Tekstil fabrikalarının faaliyete geçmesi 6 ayı bulur

YENER KARADENİZ

Türkiye’yi yasa boğan Pazarcık ve Elbistan merkezli depremlerin etkili olduğu bölgelerde arama kurtarma çalışmalarında 9. gün geride bırakılırken, bölgede faaliyet gösteren sanayi kuruluşlarının durumu da netleşmeye başladı. Sadece Kahramanmaraş’ta tekstil sektöründe faaliyet gösteren 500’e yakın üretim tesisinin tamamının depremden etkilendiği belirtilirken söz konusu tesislerin yeniden faaliyete geçmesinin 6 ayı bulabileceği dile getirildi. Bölgede faaliyet gösteren iş insanları bundan sonra asıl sorunun insan kaynağında yaşanacağını belirterek, “Şehirler hayalet şehre dönüştü. İnsanlar gitti. Kimse kalmadı. Yeniden üretim olsa bile çalışacak insan kalmadı” değerlendirmesini yaptı.

"Bu psikoloji ile devam edemeyiz"

Depremin merkez üssü Kahramanmaraş, Türkiye’nin en önemli tekstil merkezlerinin başında geliyor. Kahramanmaraş’ın 2022’de 1 milyar 468 milyon dolara ulaşan ihracatının 868 milyar dolarını tekstil oluşturuyor. Hazır giyim ile birlikte bu tutar 1 milyar doları buluyor. Şehirde 14 bin çalışanı bulunan Kipaş’ın yanı sıra İskur’dan Narteks’e, Karacasu’dan Nazar Tekstil’e 200’den fazla iplik ve kumaş tesisi bulunuyor. Bölge, ihracatın yanı sıra aramalı açısından da Türkiye hazır giyim ve konfeksiyon sektörü açısından hayati öneme sahip. Zira sadece pamuk ipliğinin yüzde 50’ye yakını bu bölgede üretiliyor.

Bölgenin en büyük tesislerini bünyesinde bulunduran Kipaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Hanifi Öksüz, önceki gün holdingin sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamada, “Çok sayıda vatandaşımızı, çalışama arkadaşımızı kaybettik. Çok üzgünüz. Tek yürek çalışıp organize olacağız. Elimizden gelen imkanlar ile yardımcı olmaya çalıştık. Tabii hayat devam ediyor. Bir an önce toparlanmamız lazım. Müsait olan arkadaşlarımız işyerine gelmeye başladılar. İşyerlerimizi fabrikalarımızı tamamen elden geçirmeye başladık. Bunu bir an önce yapmamız lazım. Bu psikoloji ile yaşamak hepimize zarar verir” dedi.

Bölgede 5 üretim tesisi bulunan Narteks Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Narlı da uyumadan sabaha kadar toplantı yaptıklarını anlattı. Aynı zamanda Kahramanmaraş Ticaret Borsası Başkanı da olan Narlı, “Fabrikaları bir an önce nasıl devreye sokarız diye tespitler yapıyoruz. Fabrikalarda ciddi hasarlar var. 500 fabrika var Maraş’ta. Hasar tespiti yapmaya çalışıyoruz. Türkiye pamuk ipliğinin yüzde 55’i bu şehirde üretiliyor. Şu anda Türkiye kapasitesinin yüzde 80’i çöktü. Tüm ticari faaliyetler durdu. Bizim şu an en erken şaltere basmamız 6 ay. Çalışanlarımız perişan. Kendisi, ailesi yakını depremde vefat etmiş. Bende sadece 2 bin çalışan var. Bir yandan da ‘biz hazırız ne zaman çalışmaya başlarız’ gibi aramalar da geliyor” diye konuştu.

TTTSD Başkanı Canpolat: Geçiş dönemini stoklar kurtarır

Maraş’ta iki tesisi bulunan başka bir isim de aynı zamanda Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD) Başkanı olan Vehbi Canpolat. Bölge ile sürekli irtibat halinde olduklarını ve afetzedelere de desteklerinin devam ettiğini kaydeden Canpolat, “Şu an birçok tesisin içine girilemiyor. Hasar tespiti yapılmaya çalışılıyor. Çok büyük hasar alan tesis yok ama girip bakmak lazım. Korkudan kimse içine giremiyor. Diyelim binalarda hasar yok ama iplik makinelerinde ayar çok önemli. Terazisi kaybolduğunda makine çalışmaz. Yüzde 90’ının terazisi kayboldu; onu bile düzeltmek bir ay zaman alacaktır. Onun arkasından çalışacak insan sıkıntısı olacak. İnsanlar terk etti şehri. Gelecek mi gelmeyecek mi, kalacakların barınma ile ilgili ihtiyacı olacak? Tekstil terbiye özelinde sektör dağınık. Trakya, Bursa gibi iller var. Bu geçiş dönemini Türkiye’nin geneli karşılar. İplikte sıkıntı olur ama onda da ciddi stoklar vardı. Geçiş dönemi bu stoklarla atlatılır diye umut ediyoruz. Ama önemli olan canlar ve moral” şeklinde konuştu.

TGSD Başkanı Kaya: Çarkı döndürmek kolay olmayacak

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, bu hafta itibari ile bölgedeki işletmelerin nasıl bir yol izleyeceklerine karar vereceğini söyledi. Kaya, “Bölgedeki tesisler insanları fabrikaya davet edip yardımcı olmaya çalışıyor. Çok zor bir durum. Bir yandan da kim kaldı kim vefat etti kimse bilmiyor. Hızlı bir dönüş olacağını sanmıyoruz. Şu an yapılması gerekenler birlik, beraberlik, yardım ve destek... Şu ana kadar depremin etkili olduğu illerden sadece Adana’da bir fabrika bir vardiya çalışmaya başlamış. Çarkı döndüren Kahramanmaraş’ta zaten enerji de yok. Kimse ekonomiyi konuşamıyor zaten bu aşamada. Yurtdışı alıcılar ise şu aşamada anlayış ve destek gösteriyor. Ama çarkı yeniden döndürmek kolay olmayacak” dedi.