Türkler dünyayı misafir ediyor

Kerim ÜLKER

Turizmde son 20 yılda yaşanan hızlı gelişme, bölgesel markaların da doğmasına neden oldu. Türkiye'de 2000 yılında 118 adet 5 yıldızlı otel var iken, bir elin parmaklarını geçmeyen sayıda Türk markası yurtdışında faaliyet gösteriyordu. 2019'da ise Türkiye'deki 5 yıldızlı otel sayısı 5 kat artarak 563'e yükseldi. Türkler bu hızlı tecrübesini bu süreçte yurtdışına taşıdı.

Başta Rixos, Princess, The Marmara, Dedeman, Divan gibi markaların öncülük ettiği Türk misafirperverliğini küresel alana yayma atağına Limak, Titanic, Pegas gibi firmalar devam ettirdi. Şimdilerde Amerika Kıtası’ndan Asya'nın en ücra köşesine 5 kıtada 31 ülkede 87 lüks Türk yatırımı dünyayı misafir eder hale geldi. Son dönemde ise bu yatırımlara yenileri ekleniyor ve coğrafya genişlemeye devam ediyor. Örneğin Pegas Grubu, İsrail'deki ilk Türk otelini açmaya hazırlanırken, Rixos Mısır'da 3 yeni otelle misafirlerini ağırlamaya hazırlanıyor.

Türk turizmciler hangi ülkede faaliyet gösteriyor?

6 bin çalışanıyla Rusya'nın önde gelen tur operatörlerinden OTİ Holding'in markası Coral, Mısır'da bir oteli işletiyor. Nihat Özdemir'in yönettiği Limak Holding ise ilk otelini KKTC'de açmıştı. Limak ayrıca Makedonya'nın başketni Üsküp'te 5 yıldızlık 200 odaya sahip bir oteli daha hizmete almak istiyor. Türkiye'de Farplas adlı otomotiv yedek parça tesisiyle tanınan Fark Holding'in Portekiz'de Casa Dell Arte adlı bir oteli bulunuyor. Beşiktaş'ın eski yöneticilerinden Serdal Adalı'nın yönettiği Adalı Grubu ABD'nin Kuzey Dakota eyaletinde bir otele sahip. ABD'ye girmek isteyenlerden biri de Gloria Hotels. Bu marka ise New York'ta bir otel açma niyetinde. Venedik'in en ünlü adalarından

San Clemente'deki Palace Kempinski'nin sahibi Permak Grubu İtalya'ya ilk gelen Türk yatırımcılarından olurken, Azerbaycan'da bir ilke imza atan Gemikaya Holding, bu ülkede ilginç bir tesisi hayata geçirdi. Nahçivan'da kurulan 5 yıldızlı otel, dünyanın ilk lüks tuz oteli olarak biliniyor. Aydeniz İnşaat'ın Maldivler'de Ayada Maldives Resort oteli bulunurken, Kaya Grubu'nun KKTC dışında İran'da oteli var. Türkiye'de hızla büyüyen Titanic markasının Almanya'da 3 tesisi bulunurken, EliteWorld Hotels ise Rusya'da otel açmaya hazırlanıyor.

Prıncess Grubu, orta Amerika'da güçlü

ABD'deki en önemli Türk turizm yatırımcısı kamuoyunun Kumarhaneler Kralı olarak tanıdığı Sudi Özkan. Princess markasıyla Türkiye'de faaliyet gösteren Özkan, özellikle Orta Amerika'nın çok fazla tanınmayan ülkelerinde yatırımlara sahip. Özkan'a ait Princess International Group'un çoğu 4 ve 5 yıldız statüdeki otelleri Guyana, Belize, Surinam, Dominik Cumhuriyeti, Karayipler'deki St. Martin adlı ada ülkesinde faaliyet gösteriyor. Çoğu casino ile birlikte faaliyet gösteren bu otellerin yanı sıra Özkan'ın Belarus ve Bulgaristan'da ikişer, Kuzey Makedonya ve Gürcistan'da da birer oteli var. Türkiye dışında 9 ülkede faaliyet gösteren The Princess International Group'un dünya genelinde 15 oteli bulunuyor.

Rixos, Mısır'da 3 otel daha açacak

Önemli turizm markalarından Rixos ise özellikle Orta Asya'daki Türk Cumhuriyetleri ile ME

NA adı verilen Ortadoğu-Kuzey Afrika Bölgesi'ne yayılmış durumda. Fransız dünya devi Accor Grubu ile geçtiğimiz yıl ortaklığa imza atan Rixos Grubu'nun haritasındaki ülkeler ise Kazakistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Rusya, Hırvatistan ve Rusya. İsviçre'deki ilk Türk otelini alarak ülkede adını duyuran Rixos'un 6 ülkedeki toplam otel sayısı ise 14. Libya'daki otellerini savaş nedeniyle kapatan Fettah Tamince'nin yönettiği Rixos, geçtiğimiz aylarda Suudi Arabistan'a girmek için ilk adımını attı. Bu ülkede otel yapmaya hazırlanan Rixos, en hızlı büyümesini ise Mısır'da yapacak.

Mısır'ın Hurghada Bölgesi’nde yer alan Makadi Körfezi, Magwwish ve Sahl Hasheesh adlı bölgelerinde Rixos, 3 otel daha açacak. 2023'e kadar açılacak otellerle birlikte Rixos'un bölgedeki otel sayısı 8'e çıkacak ve Körfez'deki en güçlü turizm yatırımcılarından biri haline gelecek. Herşey dahil sistemini başarıyla uygulayan Rixos'a ait Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Saadiyat Adası oteli bu anlamda ülkedeki ilk tesis.

