Marketlerde işçi göçü depremi!
İstihdam deposu olarak anılan zincir marketlerde, e-ticaret firmalarının devreye girmesiyle, insan kaynakları alanındaki sistem alt üst oldu. Şoförlerini, depo sorumlularını hatta kasap ve manavlarını bile e-ticarete kaptıran marketlerde, eleman sıkıntısı zirveye ulaştı. Kimi zincirler, eleman kaybetmemek için prim vermeye başladı.
Özge Yavuz |Özge YAVUZ
Baş döndürücü bir hızla büyüyen ve pandemi yılı 2020’de 250 milyar TL’lik büyüklüğe ulaşan e-ticaret sektörü, marketlerden eleman toplamaya başladı. Özellikle depo sorumlularını ve şoförleri, daha yüksek maaşlarla transfer eden e-ticaret firmaları, kasap, manav gibi bölümlerden bile eleman alıyor. Marketlerin 4 bin ila 4 bin 500 lira arasında maaş verdiği şoför, depo sorumlularına, 5-6 bin liradan kapı açan e-ticaret firmaları, kasapları, manavları da özellikle şoför ve kurye elemanı olarak alıyor. Üst düzey eleman alımları için insan kaynakları firmalarını devreye sokan e-ticaretçiler, alt kademe için tanıdık, gazete ilanı ve kariyer siteleriyle hareket ediyor. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız market yöneticileri ve insan kaynakları sorumluları, sektörde büyük bir hareket yaşandığının altını çizdi.
Kesenin ağzını açmışlar!
Konuyla ilgili konuşan Onur Market Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Tüfekçi, “Asgari ücretli personel bulma, bulundurma konusunda sıkıntılar yaşıyoruz. Ücretleri asgarinin üzerinde olan şoför, depo sorumlularını da e-ticarete kaptırıyoruz. E-ticaret firmaları, lojistik merkezlerini kuruyor. Bizim 4 bin, 4 bin 500 lira verdiğimiz elemanları 5-6 bin liraya alıyorlar. Depo ya da mağazaların siparişlerini toplayan elemanlarımız da masa başı işler istiyorlar. O nedenle o tarafa kayma var” dedi. Türkiye’de üniversite mezunu sayısının yüksek olduğunu, ancak sektörlerin ihtiyacına göre eğitim sistemi olmadığı için ara eleman sorunu yaşandığının altını çizen Tüfekçi, “Biz de elimizdekileri tutmak için teşvikler, primler veriyoruz. Maliyetlerimiz artıyor ama sektördeki transferler hızlandı” şeklinde konuştu.
“İyi ücret alanlar da gidiyor”
Türkiye Perakendeciler Federasyonu Eski Başkanı ve Altunbilek Marketleri’nin sahibi Mustafa Altunbilek, marketlerinde kasaplar dahil ücretleri iyi ve meslek sahibi olan elemanların bile e-ticarete yöneldiğini söyledi. Altunbilek, “Çalışanımızın aracı varsa aracıyla ya da motosikletiyle e-ticaret firmalarına transfer oluyorlar. Şoför oluyorlar, kuryelik yapıyorlar. Birçok çalışanımızın maaşı asgari ücretin üzerinde ama onlar daha fazla maaş veriyorlar. Şu anda marketlerde eleman konusunda sıkıntı artıyor” dedi. Eihracat ve pazaryeri yönetim ajansı WWB Marketplace Agency’nin CEO’su Ahmet Yağlıcıoğlu, sektörün dinamiklerini yakından takip eden bir isim. Özellikle süpermarket alışverişlerinin e-ticarete döndüğünü söyleyen Yağlıcıoğlu, “Yemeksepeti, Getir gibi firmalar, yoğun bir şekilde kuryeye ihtiyaç duyuyor. E-ticaret sektöründe depocu, kurye, kamyon şoförü gibi elemanlara ihtiyaç artıyor. Dolayısıyla onlar da bu elemanları marketlerden transfer ediyorlar. Türkiye’de ciddi sayıda üniversite mezunu kurye var” şeklinde konuştu.
“Kendi aralarında da transfer var”
İnsan kaynakları firması Ergene Consulting Genel Müdürü Murat Ergene, müşteri portföylerinde e-ticaret alanında önemli manada büyümeden söz etti. E-ticaret firmalarının hem lojistik hem de teknoloji yatırımları yaptığını vurgulayan Ergene, “Sektörün en büyük sıkıntısı insan kaynaklarında oluyor. Çünkü depoyu, teknoloji yatırımını yapıyorsun ama doğru insanı bulamıyorsun. Bu da, zor iş. Transfer konusunda sadece marketlerden yapılan transferler yok, e-ticaret siteleri de kendi aralarında transfer yapıyor. Sektörde doğru eleman bulma ihtiyacı çok artmış durumda. Üst düzey yöneticiler için bizim gibi firmaları seçiyorlar, alt düzey için piyasada tanıdık ve ilanla eleman buluyorlar” diye konuştu.