Otomotivci çözümü start-up’larda arıyor
Pandemi sonrası elektrikli ve otonom araç yatırımları hızlandı. Bu dönüşümün parçası olmak isteyen yerli sanayici, çözümü start-up’larda arıyor. ‘Bilmediğimiz işi onlar bize öğretebilir’ diyen otomotivciler, girişim yatırımlarına teşvik bekliyor.
Aysel Yücel |Aysel YÜCEL
Pandemiyle birlikte elektrikli ve otonom araç yatırımlarının hızlanmasıyla otomotiv sanayicisi odağını start-up’lara çevirdi. Bu alandaki girişim yatırımlarına vergi indirimi bekleyen otomotiv sanayicileri, denetim için de fon kurulmasını öneriyor. OİB Başkanı Baran Çelik, bu yılki ‘Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması’nın temasının “elektrikli araçlar” olarak belirlendiğini açıkladı. Çelik, yeni teknolojilerin öne çıktığı sürecin, start-up’lara yapılacak yatırımlarla hızlanabileceğini söyledi. Otomotiv sektöründe elektrikli ve otonom araç yatırımları hızlandı. Bu durum sektörde start-up’lara ilgiyi artırdı. Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’ndan (TOGG) sonra otomotiv sanayisinin köklü oyuncuları da yatırımda rotayı girişimlere çeviriyor. Otomotivciler, girişim yatırımlarına vergi indirimi bekliyor, denetim için de fon kurulmasını öneriyor.
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Yönetim Kurulu Başkanı Baran Çelik ve OİB Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Burhanoğlu, bu yıl dokuzuncu kez düzenlenecek olan Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması’nın tanıtım toplantısında sektöre yönelik önemli açıklamalarda bulundu. OİB Başkanı Baran Çelik, otomotiv endüstrisinin elektrikli ve otonom araçlar çağına girdiği, Türkiye’nin yerli elektrikli araç yatırımına hız verdiği bir dönemde yarışmanın 2020 temasını da ‘Elektrikli Araçlar’ olarak belirlediklerini ifade etti. Yarışma Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması / Start-Up Platformu konsepti ile 27 Ekim’de (yarın) online olarak gerçekleştirilecek.
'Yatırım, vergiden düşsün fonla devlet denetlesin'
Otomotiv sanayinin yatırımda yeni teknolojilere odaklanması gerektiğini ve bu sürecin start-up’lara yapılacak yatırımlarla hızlanabileceğini ifade eden Burhanoğlu, bu noktada yarışmanın da giderek daha fazla önem kazandığını vurguladı. Burhanoğlu, start-up yatırımlarında teşvik beklentileri olduğunu açıklayarak şunları söyledi:
“Bizim klasik işlerde yaptırımlarımız devam ediyor. Ancak bilmediğimiz, ileriye dönük işlere yatırım gerekiyor. Dünyada da akıllı para artık girişimcilere aktarılıyor. Devlet nasıl biz makinelere yaptığımız yatırımları vergiden düşüyorsa, girişimcilere yaptığımız yatırımlar için de bunu yapabilir. Ve bu ekosistemin Türkiye’de gelişmesini sağlayabilir.
Sektörel fon her zaman bireysel yatırımlardan daha güvenli ve kurumsal. Dolayısıyla sektörel fon oluşsun, bunu da devlet denetlesin. Yurt dışında bunun örnekleri var. Bu fonlar tarafından sanayiciler de bilinçli bir şekilde girişimcilere yatırım yapsın.”
Kapasite derdi olmadan dünya şirketi olabiliyorlar
Burhanoğlu, bu sayede sanayinin bilmediği işe nasıl yatırım yapacağını öğrenebileceğini vurguladı. Ayrıca klasik yatırımların bir kapasite sınırı olduğunu dile getiren Burhanoğlu, “Yeni girişimlerin ise kapasite sorunu yok. Önce start-up sonra dünya çapında şirket oluyorlar” dedi.
Ömer Burhanoğlu, başından bu yana projenin Yürütme Kurulu Başkanı olarak görev yapıyor. Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması’na yönelik bilgiler paylaşan Ömer Burhanoğlu, yarışmanın öncelikli amacının Türkiye otomotiv sektöründe Ar-Ge ve tasarım kültürünü yaygınlaştırmak, genç kuşakları geleceğin profesyonelleri olarak yetiştirmek, ayrıca sektörümüzün küresel ölçekte rekabet gücünü artırmak olduğunu söyledi.
