Ulusal Pamuk Konseyi'nden çağrı: Prim borcu silinsin, 2020 destekleri açıklansın

Yasemin SALİH

Tarımda yılın hasadını kaçırmamak için kritik süreç başladı. Çiftçinin, seyahat engeli, sokağa çıkma yasağı gibi olağanüstü şartlarda eli kolu bağlı. Bu durumun 2020 yılı tarımsal üretimini olumsuz etkileyeceğini belirten sektör temsilcileri, acil önlemler alınması gerektiğini söylüyorlar.

2020 hasadının COVID-19 şartlarından en az hasarla çıkması için bir an önce çalışmalara başlanması gerektiği yönünde bir rapor hazırlayan Ulusal Pamuk Konseyi, üretici için finansal ve sosyal destek taleplerinin yer aldığı bir dosyayı Tarım ve Orman Bakanlığı’na gönderdi. Konsey Başkanı Bertan Balçık, “Yedi maddeden oluşan öneri ve isteklerimizin de bulunduğu dosyayı önceki gün bakanlığa gönderdik. Cuma (yarın) Bitkisel Üretim Genel Müdürü ile video- konferans görüşmesi yapacağız. Konuyu enine boyuna konuşacağız” dedi.

‘Mevcut tedbirler yeterli değil’

Tarımsal ve sınaî hâsıla ile istihdamda çok büyük bir paya sahip olan pamuk üretiminin devam etmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’na somut önerilerini sunduklarını ifade eden Balçık, şöyle konuştu: “COVİD-19 salgınından etkilenmeyen sektör kalmadı. Herkes ayakta kalmaya çalışıyor. Şu ana kadar açıklanan tedbirler tarımsal üretimin devam etmesi için yeterli değil. Ürün bazında daha somut finansal adımlara ihtiyaç var. Gıda ön planda tutuluyor ama yağ ithalatına 1.5 milyar, yem ithalatına 1 milyar dolar ödediğimiz düşünülürse 300 bin ton pamuk yağı ve 800 bin ton civarı pamuk küspesi üretiminin ülkemiz açısından önemi kendiliğinden ortaya çıkar. Pamuk üretiminin desteklenmesi konusunda kararlar alınırken ürünün bu özelliği mutlaka dikkate alınmalıdır.”

‘Farklı şehirlerdeki tarlalar için özel uygulama gerek’

İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı Barış Kocagöz, mevsimlik tarım işçileri ve diğer çiftçiler için seyahat engeli, sokağa çıkma yasağı gibi kuralların tarımda kritik haftalarda esnetilmesi gerektiğini belirtti. Kocagöz, “Artık tarımda daha mevsimlik işçi yerine 45 dakika mesafede oturan gündelikçileri daha çok tercih eder olduk. Ancak bazı tarlalar diğer ilin sınırları içinde kalabiliyor. Öte yandan tarımda işgücü yaşı yüksek. Bu nedenle tarlalarda hijyen denetimlerini artırmak, taşıma şartlarını iyileştirmek gibi tedbirlerle bu işe bir çözüm bulunması gerekiyor” dedi. Önümüzdeki birkaç haftalık sürecin doğadan mahsul almak için çok kritik olduğunu dile getiren Kocagöz, seyahat etmek zorunda olan çiftçilere de ikametgah ve Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) Belgesi’ni göstermeleri şartıyla özel izin verilebileceğine dikkat çekti. Kocagöz, “ÇKS belgesi olana yasak kalksın. Nisan 15’te doğanın size sunduğu tarla işleme süresi başlıyor. 15 Mayıs’a kadar ne yaparsanız o. Yoksa bu yılı kaybederiz” diye konuştu.

Pamuk çiftçisinin hükümetten 6 beklentisi

- 2019 yılına ait Pamuk Fark Ödemesi desteği bu ay içinde ödenmelidir.

- Sübvansiyonlu krediler de dahil olmak üzere Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri ve özel bankalara olan kredi borçları faizsiz olarak bir yıl ertelenmelidir.

- Bağ-Kur prim borçları silinmelidir.

- 2020 yılı pamuk fark ödemesi desteği en az 1.5 TL olarak belirlenmeli ve hemen ilan edilmedir.

- 2020 yılı için öngörülen girdi destekleri hemen açıklanmalıdır.

- Tarımsal üretim girdilerinin KDV ve ÖTV oranları en aza indirilmelidir.

- Tarım ilaçları ve mineral gübreler için etkin madde içeriği esasına dayalı tavan fiyatlar belirlenmeli ve bu fiyatlar belirli aralıklarla denetlenmelidir.