En ucuz etin kilosu 200 lirayı aştı, ESK ithalata hazırlanıyor

Mehmet Hanifi GÜLEL / İSTANBUL

Kırmızı ete yılbaşından bu yana bir haftada üç kez zam gelerek en düşük etin kilosu 200 liranın üstüne çıktı. Ete son bir ayda yüzde 30 zam geldiğini kaydeden İstanbul Perakendeci Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Aydın Tüfekçi, kıyma fiyatının 200 liraya ve kuşbaşının 220 liraya yükseldiğini belirterek, Bakanlık, Et ve Süt Kurumu (ESK) ile yaptıkları görüşmeler sonucunda bu ay içinde karkas et ithalatına başlanacağını söyledi.

Kırmız ette yeni yılda gelen zamlarla en düşük etin kilogram fiyatı 200 liranın üstüne çıktı. Yeni yılın ilk haftasında ete üç kez zam geldi. Böylece İstanbul’da kasaplarda et fiyatı kalitesine ve bölgeye göre değişmekle beraber fiyatlar kıymada 200 liraya, kuşbaşında 220 liraya, kuzu kemikli ette 200 liraya ve kuzu kemiksiz ette 315 liraya kadar çıkmış bulunuyor. Son bir ayda et fiyatlarına yüzde 30 zam geldiğini bildiren İstanbul Perakendeci Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Aydın Tüfekçi etin kasaplara ham geliş fiyatı için şu ifadeleri kullandı: “Son bir haftada gelen zamlar yüzde 15’i buldu. Şu anda İstanbul’da kuzu karkas etin fiyatı 135 ile 140 liraya dayandı. Dana karkas 130 lira civarında ve zamlar devam ediyor. Son gelen zamlarla beraber kuzu eti toptan satışı 105 liradan 140 liraya ulaştı. Dana eti ise 98 lira iken şu anda 130 liraya yükseldi”.

“Balkanlardan karkas et getirilecek”

Ete gelen zamlar konusunda Tarım ve Orman Bakanı, bakan yardımcıları ve hayvancılık daire başkanıyla irtibat halinde olduklarını dile getiren Tüfekçi, şu anda ESK’nın Balkanlardan karkas et getirme kararı aldığını bildirdi. Kısa bir zaman içerisinde karkas et ithalatının yapılacağını belirten Tüfekçi, “Canlı hayvan şu an geliyor ama kesim için de hayvan getirilecek. ESK anlaşmalarını yaptı ve bu ay içinde karkas et getirmeyi planlıyor. Fakat ESK’nın nasıl bir satış politikası olacak bilemiyoruz” diye konuştu.

“Girdi maliyeti düşmedikçe, fiyatlar yükselecek”

ESK’nın geçtiğimiz hafta içinde alış fiyatlarını artırdığına ve bunu daha kendi reyonlarına yansıtmadığına değinen Tüfekçi, “ESK şu an perakende kasaba et vermiyor. Mevcut fiyat artışı piyasada bir arz-talep meselesinden kaynaklanıyor ve talep fazla olduğu için yükseliyor. Fiyatların durması ve düşmesi için üretim maliyetlerinin düşmesi gerekiyor. Girdi maliyetleri düşmedikçe et fiyatlarında artış devam edecek” ifadelerini kullandı.

“Satışlar yüzde 50 düştü”

Diğer yandan işlerin gerilemesi ve artan maliyetlerden dolayı birçok meslektaşının dükkanını kapattığına vurgu yapan Tüfekçi, tüketicilerin eskisi gibi et tüketmediğini ve satışların yüzde 50 düştüğünü söyledi. Bu nedenden dolayı kasap esnafının zor bir dönemden geçtiğini belirten Tüfekçi, “Yine 2 yıl önce elektrik faturası 700 lira gelirken, şu anda 12 bin lirayı buluyor. Elektrik faturası kirayı geçmiş durumda. 180 ila 200 liraya aldığımız streç, şu anda 700 liraya yükselmiş bulunuyor. Kasım ayında İstanbul’da 38 kasabın kapanışına imza attım. Yeni açılanların sayısı ise 14 oldu. Aralık ayı sayılarını daha yayınlamadık” açıklamasında bulundu.

Tüfekçi, ESK ve Türkiye Kasaplar Federasyonu’nun üç yıl önce yapmış olduğu resmi çizelgeye bugünkü elektrik, işçi zammı ve giderlerin dahil olmadığını belirterek, şunları kaydetti: “1 kilo etin yüzde 25 karkas kemiği, yüzde 2 dolap firesi, yüzde 2 banka komisyonu ve yüzde 19 o günkü şartlarda kira, elektrik, sarf malzemeleri ve personel gideri yazılmıştı. Bugün 135 liralık bir kilo etin maliyeti buradan görülebilir.”

Ciğerin kilosu 200 liraya yükseldi

Kuzu etinde şu an mevsimsel geçişten dolayı sorun yaşandığını ama bu yılkinin aşırı şekilde gerçekleştiğine dikkat çeken Tüfekçi, “Bu sene aşırı fiyat artışı yaşandı ve kesimler az olduğu için fiyatlar yükseldi. Talep fazla olduğu için arz sağlanamıyor. Yine kuyruk yağı ise 115 ile 125 lira arasında yer alıyor. Kuyruk yağındaki yükseliş kuzu kesiminden kaynaklanıyor. Öte yandan ciğerin kilogram fiyatı ise 200 liraya yükseldi” şeklinde konuştu.

UKON’a göre 1 ayda fiyatlar en az yüzde 16,7 arttı

Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin (UKON) yayımladığı kombinalar ve kesimhanelerden alınan haftalık bölge ortalama fiyatlarına göre (ESK hariç) yağsız dana bıçak fiyatı 126,9 lira ve kuzu yağsız bıçak fiyatı ise 121,7 lira olarak yer aldı. UKON fiyatlarında geçen aya göre fiyat değişimi danada yüzde 18 olurken, kuzuda ise yüzde 16,7 oldu. Geçen yıla göre ise fiyat değişimi danada yüzde 111,7, kuzuda ise yüzde 75,4 olarak gerçekleşti.