Denimde küresel dev olduk rekabet gücümüzü koruyalım

2022’de yaklaşık 2 milyar dolar olan denim kumaş ve giyim ihracatımız 2023’te 1 milyar 850 milyon dolara geriledi. Çünkü bu ihracatın da amiral gemisi olan hazır giyim imalatındaki maliyet fiyat ilişkisi büyük ölçüde bozuldu ve kötüleşme bu yıl daha da derinleşti.

Son üç yıldır iş gücü giderlerinin maliyetler içindeki payı neredeyse ikiye katlanırken enflasyon kadar yükselemeyen kurlar da ‘maliyet-fiyat’ uyumunu olumsuz etkiledi. Bu gelişmelerle gerileyen ihracata rağmen önceki yıllarda olduğu gibi yine dünyanın en büyük denim kumaş ve giysi üreticileri arasında 4’üncü üretici ve ihracatçı konumundayız.

Türkiye, yüzde 70’i Avrupa Birliği (AB) ülkelerine olmak üzere yılda yaklaşık 70 milyon bluejean pantolon ihraç ediyor. Denim kumaş ihracatımız geçen yıl yüzde 16,7 düşüşle 246 milyon dolara geriledi.

En fazla denim kumaş ihracatını 51 milyon dolarla Tunus’a, 43 milyon dolarla Mısır’a ve 23,4 milyon dolarla Fas’a yaptık. 2023’te denim giysi ihracatımız ise yaklaşık 1,6 milyar dolar oldu. Bu ihracatta da yüzde 23’lük payla İspanya birinci, Yüzde 15’lik pay ile Almanya ikinci ve yüzde 13 pay ile Hollanda üçüncü sırada yer aldı.

Maliyetler yükseldi kan kaybı sürüyor

Sektörün önde gelen denim kumaş üreticileri tüm zorluklara rağmen rekabet güçlerini koruduklarını belirterek “Dünyanın en kaliteli ve yüksek kapasiteli denim kumaş üreticileri arasındayız. Ne yazık ki son dönemlerde yurt dışındaki üreticilerin tedarikçileri olmaya başladık. Kumaş üreticileri olarak bizler de maliyet fiyat ilişkisinde zorlanıyoruz ama konfeksiyon imalatı yapan yurt içindeki müşterilerimizin durumunun daha zor olduğunu görüyoruz. Onların iş gücü maliyetlerine yönelik yeni destekler sağlanması gerekiyor” diyor.

Özeleştiri yapalım markalaşmak zorundayız

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Öksüz, Türkiye’nin denim kumaşta ve denim hazır giyiminde dünya çapında büyük güce sahip olduğunu belirterek, “Kumaş tarafında yeni yatırımlar da yapıldı. Rekabette iyiyiz ama son dönemde maliyet fiyat ilişkisinin bozulması nedeniyle rekabetimiz zorlaştı” dedi.

Öksüz, “Tabii ki sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm de sektör için çok kritik konular. Ancak mutlaka markalaşmak zorundayız ya da lisans ve marka alımları yapmalıyız. Artık fasonculukla bir yere gelemeyiz. Özeleştiri yapmalıyız ne yazık ki markalaşmada yavaş gidiyoruz” dedi.

Markalaşmanın kolay iş olmadığını, cesaret istediğini belirten Ahmet Öksüz, şöyle konuştu: “Marka satın almada sektörde farklı firmalar birlikte hareket edebilir. Bu yöntemle pazarlara doğrudan girme adına çok daha güzel hikâyeler yazabiliriz. Çünkü markalaştığınız zaman daha yüksek katma değerli ürününüz oluyor. Mesela biz Kipaş olarak 13 yıl önce geniş bir coğrafya için Lee Cooper markasının üretim ve dağıtım lisansını almıştık. Bu markada denim başta olmak üzere giyim üretip satma lisansı bize ait. Türkiye, Rusya, Balkan ülkeleri ve Avrupa’ya tedarik yapıyoruz. Şu anda bu marka için 300 kişilik çalışanımız var. Kendimize ait 25 mağazamız oldu, toplamda 350 noktada satılıyor. Bu yıl 1 milyar lira Lee Cooper ciromuz olacak.”