Makineci 2 ayrı destekle 2020 hedefini tutturacak

Mehmet KAYA - Esra ÖZARFAT - Osman KILIÇ

Türkiye 2020’de yüzde 5 büyümeyi hedefliyor. Bu hedef içinde 5 çeyrektir küçülen makine-teçhizat yatırımlarının artışa geçmesi beklentisi de var. Dış pazarda daralma işaretleri görülse de ihracatın da güçlü seyretmesi bekleniyor. 2019 sonu yaklaşırken makine sektörünün beklediği iki düzenleme peş peşe açıklandı. Önce Eximbank döviz kredilerinde, vade ve türlerine göre değişen oranlarda 100 baz puana varan yeni faiz indirimlerine gitti. Ardından yeni makine alımlarında uygulanan ve 31 Aralık 2019’da sona erecek olan Katma Değer Vergisi ( KDV) istisnasının 2022 yılı sonuna kadar uzatılması ve Cumhurbaşkanına bu süreyi 2 yıla kadar uzatabilme yetkisi veren kanun teklifi TBMM’ye sunuldu.

Alınan kararları DÜNYA’ya değerlendiren sektörün önde gelen isimleri, her ne kadar genel ekonomik kısıtlar devam etse de atılan adımların sektöre olumlu yansıyacağını vurguladılar. Makine imalatçıları genel imalat sektörü içindeki payını 10.5 seviyesinde olan payını orta vadede yüzde 15’e yükseltmek istiyor. Türkiye’de makinecilerin 2020 ihracat hedefi 19 milyar dolar. Sektörün 2030 ihracat hedefi ise 63.3 milyar dolar.

DESTEK 1: Eximbank faizi indirdi

Türk Eximbank döviz kredilerinde 100 baz puana kadar faiz indirimi yaptı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan tarafından açıklanan karara göre, kısa vadeli kredi faizlerinde 15 baz puan, marka kredisi faizlerinde 100 baz puan indirim yapılarak libor/ euribor + yüzde 2.75'e kadar çekildi. Vade ise 3 yıldan 10 yıla çıkarıldı. Reeskont kredisi faizlerinde tüm vadelerde 10 baz puanlık indirim yapılarak faiz oranlarının 120 gün vadede libor/euribor + 0,40'tan libor/ euribor + 0,30'a düşürülmesine karar verildi. İşletme sermayesi ve yatırım kredilerindeki faizlerde 20 ve 45 baz puan arasında indirim yapıldı. Katılım bankaları aracılığıyla kullandırılan Sevk Öncesi İhracat Döviz Kredisi için 120, 180, 360 gün olan vadelere 540 gün seçeneği de getirildi.

DESTEK 2: KDV teşviki devam edecek

Yeni makine alımlarında uygulanan ve 31 Aralık 2019’da sona erecek olan ( KDV) istisnası 2022 yılı sonuna kadar sürecek. Cumhurbaşkanı bu süreyi 2 yıla kadar uzatabilecek.

Söz konusu düzenlemenin bugün Meclis Plan Bütçe Komisyonunda görüşülmesi hafta sonu ise kanunlaştırılması planlanıyor. 21 Mart 2018 tarihli, 7103 sayılı Kanun’la Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, sanayi sicil belgesine sahip mükelleflere münhasıran imalat sanayinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamında araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, bu faaliyetlerinde, kullanılmak üzere yaptıkların yeni makine ve teçhizat teslimlerinde 31 Aralık 2019 tarihine kadar katma değer vergisi muafiyeti sağlanmıştı. Yapılacak yeni düzenlemeyle KDV istisnasında süre 3 yıl daha uzatılacak.

