Yazlıkta, amortisman süresi 30 yıla dayandı

LEYLA İLHAN / İSTANBUL

Yazlık bölgelerindeki gayrimenkullere olan talep satış fiyatlarını yükseltirken, kiraya bağlı geri dönüş (amortisman) sürelerini de birçok bölgede uzattı. Sahil bölgelerindeen büyük artış Muğla ve İzmir bölgelerinde gerçekleşti. Muğla’nın Bodrum, Fethiye ve Marmaris ilçelerinde konut satış fiyatlarının 2020’de yaklaşık yüzde 40 oranında artış göstermesi ile geri dönüş süreleri ilçelere göre 25-28 yıl aralığına geldi. Bu oranlarla geri dönüş süreleri 14 ila 20 yıl arasında olan İstanbul’un Gaziosmanpaşa, Esenyurt, Ataşehir, Başakşehir ve Adalar gibi ilçelere büyük fark atıldı.

Hem değeri hem de satış hızı yükseldi

Küresel salgınla birlikte büyükşehirlerden, uzaklaşma eğiliminin daha da kuvvetlendiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, talep artışı sebebiyle yazlık bölgelerde hem gayrimenkul değerlerinde artış görüldüğünü, hem de gayrimenkul satışlarının hız kazandığını kaydetti. Maya, bu yerleşim yerlerine olan ilginin yükselmesiyle söz konusu bölgelerde arsa ve konut stokunun azaldığını bunun da bölgedeki gayrimenkul fiyatlarında yüksek artışlar görülmesine neden olduğunu söyledi.

Satış oranı Türkiye’nin üzerinde

Kıyı bölgeleri arasında iklimi nedeniyle Ege Bölgesi’nde İzmir ve Muğla’nın öne çıktığını söyleyen Maya, “İlginin yansıması 2019-2020 yılları arasındaki konut satışlarında da görülmekte. Bölgede, yerel talebin yanı sıra konut alımı ile vatandaşlık hakkı kazanmak isteyen yabancıların da bu kentleri tercih ettiği görülmekte. Örnek olarak, konut kredisi faizlerinin düşürüldüğü haziran-aralık arasında konut satışları Türkiye genelinde yüzde 17,7 artış gösterirken Bodrum’da artış oranı yüzde 35,8 oldu. Yapılan piyasa araştırmalarına göre Çeşme, Alaçatı, Urla gibi bölgelerde de satış oranlarında kayda değer artışlar gözlemlendi.” dedi.

Bazılarında satış fiyatı kiradan hızlı arttı

Konut birim satış fiyatlarının artmasıyla orantılı şekilde kira bedellerinin arttığı ilçelerde geri dönüş süresinin sabit kaldığını, satış fiyatının kiralara kıyasla daha fazla oranla artış gösterdiği ilçelerde ise amortisman süresinin arttığını aktaran Maya, şöyle konuştu: “Örneğin Çeşme, Alaçatı, Urla, Dalyan ve Datça gibi ilçelerde fiyat artışları ile birlikte kira bedellerinin de artış göstermesiyle geri dönüş sürelerinde değişiklik olmadı. Bodrum, Fethiye ve Marmaris gibi ilçelerde ise kira bedelleri satış bedellerine göre daha düşük oranda artış gösterince geri dönüş sürelerini uzattı. Bu üç ilçede konut satış fiyatları 2020’de yaklaşık yüzde 40 oranında arttı. Bundan dolayı buralarda konutların geri dönüş süreleri 2019 yılına göre artarak ortalama 25-28 yıl aralığına geldi.”

Sezonluk kiralamalar yıllığa döndü

Ege Bölgesi’nde yer alan yazlık bölgelerde 2019 yılında sezonluk kiralamalar tercih edilirken pandemi süreci ile birlikte 2020 yılında yıllık kiralamalara yönelik talep artışı olduğunu söyleyen Makbule Yönel Maya, “Yıllık kiralamalarda aylık kira bedelleri bu bölgelerde yaklaşık yüzde 25-40 aralığında artış göstererek sezonluk kiralamaların ivme kaybetmesine sebep oldu.” dedi.

Yazlıkların popülerliği daha da artacak

Yakın zamana kadar değerinin altında satılan yazlık evlerde, bugün bazı yörelerde yüzde 30’ları aşan fiyat artışları yaşandığını anlatan belirten Gayrimenkul Satış Pazarlama Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, günümüz dünyasında ve gelecekte, yazlık bölgelerin popülerliğinin artacağını, şehirden bu tür yörelere nüfus hareketinin devam edeceğini kaydetti.

Konutlar için yatırım geri dönüş sürelerinin Anadolu illerinde, İstanbul’a göre her zaman daha hızlı olduğunu belirten İsmail Özcan, “Ancak özellikle batı ve güney illeri göz önüne aldığımızda, pandemi döneminin de tetiklemesiyle artan satış fiyatları bağlamında, her ne kadar kira değerleri yükselse de, kiraya bağlı yatırım geri dönüş sürelerinin yükseldiğini görüyoruz. İstanbul’da genelde 20-25 yıl olarak hesaplanan kiraya bağlı yatırım geri dönüş süreleri, batı ve güney illerinde 30 yıla yaklaşmakta.” dedi.

Bodrum ve Çeşme gibi kimi marka tatil merkezlerinde bu sürenin 40 yıl gibi sürelere yaklaştığını dile getiren Özcan, şunları söyledi: “Çeşitli araştırmalarda okuyoruz. Bu durum göz önüne alındığında, Alanya, Fethiye, Marmaris, Urla gibi tatil beldelerindeki yatırım geri dönüş sürelerinin, İstanbul’un Beyoğlu, Gaziosmanpaşa, Küçükçekmece, Zeytinburnu gibi ilçelerini geçtiğini görüyoruz.”

İstanbul’un yazlık bölgelerinde en uzun dönüş süresi Silivri’de

Geri dönüş süreleri İstanbul yazlık bölgeleri olan Riva-Şile-Ağva, Silivri-Kumburgaz-Güzelce-Gümüşyaka, Adalar ve il sınırları yakınında bulunan Marmara Ereğlisi ile Bayramoğlu’nda artıyor. 30 ila 33 yıl ile en uzun amortisman süreleri ile Silivri ve Büyükçekmece’ye bağlı Güzelce’da görüldü. TSKB Gayrimenkul verilerine göre Kemerburgaz’da süre 28-30 yıl, Şile ve Ağva’da pandemi öncesinde 20-22 yıl olan geri dönüş süreleri artarak 25 yıla yükseldi. Gümüşyaka, Riva ve Marmara Ereğlisi 22-23 yıl ile hızlı dönüş sağlarken, Adalar ise 18.18 yıllık süresiyle İstanbul’un en hızlı dönüş sağlayan yazlık ilçesi oldu.