Yurt dışında eğitim hakkı imkanı
Genel tasarımdan yazılıma, elektronik ve mekanik aksamdan, batarya ve pillere kadar otomotiv endüstrisinde farklılık yaratacak yenilikçi projelere verilecek ödül miktarı toplam 250 bin TL olacak. Dereceye girenlere ayrıca yurtdışında eğitim hakkı ve İTÜ Çekirdek Kuluçka Merkezi’nde projelerini geliştirme imkânı da tanınacak.
Katılımcı sayısı 10 bini aştı
Bu yılki proje yarışmasına pandemiye rağmen 291 proje başvurusu alındı. Bu projelerden 30’u jüri önüne çıkmaya hak kazandı. İlk 10’a seçilen projeler 27 Ekim’de yeniden jüri önüne çıkacak ve kazananlar belli olacak. Etkinliğin katılımcı sayısı da 10 bin 368’e ulaştı.
8 yılda 180’den fazla girişime destek verildi
Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması Yürütme Kurulu Başkanı Ömer Burhanoğlu, son sekiz yılda projenin sektöre ve ülkeye kazandırdıklarını şöyle özetledi:
Etkinlik kapsamında; bugüne dek toplam 4 bin proje yarıştı ve yine toplam 1 milyon 449 bin TL nakdi ödülü proje sahipleri ile buluştu.
2012-2016 yılları arasında düzenlenen yarışmalarda Ticaret Bakanlığı desteğiyle toplam 10 proje sahibi iki yıl süresince yurtdışında eğitim görmeye hak kazandı.
Etkinliklerde 180’den fazla otomotiv girişimine destek verildi. Bu girişimler 26 milyon TL’yi aşan yatırım alırken, ciroları 81 milyon TL’ye ulaştı. Bu girişimler halen 350’den fazla kişiye istihdam sağlıyor.
Dereceye giren projeler İTÜ Çekirdek Kuluçka Merkezi’nde geliştiriliyor, başarılı start-up firmalarının kurulması sağlanıyor. Projelerin sanayiye aktarımı konusunda önemli bir mesafe kat edildi.
Girişimcileri ve yatırımcıları bir araya getiren İTÜ Çekirdek Big Bang final etkinliğinde OİB geçen yıl otomotiv girişimcilerine toplamda 300 bin TL ödül verdi.
OSD ve TAYSAD’dan destek
start-up’ların yarıştığı etkinliğin her zamankinden daha önemli hale geldiğini açıklayan OİB yetkilileri, sektörün iki önemli çatı kuruluşu olan Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) ve Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) de bundan böyle projeye destek vereceğini açıkladı. Öte yandan OSD Başkanı Haydar Yenigün, etkinlikte ‘Otomotivin Geleceği Elektrikli Araçlar’ konulu bir sunum yapacak. TAYSAD Başkanı Kanca da ‘Otomotivde Başarıya Koşan Türk Start-Up’ları’ konulu panelin operatörlüğünü yapacak.
İhracat da iç pazar da iyi gidiyor
Başkanı Baran Çelik, ihracat ve iç pazara yönelik değerlendirmelerde bulundu. Hem ihracatta hem de iç pazarda işlerin iyi gittiğini ifade eden Çelik, şunları söyledi: “2020 yılına 32 milyar dolarlık ihracat hedefi ile başlamıştık. Ancak pandemi nedeniyle özellikle mart-nisan-mayıs döneminde çok ciddi ihracat düşüşleri yaşadık. Haziran ile birlikte toparlanma başlasa da ihracat hedefimizi 25 milyar dolar olarak revize ettik. Yılın ilk dokuz ayında 17.1 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Eylül ayında 2.6 milyar dolar ile bu yıl aylık bazda en yüksek rakama ulaştık. Ekim ayı ihracatımız da iyi gidiyor. Yine 2.5 milyar doların üzerinde bir ihracata ulaşacağız. Yılın son çeyreğinde buna benzer bir performans ile 25 milyar dolarlık hedefimize ulaşacağımızı hatta bu rakamın üstüne çıkabileceğimizi düşünüyoruz. İç pazarda eylül ayında yüzde 100’den fazla bir büyüme oldu. Ekim ayında da satışlar iyi gidiyor. Yüksek motorlu araçlarda ÖTV oranlarının yansımasından dolayı Türkiye’de üretilen araçlar avantajlı oldu. Döviz kurunun yükselmesiyle de ihracat daha cazip hale geldi. Ekim ayında iç pazarda 80-90 bin arası otomobil ve hafif ticari araç satışı bekleniyor. Geçen yıl ekim ayında bu rakam yaklaşık 49 bin adet olarak gerçekleşmişti.