya da marka odaklı raporlar ve yabancı şirket alımına dair ihtiyaç duyulan mali ve hukuki analiz raporları için yapılan giderler destekleniyor. Ancak devlet desteği alabilmek için bakanlık ön onayı zorunlu tutuluyor. Alınacak olan hazır raporların ise en çok 2 senelik olması gerekiyor. Destek oranı ise yüzde 60 civarında oluyor.
BELGE ALIM DESTEĞİ
Çevreye, kaliteye ve insan sağlığına dair teknik mevzuat ile uyum sağlayabilmek adına edinilen belge, izin, ruhsat, sertifika, danışmanlık, eğitim ve diğer tüm belgelendirme giderleri, belge alım desteği ile destekleniyor. Örneği ‘Helal Sertifikası’ için başvurulabilir. Desteğin kapsamı içinde doküman inceleme gideri, belge kullanım ücreti, belgelendirme tetkik gideri, zorunlu kayıt ücreti, danışmanlık, eğitim, yenileme gideri ve analiz gideri de yer alıyor. Destek oranı ise yüzde 50 civarında oluyor.
YURTDIŞI REKLAM VE TANITIM DESTEĞİ
E-ihracat yapan şirketlerin yurtdışına yönelik Facebook, Youtube hatta Google reklamları da destek kapsamına giriyor. Gerçekleştireceği her türlü reklam, tanıtım, pazarlama, sponsorluk, televizyon reklamı, radyo reklamı, gazete ilanı, dergi ilanı, internet reklamları, sosyal medya reklamları, açık hava reklamları, özel tanıtım gideri olarak geçen kokteyl, konferans, seminer ve ürün lansmanları gibi bütün faaliyetler destekleniyor. Yurtdışında birimi bulunan ya da bulunmayan tüm şirketler için farklı ülkelerde yüzde 60 oranında destek sağlanıyor. Limit 150 bin dolar. Eğer bir ülkede biriminiz ya da marka tesciliniz varsa o ülke için ekstra 150 bin dolar daha destek alabiliyorsunuz.
YURTDIŞI BİRİM KİRA DESTEĞİ
Yurt dışında faaliyetlerde bulunan şirketlerin veya şubelerinin açtığı birimlerin vergi, resim ve harç da dahil olmak üzere brüt kira ve komisyona dair harcamaları destekleniyor. Sınai-Ticari şirketler için mağaza, kiosk, ofis, depo ve reyon destek oranı yüzde 50 oluyor. Ticari şirketler için ise mağaza, kiosk, ofis, depo ve reyon destek oranı yüzde 40 oluyor.
YURTDIŞI FUAR DESTEĞİ
E-ihracat yapan şirketlerin yurt dışında gerçekleştireceği fuarlar yüzde 50 oranında destekleniyor. Ancak tutarlar genel nitelikli fuarlar ile sektörel nitelikli fuarlar arasında değişkenlik gösteriyor. Prestijli fuarlar ise maksimum 2 yıl boyunca destekleniyor.
İLERİ TEKNOLOJİ ŞİRKET SATIN ALMA DESTEĞİ
Yabancı bir şirket ya da marka odaklı olan raporlarla yabancı şirketin alım işlemlerine dair alınması gereken mali ve hukuki raporlar için yapılan tüm giderler bu destek ile karşılanabiliyor. Bakanlık tarafından ön onay alınmasının zorunlu olduğu desteğin oranı ise yüzde 75 civarında oluyor.
ABD pazarı fırsat sunuyor
Amerika pazarı, e-ticaret uygulamaları kapsamındaki hizmet alımlarında ilk sırada yer alarak bu alanın en büyük pazarı ünvanını alıyor. Dünyanın dört bir yanından ABD’ye önemli oranda ürün akışı var.
Geçen yılki performansıyla Türkiye’nin konvensiyonel ihracatta önemli oranda performans sergilediği ABD pazarı, Türk e-ihracat şirketleri için de ciddi fırsatlar barındırıyor. Ancak her ülkede olduğu gibi bu pazarda da dikkat edilmesi gereken noktalar var.
ABD pazarına yönelik hizmet üretmek için faaliyete geçen Barlas Consulting Kurucu Okan Barlas, e-ihracatta rekabetin yükselmesiyle birlikte artan danışmanlık hizmeti veren firmalar konusunda seçici ve dikkatli olunmasını öneriyor. Barlas, “Danışmanlık hizmetini internet üzerinden verdiğini iddia eden birçok firma var ancak bu firmaların bazıları yanıltıcı veya doğru olmayan bilgiler verebiliyor. Öte yandan markalar, danışmanlık hizmeti almaya başladıktan sonra sürpriz maliyetlerle karşılaşabiliyor” dedi. Okan Barlas, “Online pazaryerlerinde özellikle de Amazon’da hesap açılırken, Amerika’da şirketinizin olması işinizi çok kolaylaştırıyor. Danışmanlık verdiğimiz firmaların ihtiyaçları doğrultusunda kurması gereken şirket türüne birlikte karar veriyor, kurulum için gerekli evrakları topluyoruz. Şirket kurulduktan sonra ise vergi numarası gibi evrakların hızlıca çıkarılmasına ve banka hesaplarının açılmasına aracılık ediyoruz” dedi.
Barlas, “Tüm süreçleri devletin de onayladığı bir e-dokümantasyon firması üzerinden ilerletiyoruz. Danışanlarımız, şirketleri kurulduktan sonra ilgili eyalet sitelerinden kendi firmalarına ait tüm bilgileri kontrol edebiliyorlar. Son 6 ayda 120’den fazla şirketin açılışına aracılık ettik ve bu sayı ihracat artışıyla doğru orantılı olarak her geçen gün artıyor” diye konuştu.