Karavelioğlu: Hedefle uyumlu

Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu kararların sektör tarafından olumlu karşılandığını vurgulayarak, “Uygulamanın uzatılmasını 2020 büyüme planlarımızda endüstrinin payını artırmaya yönelik bir adım olarak değerli buluyoruz” diye konuştu. Düzenlemeleri DÜNYA’ya değerlendiren MAİB Başkanı Kutlu Karavelioğlu, 2019’da finansal göstergelerde yaşanan iyileşmenin cari dengenin korunmasına bağlı olduğunu hatırlatarak, dış ticaretteki iyileşmenin de ihracatın finansmanını önemli kıldığına işaret etti. Eximbank’ın geliştirdiği ürünleri takdirle karşıladıklarını belirten Karavelioğlu, “Faiz indirimi önemli olmakla birlikte, bu alandaki desteklerin kısa vadeli olmasının makine sektörüne katkıyı sınırlı hale getirdiğini görmek zorundayız” uyarısında bulundu.

Makinelerin orta ve uzun vadeyle satılan yatırım malları olduğunun altını çizen Karavelioğlu, alıcıların finanse edilmesinin önemli bir araç olduğunu vurgulayarak, “Makine ihracatında lider ülkelerin Eximbank kredilerinde, orta-uzun vadeli fonların genel toplam içindeki payı Türkiye’ye göre çok daha yüksektir. Bir örnek olarak, kısa ve orta-uzun vadeli Eximbank kredilerinin payı Almanya’da yüzde 50-50 gibidir. Bu oran Türkiye’de yüzde 5 seviyesindedir” bilgisini verdi. Karavelioğlu, “Türkiye’nin ihracatının yüzde 10’undan fazlasını yapan sektörümüzün Eximbank kaynaklarının sadece yüzde 4’ünü kullanıyor oluşu, özellikle vadeler konusunda sektörel açılımlar yapılması gerektiğini göstermektedir” dedi.

KDV farkı ödemeleri üç aylık süreçlerle ödensin

Karavelioğlu, KDV'de süre uzatımına da değinerek, "Uygulamanın uzatılmasını 2020 büyüme planlarımızda endüstrinin payını artırmaya yönelik bir adım olarak değerli buluyoruz” dedi. Karavelioğlu, KDV indirimiyle ortaya çıkan KDV farkı ödemelerinin üç aylık süreçlerle ödenmesi taleplerinin de sürdüğünü kaydetti.

Gencer: İstisnanın geçmesini önemle talep ediyoruz

Makine İmalatçıları Birliği Başkanı Emre Gencer de “KDV istisnasının uzatılması hem imalat sanayiinde yatırımcılarımıza hem de yerli makine imalatçılarımıza ciddi avantajlar sağlayacak ve yatırım iştahlarını arttıracaktır. İmalatçılarımıza ve sanayimize, özellikle ihracata yönelik imalat yapan sanayicilerimize doping etkisi yapması beklenmektedir. KDV istisnasının uzatılmasını önemle talep etmekteyiz” şeklinde konuştu.

Nalbant: Teşvikin uzatılması yatırımcımızı güçlendirecek

Sadece Eximbank’ın değil bütün faizlerin düşmesinin sanayicilere çok büyük fayda sağlayacağını söyleyen Tekstil Makina ve Aksesuar Sanayicileri Derneği Başkanı Adil Nalbant, “Eximbank’ın kararıyla kredi maliyetlerimiz düşecek ve bu da direkt olarak bizim satışlarımıza yansıyacak. İyi olacağını düşünüyoruz ve daha fazlasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.

Varlık: Sanayi çarkları hızlanır

Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı Fatih Varlık, “Kasım ayında da 90 baz puanlık bir indirim yapılmıştı. Eximbank ihracatçı firmalarımıza yılbaşından bu yana yaklaşık 40 milyar dolarlık bir finansman sağladı. Yavaşlayan sanayi çarkları yeni indirimle hızlanacak” dedi.

Dalgakıran: Karar alındı

Eximbank’ın döviz kredilerinde 100 baz puanlık indiriminin ihracatçı firmalara ciddi anlamda destek sağlayacağını vurgulayan Makine İmalat Sanayii Dernekleri Federasyonu Başkanı Adnan Dalgakıran, “Faizlerin düşmesi yatırımcı ve ihracatçı açısından çok önemli, hatta bu işin birinci dereceden önem arz eden noktasıdır” diye konuştu.