Mobilyada ithal kumaş krizi
Yurtdışındaki fabrikalar yavaşlayınca mobilyacının elinde ithal kumaş kalmadı. Yabancı kumaş gelmeyince mobilyacı yerliye kaydı. Ancak bu sefer de yerli üretimin kapasitesi endişe yarattı.
Leyla İlhan |Yurt içinde 60 milyar TL, ihracatta ise 4 milyar doları hedefiyle çalışan mobilya sektörünün yakasını, hammadde sorunları bırakmıyor. Önce sünger, sonra MDF derken bu sefer de markalı ithal kumaş sorunu başladı. Sorun özellikle Türkiye’de büyüklüğü 6 ila 9 miyar TL’ye varan lüks mobilya pazarını etkiliyor. Özellikle lüks segment ve katma değerli mobilyalarda kullanılan ithal kumaşların yurtdışında kapanan ya da üretim adetleri düşen fabrikalar nedeniyle Türkiye’ye getirme süresi 45 güne çıktı. Bu durum alınan siparişlerde teslim sürelerini 3 aya çıkarırken, uzayan süreç yabancı kumaşların ürün kartelasından çıkmasına neden oldu Mobilyacı çözümü yerli kumaşta ararken, bu sefer de iç piyasadaki kapasitelerin talebi karşılamada yetersiz kalacağı endişesi baş gösterdi.
Sorunun son 3-4 aydan bu yana devam ettiğini, 2.dalga ile birlikte İthal edilen mobilya kumaşlarında termin sürelerinin daha da uzadığını aktaran MOBSAD Başkanı Nuri Gürcan, bu durumun pandemiden dolayı fabrikaların kapanması ya da yarım kapasite ile çalışmalarından kaynaklandığını söyledi. Eskiden 20 günde gelen ürünlerin şimdilerde 45 günde geldiğini belirten Gürcan, bunun da son kullanıcıya teslim sürelerini 3 aya kadar uzamasına neden olduğunu kaydetti. Gürcan, “Sadece alınmış siparişlerde sorun devam ediyor” dedi. İthal kumaşların daha çok lüks segment ya da katma değerli ürünlerde kullanıldığını aktaran Gürcan, bu ürünlerde kullanım oranının da yüzde 50’ler seviyesinde olduğunu ifade etti. Gürcan, firmaların diğer bir önlem olarak da en çok satılan ürünlerde yeniden fazladan stok yapmaya başladıklarını da dile getirdi.
İngiltere dahil genel olarak kumaş ithalatlarında termin sürelerinin çok uzamasından dolayı sıkıntı yaşandığını belirten Art Design Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Terzi, “Üreticinin elindeki stokların bitmesiyle birlikte sorun gün yüzüne çıktı. Proje firmalarında her işe bir bitiş termin süreci veriyoruz ve bunun içindeki bütün malzemelerin zamanında temin edilmesi gerekiyor. Bunu sağlayamadığınız zaman her detay bir diğerini etkilediği için sözleşmede belirtilen teslim sürecinde ürünleri bitirebilme konusunda çok sıkıntı yaşıyoruz. Değiştirmek de çok kolay olmuyor çünkü her detay genel tasarım olarak kurguladığınız senaryoyu etkiliyor ve bizi ciddi şekilde sıkıntıya sokuyor” diye konuştu.
"Yerli üretici de ihracata çalışıyor"
Tamamen yerli ürünleri tercih ettiklerini ifade eden Terzi, “Bu süreçte yerli kumaşlara dönülmesi bir çözüm olarak görülebilir ama iç pazardaki üretimde de hacmin artması gerekiyor. Kumaş üreticileri ihracata ağırlık verdikleri ve genel olarak belirli bir metrajda ürettiklerinden iç pazarda da yakında yerli üreticiler kısmında bir kumaş sıkıntısı yaşayacağız. Bir an önce yerli üretimde üretim hacminin artması lazım” açıklamasını yaptı.
“Tedarikteki gecikirse ihracat düşer”
Bazı kanepe çeşitlerinde kullanılan kumaşın getirildiğini dile getiren MODOKO Başkanı Koray Çalışkan, “Ürün sevkiyatları uzadı. Ayrıca dövizin artmasından dolayı ithalatçı firmalar da ürün satılır, satılmaz endişesiyle ithalat konusunda biraz isteksiz davranıyor. Yerli ürünleri desteklemek için ithal ürünlere yapılan önleyici faaliyet de, bu dönem sorun yaratıyor. Sektör bazında değerlendirecek olursak da ürün tedarikinde yaşanan sıkıntı, mobilya ihracatının düşmesine neden olacak” dedi.
Yerli malzemeci mobilya üzerinden ihracat yapmalı
Kumaşta sorunun aşılmasının tek yolunun yerli üretimi tercih etmek olduğunu dile getiren Koray Çalışkan, “Hükümetimiz sürekli yerli üretime destek çıkıyor, gümrük vergileriyle yerli üreticiyi destekliyor. Ancak burada mobilyaya yönelik üretim yapan yerli üreticiler de döviz kurundaki artıştan ve Çin’deki kayıştan dolayı, ürünlerini direkt ihracata kaydırmak yerine daha katma değerli olan bizim gibi sektörlere mal tedarikine ağırlık vermeleri gerektiğini düşünüyoruz” açıklamasını yaptı.
MDF sorunu giderek büyüyor
Yüzde 70 kullanım oranıyla mobilya sanayinin temel hammaddesi olan MDF’de de sorun sürüyor. Özellikle yerli MDF üreticilerinin son 1.5 ayda artan döviz kuru nedeniyle ihracata ağırlık vermesinden dolayı mobilyacıların MDF bulma sıkıntısı varlığını koruyor. MODOKO Başkanı Koray Çalışkan, “Sünger, aksesuar sıkıntılarımız, kumaştan çok daha büyük. MDF sorunu giderek büyüyor. Sıkıntılar alt gruplara kadar inmeye başladı ve yakında döviz kurundaki bu artış nedeniyle etkilerini daha da fazla hissedeceğiz. İç pazarda bazı firmaların yaşadığı teslimat sürelerinin uzamasını, bütün sektör olarak hissedeceğiz” dedi.