İsrail'in ilk Türk Oteli Pegas'tan

Türk turizminin yurtdışında en sessiz büyüyen markası Pegas Grubu. Babasının turist taşıdığı otobüste gazoz satarak sektöre giren Ramazan Akpınar'ın yönettiği Pegas Grubu, eski Sovyet Bloku ülkelerinin en büyük operatörlerinden biri. Dünyanın en büyük 10 tur operatöründen biri olan Pegas’ın, şu anda Türkiye'de Kiriş Resort, Rose Residence Beach, Topkapı Palace, Fortezza Beach Resort ve Rose Resort adlı 5 oteli işletiyor.

Swandor, Woowo, Dessole ve PGS adlarıyla 4 farklı kategoride hizmet veren markası var. Yunanistan'da 5, Vietnam'da 3, Mısır'da 3, Tayland'da da 2 oteli işleten Pegas'ın 4 ülkedeki tesis sayısı 12. Yakın zamanda Ortadoğu'ya yönelecek olan Pegas, İsrail'deki ilk Türk otelini açacak. Nitsba adlı şirketle görüşen Pegas, sahibi olduğu Swandor markasıyla bu otelin işletmesini yürütecek. 250 odalı otel Tel-Aviv kentinde hizmet verecek ve 2020'de kapılarını açacak.

Divan, komşu ülkelerde büyüyor

Türkiye'nin en önemli sanayi şirketlerini yöneten Koç Holding'in turizmdeki markası Divan, iç pazardaki en güçlü marka olarak biliniyor. Divan'ın İstanbul'dan Cizre'ye kadar hemen hemen her bölgedeki otel sayısı 16. Divan'ın yurtdışındaki ülkeleri ise yakın coğrafyalar. Divan, 3 komşu ülkede 3 otel işletiyor. Azerbaycan'da Divan Express Bakü adıyla 5 yıldızlı bir otel işleten Divan, Irak'ın kuzeyinde yer alan Erbil kenti ve Gürcistan'ın Batum şehirlerinde misafirlerini ağırlayan 2 otele sahip. Divan ayrıca Cezayir ve Irak'ta da iki otel açmayı hedefliyor.

Net Holding KKTC'nin en büyüğü

Kumarhane yatırımlarıyla tanınan Net Holding'in en fazla oteli KKTC'de. Bir dönem siyasete de atılan Besim Tibuk'un yönettiği Net Holding'in bu alandaki markası ise Merit. Özellikle KKTC'nin Girne kentindeki yatırımlarıyla dikkat çeken Net Holding'in bu ülkedeki tesis sayısı 6. Yakın zamanda Karadağ, Hırvatistan gibi ülkelerde kumarhane işletmeye alan Net Holding, Bulgaristan'da da 1 otele sahip.

Dedeman, komşuya yatırım yapıyor

Türkiye'deki en eski otel markalarından biri Dedeman. Yarım asırlık bir geçmişe sahip Dedemak, şehir otelciliğinin Türkiye'deki öncü markalarından biri. Dedeman'ın Türkiye'de 15 oteli bulunuyor. Divan Grubu gibi bölgeye açılan bir marka olan Dedeman'ın Kuzey Irak ve Kazakistan'da 2 oteli var.

ABD'de the Marmara Grubu atakta

İstanbul'un en fazla tartışılan yapılarından biri olan ve kamuoyunun Gök Kafes adıyla tanıdığı Ritz Carlton otelinin sahibi Süzer Grubu, yurtdışında ise ABD'de oldukça güçlü. 1998'de Manhattan Yarımadası’nda ilk otelini açan Süzer'in New York'taki toplam otel sayısı 2. Süzer Grubu, yakın zamanda da ABD'nin turizm merkezi Miami'ye girmek istiyor ve burada yeni bir otel açmayı planlıyor.

 Akfen Holding Rusya'da yayılıyor

Türkiye'de gayrimenkul yatırımları ile de öne çıkan Akfen, Rusya'da oldukça güçlü. Akfen'in bu ülkedeki otel sayısı 4. Hamdi Akın'ın yönettiği Akfen'in ayrıca KKTC'de bir oteli var.

Hollanda'da Corendon'un 3 tesisi var

1997 yılında kurulan Corendon Touristic, Hollanda ve Belçika’nın önde gelen tur operatörlerinden biri. Türkiye'de 3 oteli bulunan Corendon'un yurtdışında ise 6 oteli var. Bu otellerin 3'ü Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da. Diğer oteller ise Karayipler'de bir ada olan Curaçao ve tatil cenneti Ibiza’da.

Doğuş Grubu, Avrupa'da 5 otel sahibi

Akdeniz çanağının en önemli turizm yatırımcılarından biri de Ferit Şahenk. Yat limanları ile Yunanistan-İspanya hattında faaliyet gösteren Şahenk'in şirketi Doğuş Grubu'nun Avrupa'da 5 ülkede ve ABD'de oteli vardı. ABD'deki Raleigh, İspanya'daki Hotel Villa Magna ve Yunanistan'daki Atina Hilton'dan çıkan Şahenk'in şu anda İtalya'da 2, Avusturya, Hırvatistan'da birer oteli var.

Bilgili Holding, Miami'ye gözünü dikti

Beşiktaş’ın eski yöneticilerinden Bilgili Holding'in patronu Serdar Bilgili turizmde ise yurtdışı ağırlıklı çalışıyor. ABD’li emlak kralı Michael Shvo ve Alman bankacılık devi Deutsche Finance America ile birlikte hareket eden Bilgili, Doğuş Grubu'ndan Miami'deki Raleigh Oteli, 103 milyon dolara almıştı. Bilgili son iki ayda listeye Richmond Hotel’i ve South Seas otelini ekledi ve ABD'deki otel sayısını 3'e çıkardı.