Özel markalı ürünlere talep patladı

Yener KARADENİZ

Art arda gelen zamların etkisiyle rekor düzeye yükselen enflasyon, geride kalan dönemde tüketici alışkanlıklarında önemli değişikliklere yol açtı. Bu değişikliklerden biri de gelirini enflasyon karşısında korumak isteyen vatandaşların daha uygun ürünlere yönelmesi oldu. Bu durum daha önceki yıllarda düşük bir hızla ilerleyen private label (özel markalı) ürünlere olan talebi adeta patlattı. Salgın öncesi toplam hızlı tüketim ürünleri cirosundan yüzde 19 pay alan özel markalı ürünlerin payı, bu yılın ilk 4 ayında yüzde 30’un üzerine çıktı. Söz konusu oran 2021’in tamamında yüzde 22 seviyesindeydi. Avrupa ortalaması yüzde 37 seviyesinde olan özel markalı ürünlerin payının yıl sonunda AB ortalamasını da geçerek yüzde 40’a ulaşması bekleniyor. Özel markalı ürünlerin diğer markalı ürünlere göre yüzde 60'a varan oranda daha uygun olduğu biliniyor.

Kişisel bakım lider

PLAT Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği ve NielsenIQ Parakende Paneli tarafından yapılan araştırma sonucunda elde edilen verilere göre son bir yılda özel markalı ürünlerin cirosu bir önceki yıla göre yüzde 79 arttı. Söz konusu ürünlerin pazar payı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,9’luk bir artışla yüzde 30,3’e yükseldi. Ana kategoriler arasında en fazla artış yüzde 10,3’lük pazar payı ve yüzde 81’lik ciro değişimiyle kişisel bakım ürünlerinde görüldü.

Gıdada zirve yağın

Rapora göre gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 30 olan oran yüzde 5 artışla yüzde 31,5’e; ev temizlik ve benzeri ürünlerde yüzde 23,3 olan oran yüzde 3,9 artışla 24,42’ye; kişisel bakım ürünlerindeki 24,3 olan oran ise yüzde 10,3 artışla 26,8’e yükseldi. Kategorilere göre ciro artışı ise son bir yıla göre sigara ve alkol ürünleri hariç hızlı tüketim ürünlerinde yüzde 79, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 80, ev temizlik ürünlerinde yüzde 63 ve kişisel bakım ürünlerinde de yüzde 81 olarak gerçekleşti. Alkolsüz içeceklerde yüzde 10,7 olan pazar payı yüzde 10,9’a yükselirken, atıştırmalıklarda 21,8 olan pazar payı 21,3’e geriledi. Süt ürünlerinde yüzde 52,1 olan pazar payı ise yüzde 55,1’e yükseldi. Yağlarda yüzde 46 olan pazar payı yüzde 8 artışla 49,7’ye çıkarak bu kategorideki zirvenin sahibi oldu. Dondurmalarda 13,3 olan oran 15,0’a ve son olarak bakkaliyede 34,2 olan oran yüzde 37,7’ye yükseldi. Ürünlere göre ciro değişimi ise alkolsüz içeceklerde yüzde 74, atıştırmalıklarda ve süt ürünlerinde yüzde 72, yağlarda yüzde 110, dondurmalarda yüzde 92 ve son olarak bakkaliyede yüzde 83 olarak gerçekleşti.

Discount marketler yüselişte

Private label pazar payında discount marketler önde yer alıyor. En yüksek oran ise yüzde 67 ile BİM’de bulunuyor. Şirketin ilk çeyrek verilerine göre toplam satışları içinde private label markalı ürünlerin payı yüzde 67’ye çıkmış durumda. Bu durum söz konusu marketlerde şubeleşme hızının da yükselmesine yol açtı. Sadece 1-31 Mayıs tarihleri arasında 125 A101, 78 BİM ve 87 adet de Şok market şubesi açıldı. Böylece üç büyük discount marketin toplam şube sayısı 31 bin 260’a çıktı.

Yıl sonunda AB ortalamasını geçeceğiz

Daha önce gazetemize açıklama yapan ve yıl sonu için beklentilerini yüzde 30 olarak açıklayan PLAT Derneği Yönetim Kurulu Başkanı M. İmer Özer, artan hayat pahalılığı ve eriyen gelir nedeni ile bu orana çok daha erken ulaşıldığını kaydetti. İmer Özer, şöyle konuştu: “Enflasyonun bu kadar hızlı arttığı bir ortamda tüketiciler bazı markaların fi yatları da çok yukarı gittiği için kimi isteyerek kimi denemek için kimi de mecburen private label ürünleri tercih etti. Bu artışın devam etmesini bekliyoruz. Avrupa ortalaması yüzde 37-38’lerdeydi. Tükiye'de bu oranın yıl sonunda yüzde 40’a çıkacağını ve AB ortalaması da geride bırakacağımızı tahmin ediyoruz. Bu çok hızlı bir yükseliş.”