İhracata konteyner aranıyor!

İmam GÜNEŞ

Pandemi döneminde başarılı performans sergileyen ihracatçı firmalar, lojistik problemler nedeniyle ürünlerini ihraç edemiyor. DÜNYA, 3 Kasım’da “İhracat artıyor ama çıkış bulamıyor!” haberi ile ihracatçıların lojistik problemlerini dile getirmişti. İhracatçılar, geçen süre zarfında ise sorunların daha da büyüdüğünü dile getiriyor. Denizyolunda ‘boş konteyner’ bulamayan firmalar, ürünlerini depolarda tutmak zorunda kaldı. Depoların dolduğunu belirten ihracatçılar, sorun yılbaşına kadar çözülmediği takdirde müşteri kaybı yaşamaktan endişe ediyor.

Kurun yüksekliğinden kaynaklı ithalatın azalması ile ülkeye gelen gemi ve konteyner sayısı düştü. Bu nedenle birçok mal deniz navlununda yeterli sayıda konteyner bulunamaması nedeniyle depolarda bekliyor. Bu süreçte navlunda yaşanan artış da maliyetleri ciddi şekilde artırdı.

Son bir aydır özellikle boş konteyner bulamadıklarını söyleyen ihracatçılar, boş konteyner fiyatlarında dolar bazında üç katı artış yaşandığına dikkat çektiler. Yük gemilerinin dolu olduğunu, birçok destinasyonda boş yer bulunamadığını belirten ihracatçılar, “Son dönemde kurlara bağlı olarak ithalat azaldı. İhracatımız ise artmaya başladı. Bu nedenle konteyner bulmada zorluk yaşıyoruz. Arz talebi karşılamıyor. Depolarımız dolmak üzere. Yılbaşına kadar bu sorunu çözemezsek, müşteri kaybı yaşamamız muhtemel. Ülke olarak ihracatımızı artırmak istiyorsak, acilen lojistik altyapımızı iyileştirmemiz gerekiyor” açıklamasını yaptı.

Sorunlar birbirini tetikliyor

Üyelerinden son zamanlarda ihracatta denizyolu taşımacılığında sorunlar yaşadıklarına dair çok sayıda şikayet aldıklarına dikkat çeken Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Burak Önder, son aylarda ihracatın artması ve ithalatın azalmasının bu problemin nedeni olarak gösterildiğini söyledi. Önder, temelde üç ana şikayeti şöyle özetledi: “Birincisi ekipman sıkıntısı. Özellikle boş konteyner bulmada problemler yaşanıyor. İkincisi, rezervasyon sıkıntısı. Yük gemileri dolu, birçok destinasyonda boş yer bulunamıyor. Üçüncüsü ise navlun fiyatlarındaki artışlar. Bunu genellikle biz hissetmesek de özellikle müşterilerimiz navlun fiyatlarındaki artıştan şikayetçi. Lojistik altyapımızdan kaynaklı bu problem ülke ihracatımız açısından sıkıntı yaratıyor. Bu üç problem de birbirini tetikliyor. Yükleme planlarındaki bu aksaklıklar zaten yer problemi yaşayan firmalar için daha da büyük sorun yaratıyor. Bu sorunu yılbaşına kadar çözemezsek, müşteri kayıpları yaşayabiliriz.”

Navlun artıyor

İhracatın artmasından dolayı konteynerlerin dolu gittiğini kaydeden Armatür Derneği Başkanı Gökhan Turhan, "Bunun neticesinde ithalatta yeterli yük bulunamaması durumunda konteynerleri boş döndürmek durumunda kalıyorlar. Buna istinaden armatörler ihracat navlunlarını artırmaya yöneldi. Aynı durum karayolu yüklemelerinde de mevcut. Denizyolunda limanların bizlerden almış olduğu maliyetler döviz cinsinden olduğu için bir miktar giderlerimiz artıyor” dedi.