Pamuk üreticileri ithalata karşı koruma kalkanı istedi

MEHMET NABİ BATUK

Dünya pamuk alanlarının %1,6’sına sahip olan ve dünya pamuk üretiminin %3,3’ünü gerçekleştiren Türkiye’de beyaz altının hasadı başladı. İlk hasat Adana ve Hatay’da gerçekleştirilirken Türkiye üretiminin yüzde 40’ını karşılayan Şanlıurfa’da da hasat çalışmalarına bazı bölgelerde start verildi. 2022 yılında 5,5 milyon dekar arazi üzerinde gerçekleşen 2,75 milyon ton kütlü pamuk üretimi ve 860 bin ton lif pamuk üretiminin iklimsel koşullardan kaynaklı olarak bu yıl daha da düşmesi bekleniyor. Üretim alanlarının 500 bin dekar daraldığı Şanlıurfa’da ise 2 milyon dekar arazi üzerinde 1 milyon ton kütlü pamuk, 400 bin ton da lif üretimi gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Kentteki depolarda yaklaşık 150 bin ton işlenmiş preseli pamuk stokunun olması ve tekstil sektöründeki küresel resesyonun devam etmesi nedeniyle fiyatlardaki düşüşün süreceği öngörülüyor. Tekstil sanayicileri ve yerli üreticilerin korunması için pamuk ve pamuk ürünlerine yönelik ithalatı zorlaştıracak tedbirler alınmasını bekliyor.

Çiftçiyi pamuktan uzaklaştıracak

Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Başkanı Mustafa Yılmaz, Çukobirlik’in tarafından 42 randıman kütlü pamuk kilogram alım fiyatını 18,5 TL olarak belirlemesinin ardından çiftçinin pamuk üretiminden uzaklaşma riskinin arttığına dikkat çekti. Yılmaz, “2023 yılı kütlü pamuk kilogram maliyetini yaptığımız analizlere göre 23,02 TL. Üretim maliyetlerinin bir yılda yüzde 200-300 bandında artış gösterdi. Pamuk üretici satış fiyatının en az 32,22 TL’nin altında olmaması gerekiyor. Çukobirlik bu zorlu şartlarda çiftçinin yanında durmadı. Bu yıl açıklanan fiyat, girdilerdeki ciddi artışlara rağmen geçen senenin de altında kaldı” dedi.

Resesyon devam ediyor

Yeşilova Tekstil Yönetim Kurulu Üyesi Murat Yiğit de, küresel hazır giyim ve konfeksiyon sektöründeki olumsuz tablonun da pamuk fiyatlarının daha düşeceğine işaret ettiğini dile getirdi. Yiğit, şöyle konuştu: “Dolarda da yatay yönlü çizgi var. Yurt dışından siparişlerin gelmemesinden kaynaklı olarak tekstil sektöründe olumlu bir beklenti yok. Ancak ithal pamuğa ve pamuk ürünlerine yönelik vergi yükünün artırılması ve bu alandaki ithalatı zorlaştıracak düzenlemelerle yerli üretici ve tekstil sanayicilerini koruyabiliriz. Faiz oranları yüzde 50’nin üzerine kadar dayandı. Piyasamızda nakit akışının yavaşlamasıyla birlikte uzun vadeli planlama yapılamıyor. Tekstil fabrikalarımızın büyük çoğunluğu şuanda yüzde 20 kapasiteyle çalışıyor.

■ Depoların dolu olması fiyatları daha da düşürecek

Yeşilova Tekstil Yönetim Kurulu Üyesi Murat Yiğit, Şanlıurfa’daki tekstil sanayicilerinin deposunda geçen yılın mahsulü olan 150 bin tonluk işlenmiş preseli balya stoku olduğuna dikkat çekti. Yeni hasat sezonun başlamasıyla fiyatların aşağı yönlü hareket etmesini öngördüklerini söyleyen Murat Yiğit, “Türkiye’nin pamuk çiftçisini ve tekstil sanayicilerini ancak pamuk ithalatını zorlaştıracak tedbirlerle koruyabiliriz. Geçen yılın stokları eritilmeden çiftçilerin beklediği gerçek fiyatlar maalesef piyasada oluşamayacak. Çiftçilerimiz şuanda üretim maliyetleri geçen yıla göre 3-4 kat artmışken hala geçen yılın fiyatlarıyla pamuk satıyor. Yeni üretilen pamuğunda depolara düşmesi ile birlikte pamuk fiyatları aşağı yönlü hareket edecek. Ancak bu yıl dekar başı verim oranlarının çok düşük olması fiyattaki düşüş hızını yavaşlatabilir” diye konuştu.