Pahalılık, yerli turisti sezon dışına itti
Pahalılık ve alım gücünün azalmasıyla popüler turizm merkezlerinden uzaklaşan yerli turistler, yanı sıra sezonu da kaydırmak zorunda kaldı. Turizm sezonuna girerken ortalama yüzde 90 civarında zamlanan konaklama fiyatları nedeniyle birçok tatilci, tatilini haziran-temmuz-ağustos ayları yerine fiyatların yüzde 50 ucuz tutulduğu düşük sezona erteleme yoluna gitti ve geceleme sayısını da azalttı.
Selenay Yağcı |SELENAY YAĞCI / İSTANBUL
Turizm sezonu başında oteller enfl asyon nedeniyle yüzde 80’lere varan oranlarda zam yaparken alım gücü azalan yerli turist, çözümü düşük sezonda buldu. Bu yıl tatile gideceklerin bir kısmı özellikle yüksek fiyatlı haziran, temmuz ağustos ayları yerine eylül-ekim aylarında tatili tercih ediyor.
Geceleme sayıları azalsa da yerli turistin tatil alışkanlığından vazgeçmediğini belirten sektör temsilcileri, bu yıl satışlarda erken rezervasyon payının yüzde 50’lere ulaştığını kaydetti. Yoğun yaz sezonu yerine düşük sezonu tercih edenler, aynı otele yüzde 50’e yakın daha az ödeyebiliyor.
Tatilin artık Türkiye’de vatandaşlar tarafından lüks değil, ihtiyaç olarak görüldüğünü ifade eden Ela Excellence Resort Belek Turizm Koordinatörü Korhan Alşan, geçen yıl sezonda maliyetten kaynaklanan yüksek fiyat artışları olunca, bu yıl erken rezervasyon alışkanlığının daha da yaygınlaştığını belirtti. Alşan, “15 günlük gecelemeler kalmadı. 7-5 günlük gecelemeler var artık. Düşük sezona yöneliyor. Bütçesine uyduruyor ama talepten vazgeçmiyor” dedi.
Yerli turistin artık tatilini 7 aya yaydığını belirten Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kavaloğlu da, “Okula giden çocuğu olan aileler dışında artık farklı aylarda tatil yapma imkanı olanlar yüksek sezon yerine nisan-mayıs, eylül-ekim gibi ayları tercih ediyor. Konaklama süreleri azalıyor. Erken rezervasyon da gelişiyor, yurtiçi satışların yüzde 50’si erken rezervasyondan geliyor” diye konuştu. Otellerde yerli turiste ayrılan payın yüzde 17 ile yüzde 25 arasında değiştiğini, paylarda bir azalma olmadığını ifade eden Kavaloğlu, bu yıl bu payları doldurmakta zorlanmadıklarını da ekledi.
Deniz için Mısır gibi ucuz ülkeler tercih ediliyor
Enflasyonun turizm sektörünü çok fazla etkilediğini, yerli turistin alternatif arayışına girdiğini belirten Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, bu alternatifl eri şöyle sıraladı: “Mesela yerli turist Mersin gibi daha güneye iniyor ya da daha kuzeye çıkıyor. Deniz turlarından kültür turlarına kayış var. Enfl asyon artıyor ama kurlar bir süredir stabil, bu sebeple yurtdışına giden artıyor. Deniz için Mısır gibi ucuz ülkeler tercih ediliyor” dedi. Geçen yıla göre yüksek sezon konaklama fiyatlarında yüzde 70-80 artışlar olduğunu söyleyen Onaran, eylül-ekimde aynı otelde yüzde 50’ye yakın daha uygun fiyatlı tatil yapılabildiğini ifade etti.
Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Mustafa Deliveli de Türk misafir ağırlıklı çalışan tesislerin geçmişte bu dönemde satışlarını çoktan kapatmış olduklarını hatırlatarak, “Açık odaları var şu anda. Yerli turistin tercih ettiği Selimiye, Bozburun bölgelerinde bayram da iyi geçmedi. Artan enflasyon sebebiyle Yunan adalarına gidiş cazip geldi. Talep çok olunca adaya girişler durdu. Tarihinde ilk kez böyle bir şey yapıldı. Marmaris’te sezon kasıma kadar devam ediyor. Yerli turisti eylül-ekim- kasım aylarında son dakika bekliyoruz. Ekim-kasımda açık tesis sayısı da arttı. Yerli turistte kategori kaymaları da oldu. Önceden otele giden pansiyona geçebiliyor.”
ORTALAMA GECELEME SAYISI AZALDI
TÜİK hanehalkı yurtiçi seyahat araştırmasına göre 2023 yılında ortalama geceleme sayısı 8,8’den, 7,7’ye düştü. Seyahat harcamaları içinde yüzde 17 ile en düşük pay konaklamanın olsa da konaklama harcamaları yüzde 164,3’lük artışla en fazla artan kalem oldu. Seyahate çıkanlar en çok “arkadaş veya akraba evinde” kaldı, ikinci sırada “kendi evi” üçüncü sırada ise otel yer aldı.