GAP’ta 1 milyon hektarlık alanın tamamı suya kavuşacak

MEHMET NABİ BATUK

GAP Bölge Kalkınma İdaresi’nin (GAP BKİ) görev süresi, Cumhurbaşkanı Kararı ile 31 Aralık 2028 yılına kadar uzatıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bağlı kuruluşu olarak faaliyetlerini sürdüren GAP BKİ’nin yeni görev süresindeki ana hedefi ise uygulayıcı kuruluşlarla eş güdüm içerisinde 1 milyon 60 bin hektarlık alanı suya kavuşturacak sulama yatırımlarının tamamlanması olacak.       

EKONOMİ Gazetesi’ne özel açıklamalarda bulunan GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Dr. Hasan Maral, sorumluk sahalarındaki 9 ilde sulama hedefi olan 1 milyon 60 bin hektarlık alanda sulamaya açılan kısmın 633 bin hektarı geçtiğini söyledi.         

Sulama kanallarının rehabilitesi devam edilecek

Baraj ve sulama yatırımlarının tamamlanmasıyla GAP’ta önemli bir aşamayı geride bırakmış olacaklarını vurgulayan Dr. Hasan Maral önümüzdeki 5 yıllık süreçte hedefleri hakkında ise, “Tarımsal sulama yatırımlarının gerçekleşme oranı %60’ı geçti. En önemli hedefimiz GAP’ın en kısa sürede tamamlanması olacak. GAP ilk etapta toprak ve su kaynaklarının yönetimini odağına alan bir proje iken bölgenin bir çok alanda önemli potansiyellere sahip olması nedeniyle tüm sektörleri kesen entegre, sosyo-ekonomik ve sürdürülebilir bir projeye dönüştü. Bu nedenle önümüzdeki 5 yıllık süreçte sulama yatırımlarının tamamlanmasının yanı sıra sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin tümüne dokunmayı amaçlıyoruz. GAP İdaresi olarak yürüttüğümüz Küçük Ölçekli Sulama İşleri Programımız (KÖSİP) ile GAP Eylem Planı’nda belirtilen sulama hedefi dışında kalan ve çoğunlukla dönemin Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan sulama randımanı düşük olan sulama kanal ve kanaletlerinin rehabilitasyonu ve ihtiyaç duyulan alanlarda yeni kanalların yapımını sağlıyoruz. Bu programımız sayesinde GAP’ın belirlenen sulama hedeflerine ek gelecek yılın sonuna kadar 400 bin dönümlük arazinin daha cazibeyle sulanmasına imkan tanımış olacağız” dedi.

Veriye dayalı ve kademeli kalkınma sistemine geçiyor

GAP İdaresi olarak son 10 yıllık dönemde 1491 projeye 4,6 milyar TL destek verdiklerini aktaran Dr. Hasan Maral, yeni görev sürecinde ilçelerin var olan potansiyellerini harekete geçirmeyi hedefleyen ve ülkemizin ilk ilçe bazlı kırsal kalkınma programı olan Entegre Kırsal Kalkınma Programı’nı sahada yaptıkları etki analizinin bulguları neticesinde yeni bir boyuta taşıyacaklarını dile getirdi.         

Dr. Hasan Maral, şöyle devam etti: “Yeni nesil bir yaklaşım ile Entegre Kırsal Kalkınma Programımızı revize ediyoruz. Son 10 yılda hayata geçirdiğimiz tüm projeleri, uygulama aşamasından sonuç aşamasına kadar kayıt altına aldık. Şu anda tamamladığımız projelerin etki analizi çalışmalarını yürütüyoruz. Bu analiz çalışmalarının sonuçlarına göre Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülen İlçelerin Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) ve Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisinde yer alan mekânsal tipolojileri de sürece dahil edecek bir kurgu geliştirip bölgede yer alan 82 ilçemizin üst kademelere çıkmasını sağlayacağız.”

Bölgesel kalkınmayı sağlayacak sektörler belirleniyor

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde büyük ölçekli ve il bazlı yeni yatırımların hayata geçirilmesini sağlamak için fizibilite ve girdi çıktı analizleri yapacaklarını kaydeden GAP BKİ Başkanı Dr. Hasan Maral, “Bu çalışmamızla her bir ilimizin kalkınmasını sağlayacak, birçok yan sektörü tetikleyecek Bingöl’deki Sütaş modeli gibi büyük ölçekli yatırımların hayata geçirilmesi için çalışmalar yürüteceğiz. Bu çalışma ile illerimizde kalkınmasını tetikleyerek, istihdamı, ihracatı ve katma değerli üretimi artıracak yeni adım atmış olacağız” şeklinde konuştu.       

Deprem bölgesine ‘Özel Dönüşüm Destekleri’ geliyor

Sorumluluk sahalarında bulunan 9 ilden 5’inin 6 Şubat 2023 depremlerinden doğrudan etkilendiğini belirten Dr. Hasan Maral, “Yeni dönemimizde yatırım radarımızdan hiç çıkarmayacağımız, yürüttüğümüz tüm çalışmalarda odağımıza alacağımız, gerekirse pozitif ayrımcılık yapacağımız bölgelerin başında deprem afetinden etkilenen illerimiz ve ilçelerimiz geliyor. Bu bölgelerimizde afet sonrası oluşan olumsuz durumların bertarafı için bir planlama dahilinde her türlü proje seçeneğini değerlendiriyoruz. Programlarımızdaki proje desteklerini Özel Dönüşüm Destekleri adı altında deprem bölgelerimize ulaştıracağız. Bu programla ilgili olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın bağlı ve ilgili kuruluşları ile ortak çalışıyoruz” dedi.

■ ‘ENTEGRE KAYNAK VERİMLİLİĞİ’ İLE GIDA VE ENERJİ KAYBININ ÖNÜNE GEÇİLECEK

Yeni dönemde odaklanacakları en önemli konulardan birisinin de entegre kaynak verimliliği olduğunu dile getiren Dr. Hasan Maral, “Üretimden tüketime olan zincirde yaşadığımız gıda ve enerji kayıpları kaynak verimliliğin yeterince işletilmemesinden kaynaklanıyor. Üretim ve tüketim arasındaki zincirde gıda israfını minimize edecek, enerji kullanımını düşürecek hususları belirledik, analiz raporlarını hazırladık ve uygulamaya hazır programlara dönüştürdük. Yeni dönemde sulama pompalarında enerji verimliliğinin artırılması, yenilenebilir enerji sistemlerinin yaygınlaştırılması, gençlerimizde enerji verimliliği ile ilgili farkındalık oluşturulmasını hedefleyen Yeşil İnovasyon Projesi ve bölgede üretimin yüksek olduğu tarımsal ürünlerde iyi tarım uygularının geliştirilmesi gibi çalışma alanları belirledik” diye konuştu.