SASA, 350 milyon dolarlık elyaf tesisi yatırımı yapacak
SASA, yatırımlara hız kesmeden devam ediyor. Geçtiğimiz eylülde günlük bin 50 ton kapasiteli elyaf tesisini devreye alan şirket, bu alandaki ikinci yatırımı için de düğmeye bastı. 350 milyon dolarlık yatırım planlanan tesisle, tekstil sektörünün dışa bağımlılığı azalacak.
Selçuk Altun |Selçuk ALTUN
Son zamanlarda devasa yatırımlarıyla dikkat çeken, yeni projeleriyle önemli vizyon oluşturan şirketlerden biri Adana merkezli SASA. 2017 yılında bir yatırım programı belirleyen şirket, 4 yıldır aralıksız yatırım açıklıyor, yeni tesisleri devreye alıyor. Son olarak geçtiğimiz eylül ayında biri elyaf üretimi olmak üzere iki dev yatırımı daha devreye alan şirket, geçen hafta yeni bir elyaf tesisi için daha yatırım kararı aldı. KAP’a yapılan açıklamaya göre, yıllık 367 bin 500 ton kapasiteli yeni bir elyaf tesisi daha kurulacak. Bu yatırımın tutarı da 350 milyon dolar olacak. Yatırım, 935 milyon dolarlık PTA tesisiyle aynı anda, 2023 yılında devreye girecek. Şu anda yaklaşık 4 bin 250 kişi istihdam eden SASA, iki tesisin devreye girmesiyle çalışan sayısını 6 binin üzerine taşıyacak. Şirketin cirosu da hammadde fiyatlarıyla bağlantılı olarak 3.5 milyar doları aşacak.
Öncelik; iç pazar
SASA'nın mevcut yatırımlarını ve yeni projeksiyonlarını Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Mehmet Şeker ile konuştuk. SASA'nın yeni devreye aldığı ve günde bin 50 ton elyaf ürettiği tesisin ilk temeli atıldığında "bu kadar büyük yatırıma gerek var mı" eleştirilerini hatırlatarak ikinci elyaf yatırımını niçin yaptıklarını sorduğum Şeker, şu yanıtı verdi: "Biz bu yatırımları yaparken Türkiye’nin ne kadar ihtiyacı olduğunu ve ne kadarının ithal edildiğini göz önünde bulundurarak gerçekleştiriyoruz. Bugün çok ciddi bir şekilde yurtdışından hammadde tedarik sorunu var. Lojistik fiyatları 4 kat yükseldi. Şu anda Çin'den hammaddeyi maliyetin altında bile alsanız, lojistik ile birlikte Türkiye'deki fiyatların çok üzerine çıkıyor. Bugün Türkiye’de tekstil fabrikaları SASA olduğu için çalışıyor. Şu anda herkes elyafı bizden alıyor; kumaş yapıyor, iplik yapıyor, hijyen grubunda kullanıyor." Önceliklerinin ihracat olmadığını ve yerli üreticinin hammadde ihtiyacını karşılamak üzere yatırımlarını planladıklarını vurgulayan Şeker, eylülde devreye aldıkları POY tesisi yatırımı için de şu ifadeleri kullandı: “İyi ki POY tesisi kurmuşuz. Türkiye'nin yurtdışına gönderdiği ve parasını ödediği iplikleri biz kendimiz yapıyoruz. Cipsi yurtdışından getiriyorduk. Biz neden bunu yurtdışından alalım.”
PTA tesisinin temeli mayısta atılacak
SASA’nın yaklaşık bir milyar dolarlık polyester, saflaştırılmış tereftalik asit (PTA) yatırımıyla ilgili detaylarını da paylaşan Genel Müdür Şeker, “Şu anda Türkiye’nin bu hammaddeye ihtiyacı 1 milyon ton. Sadece bizim bu ürüne ihtiyacımız 2023’te 1 milyon ton olacak. O nedenle 1.5 milyon tonluk bir tesis planladık. Kalan 500 bin tonu yurtiçi üreticimize vereceğiz. Bu para da Türkiye’de kalacak” dedi. Yatırım bütçesinin 935 milyon dolar olduğunu hatırlatan Şeker, 2023 yılı ilk çeyreğinde devreye girecek yatırımın şu anda zemin çalışmalarının gerçekleştirildiğini söyledi. Eş zamanlı olarak makine görüşmelerinin de devam ettiğini bildiren Şeker, inşaatın mayıs ayında başlayacağını aktardı.
‘Hammaddenizi kendiniz üreteceksiniz’
Mehmet Şeker, Türkiye’nin sanayide artık ikinci faza geçmesi gerektiğini belirterek şunları söyledi: “İkinci fazda, yeni kurulacak sistemle hammaddenizi kendiniz üreteceksiniz. Evet, petrolümüz yok, onu alalım. Ama bundan elde edilen ara ürünleri biz yapalım, Çinli’ye kaptırmayalım.” Hammadde üretiminin önemine bugün lojistikte yaşanan sıkıntıları örnek gösteren Şeker, “Şu anda PTA bulmakta zorluk yaşıyoruz. Fiyatı iki, lojistik maliyeti 4 katına çıktı. Bu sadece PTA için değil, diğer tüm hammaddeler için böyle. Bir poliproplen tesisi Türkiye’de yok, ithal ediyoruz. Allah’tan SASA varmış, elyaf ve cips olarak açığı kapattık. SASA da olmasaydı tekstil işkolu durmuş olacaktı. Bu anlamda Türkiye’de öncülük yapıyoruz” diye konuştu. SASA’nın Adana’nın Yumurtalık ilçesinde yer alan yaklaşık 6 bin 800 dönümlük alanda yapmayı planladığı bir petrokimya yatırımı da mevcut. Toplamda 11 milyar 800 milyon doları bulacak olan bu dev yatırım için yer tahsisi talebiyle ilgili olarak yapılan ÇED başvurusu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı. Şeker, “Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’ne de ilgili projeyi verdik, dönüş bekliyoruz” dedi.