“Cevizde kendi kendimize yetmek için 30 bin hektar yatırıma ihtiyaç var”

Mehmet Hanifi GÜLEL / İSTANBUL

Türkiye’de bir ilk olan ve tarım sektörüne dair sorunların da görüşüldüğü konferansta, Türkiye İş Bankası’nın katkılarıyla gerçekleşti.

CÜD Eş Başkanları Ömer Ergüder ile Hakkı Akhan, Türkiye İş Bankası Tarım Bankacılığı Pazarlama Bölüm Müdürü Kerem Akıner’in yanı sıra alanında uzman isimlerin, akademisyenlerin ve CÜD üyelerinin katıldığı konferansta, dünyada ve Türkiye’de ceviz ekonomisi, iklim değişikliğinin verim üzerindeki etkileri, verimli ceviz yetiştiriciliği ve cevizde markalaşma gibi konular ele alındı.

Konferansta ayrıca, dünyada tarım sektöründe yaşananlar ve uygulanmaya başlanan yeni teknikler hakkında bilgi verildi. 5 farklı panel düzenlendiği konferansta konuşan CÜD Eş Başkanı Ömer Ergüder, yerli cevizin önemine dikkat çekmek ve yerli ceviz üreticilerin karşılaştığı sorunları dile getirmek adına söz konusu etkinliği gerçekleştirdiklerini vurguladı.

Derneklerini 2,5 yıl kadar önce hayata geçirdiklerini bildiren Ergüder, bugün Türkiye’nin farklı bölgelerinde irili ufaklı bahçelerini kapsayan 40 üyesi, 35 bin dekara yakın arazisi, yaklaşık 1 milyon ekili ceviz ağacıyla önümüzdeki yıllarda 20 bin tona yakın rekolteye sahip olacak bir konumunda olduklarını söyledi.

Misyonlarının yerli ceviz üretimini ve yerli ceviz tüketimini artırmaya yönelik çalışmaları hayata geçirmek olduğunu aktaran Ergüder, konuşmasına şöyle devam etti: “Ülkemizde tükettiğimiz cevizin maalesef üçte ikisini ithal ediyoruz. Türkiye, dünyada kişi başına en fazla ceviz tüketen ülkelerden ve elimizdeki rakamlara göre kabuklu ceviz tüketimimizin 150 bin ton civarı, ticari üretimimizin ise 40 - 50 bin ton arasında olduğunu gösteriyor. Aradaki bu açığın kapanabilmesi için en az 20 - 30 bin hektar daha yatırım yapılması gerekiyor. Dernek üyelerimizin ve diğer yatırımcıların büyük çoğunluğu, bahçe yatırımlarını hem pazardaki yerli ürün açığını hem de pazarın büyük tüketim potansiyelini değerlendirerek yaptı. Sektörümüzün geçmişine bakarsak yatırımların büyük bir kısmı son 10 yıl içinde gerçekleşti.”

Sektör olarak önlerinde önemli fırsatlar olduğunu belirten Ergüder, bu önemli fırsatların başında özellikle tüketim açısından çok önemli bir pazarın tam içinde yer almamızdan kaynaklandığını söyledi.

Ceviz Üreticileri Derneği Eş Başkanı Hakkı Akhan ise kendi bahçesini kurarken her santimetrekaresine emek harcadığını ifade ederek, “4-5 yıldır hayalini kurduğumuz bir olma fikri olgunlaştı, büyüdü ve iki yıl önce CÜD’ü kurduk. Biz olmanın verdiği güç ve motivasyonla, bildiklerimizi paylaşarak çoğaltmak için bugün bu burada bir aradayız.” dedi.

“Devletin yapamadığını özel sektör yaptı”

Gazeteci İrfan Donat moderatörlüklerinde gerçekleşen ‘Dünyada ve Türkiye’de Ceviz Ekonomisi ve Bir Yatırım Aracı Olarak Ceviz’ panelinde global ceviz pazarı ele alındı. DÜNYA Gazetesi yazarı Ali Ekber Yıldırım, panelde yaptığı konuşmada Türkiye en çok ceviz ithal eden ülke olduğuna, özel sektör ile devlete ait verilerin arasında çok farklılıklar olduğuna dikkat çekti. Diğer yandan son 15 yılda ceviz ve badem üretiminin bir moda şekilde hızla yayılmaya başladığını belirten Yıldırım, “Bakanlığın verdiği desteklerle üretim alanların genişledi. Son dönemde Manisa ve Trakya’da önemli yatımlar var. Türkiye’de 1418 hektar da verim ağaç başına 23 kilo olarak yer alıyor. TÜİK ve Tarım Baskınlığı 2021 yılında 305 bin tondan rekolteden bahsediliyor. Üretim alanında devletin yapamadığını özel sektör ciddi yatırımlar yaptı. Üretimde verimlilik ve pazarlama dışında bir bilgisizlik sorunu da var. Bunun yanı sıra devletin hasat döneminde gümrük vergilerinin de arıttırması gerekiyor.” dedi.

New Factor’den Alessandro Annibali ise Çin’in üretimini her geçen yıl artırdığına vurgu yaparak, iki yıldır 1,5 milyon ton üretim rakamlarına ulaştığını aktardı. Annibali, global ceviz üretiminin bu yıl 2,8 ton olması beklendiğini kaydetti.

MeyCeviz Yönetim Kurulu Eş Başkanımız Yusuf Yormazoğlu da dünyanın en pahalı arazisinin Türkiye’de olduğunu aktararak, üretimde dekarda 400 kilonun altında olması halinde zarar edildiğini belirtti.

İmeceMobil Kurucu Ortağı Murat Civelek ise Türkiye’de ciddi anlamda verimsizliğin yaşandığını ileterek, söz konusu verimsizliğin teknolojiye yatırım yaparak, enerji tasarrufu ve veremin artırılabileceğini söyledi.