Sofralık zeytin fiyatları beklentilerin altında kaldı
Bursa’da ağırlıklı olarak hasat edilen orta kalibredeki zeytinin fiyatı ile tavan fiyat arasındaki farkın açılması ile fiyat beklentilerin altında kaldı. Piyasayı regüle eden kooperatiflerin arasında fiyat farkı oluşması da üreticiyi olumsuz etkilerken ziraat odalarından peş peşe üreticiyi savunan açıklamalar geldi.
Ali Şahin |ALİ ŞAHİN/BURSA
Bursa ve çevresinde sofralık zeytin hasadı başlarken, piyasa yapıcı olarak kabul edilen kooperatiflerin fiyatları üreticiyi memnun etmedi. Özellikle iri dane zeytin fiyatları üzerinden algı yapıldığını belirten üreticiler bölgede en çok hasat edilen orta kalibredeki zeytin fiyatında kar marjının çok düşük kaldığını savundu. Bölgede ağırlıklı olarak 240-320 dane aralığında üretim olduğunu vurgulayan üreticiler kooperatiflere yüklenirken yine tüccar tarafından emeklerinin zayi edileceğini savundu.
Marmarabirlik’in son yaptığı fiyat güncellemesi ile iri daneli zeytinin alım fiyatını yukarı çektiğini hatırlatan Mudanya Ziraat Odası Başkanı Erdoğan Yıldız, “Zaten piyasada orta dane zeytinin fiyatının düşük kaldığı algısı vardı ve bu ayarlama eleştirilere tuz biber oldu. Yağlık zeytin fiyatına 320 dane zeytin satın alınamaz. Mudanya ve Gemlik gibi sulama olmayan doğası gereği dane olarak küçük kalan fakat damak tadı olarak her bölgeden daha kaliteli olan zeytinin varlığı göz ardı edilerek bölgesel koşullar rekabet dışında bırakıldı. Kooperatifçiliğin temel kuralı güçsüzü korumak birlik olmaktır. Bu politika ayrışmayı körükler. Bu yüzden fiyatların bir kez daha gözden geçirilmesi gerekir” dedi.
“1 Kilo zeytinin maliyeti 45 TL”
Bölgedeki zeytinin maliyet hesaplamasının kamuoyuna yanlış anlatıldığını savunan İznik Ziraat Odası Başkanı Vahit Mutlu, “İznik Ziraat Odası 1 kg zeytinin maliyetini 41 TL, Orhangazi Ziraat Odası da 45 TL olarak açıklarken, Marmarabirlik 1 kg zeytinin maliyetini 24 TL olarak hesapladı. Biz ziraat odaları olarak çiftçimizin mağdur olmaması adına Marmarabirlik'in bir an önce beklentileri karşılayacak şekilde bir fiyat açıklayarak zor günler yaşayan zeytin üreticisine sahip çıkması gerektiğini savunuyoruz. Ayrıca bölgedeki en büyük alıcı konumunda olan Marmarabirlik’ten önce hiç kimsenin fiyat açıklamaması gerekli. Nasıl fındıkta ilk önce Fiskobirlik açıklıyorsa zeytinde de bu açıklama Marmarabirlik’ten gelmeli” ifadelerini kullandı.
“Amaçları ürün almamak”
Tarım Kredi Kooperatifleri’nin beklentilerin çok altında kalan fiyat açıklamasının üzerine sert bir eleştiri yayınlayan Orhangazi Ziraat Odası Başkanı Dinçer Dimrit ise “Tarım Kredi Kooperatifleri 2 yıl üst üste iyi fiyatlara zeytin alıp üreticinin yüzünü güldürmüştü. Halbuki amaçları çiftçinin ağzına bir parmak bal çalmakmış. Bu yıl gördüğümüz gibi açıkladığı fiyatlarla herkesi hüsrana uğratmış ve herkes tarafından tepki görmüştür. Amacı kendisine ortak olan çiftçinin malını alıp değerlendirmek olan bir kuruluşun, tüccar zihniyetine bürünüp çiftçiyi ezmeye çalışması kabul edilebilir bir durum değildir. Marmarabirlik gibi köklü bir kuruluşun açıkladığı fiyat ortada iken acaba tarım kredi kooperatifi nasıl zeytin almayı planlıyor. Marmarabirlik’te 125TL olan baş fiyat tarım kredi kooperatifinde 90TL olarak açıklanmış. Bence amaçları zeytin almamak. Yoksa bu trajikomik olayı yapmazlardı” dedi.