Gübre ihracatçısı Ankara’ya gidiyor: 'Yasak kalksın' talebi

Fikri CİNOKUR

Gübre üretici ve ihracatçıları Ticaret Bakanlığı’nın gübreye ihracat yasağı getirmesine tepki göstererek, kararın iptal edilmesini, aksi takdirde birçok firmanın iflas edebileceğini belirttiler. Gübre üreticileri TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’ndan destek istedi. İhracatçılar ise yarın Ankara’ya çıkarma yaparak Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile görüşüp yasağın acilen kaldırılmasını isteyecek.

Antalya OSB’de gübre üretiminde Türkiye’nin öncü firmalarının yer aldığını belirten OSB Başkanı Ali Bahar, yasak kararının sektörün çöküşü olabileceğini ve gübre fiyatlarında artışa neden olacağını savundu. Bahar, “Sektörün ihtiyacı olan toplam hammaddenin yüzde 95’i yurtdışından temin ediliyor. Dolayısıyla ithalat yapmaya mecburuz. İthalat ettiğimiz hammaddelerin fiyatları dünya piyasalarında enerji, lojistik ve temel girdi fiyatlarına bağlı olarak yüzde 300 ila 500 arasında arttı. Ayrıca son zamanlarda döviz kurunda yaşanan yükselişler de gübre fiyatlarının artmasında önemli bir etken oldu. Yurtiçindeki gübre fiyatlarının artışının temel sebepleri bunlar” diye konuştu.

Gübre üreticiklerinin hammaddesini tedarik ettiği Çin gibi çok zor bir pazara dahi ihracat yapar hale geldiğini ifade eden Bahar, “Bu kazanımları yok etmek değil kendi ayağımıza, kafamıza kurşun sıkmakla eş değerdir” ifadesini kullandı.

“Sanayici iflasa sürükleniyor”

Sektörün uzun uğraşlarla ihracatta büyük başarılara imza attığını anlatan Bahar, şöyle devam etti: “Yıllarca çalışılıp yurt dışında yeni pazarlar yaratıldı. Devlet ‘ihracat yapın, döviz kazandırıcı hizmetleri artırın’ diyor. Sanayici de bunu gerçekleştirmek için makineler alıyor, istihdam sağlıyor, borçlanıyor, yeni yatırımlar yapıyor. Tam ihracata başlıyor ve siz bunu yasaklıyorsunuz. Ne yapsın sanayici, batsın mı?”

Şu an ihracat yapılan ülkelerde dikim zamanı olduğunu belirten Bahar, “Sanayicinin taahhüdü var. Ön ödeme almış, sözleşme imzalamış. İhracat yasağı nedeniyle siparişler iptal edilirse sanayici tazminat ödemek zorunda kalacak. Bu ülke ekonomisine zarardır, dolayısıyla hepimizin cebinden çıkacak” şeklinde konuştu.

Antalya OSB Başkanı Ali Bahar, gübre üretici firmaları ve Gübre Üreticileri İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği Başkanı Metin Güneş, gübre ihraç yasağı ile ilgili rapor hazırlayarak TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’na verdi. Sanayiciler, TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’ndan yasağın kaldırılması konusunda destek istedi.

“Gümrük vergisi sıfırlanmalı”

Öte yandan ihracat yasağının katma değer sağlanmış ürünlere konulmaması gerektiğini ifade eden ihracatçı ve sanayiciler şu önerilerde bulundu: “GTİP numaraları detaylandırılmalı, hammaddeler buradan ayrıştırılmalı, gerekirse devlet ithal edilen hammaddelerin gümrük vergilerini belirli bir süreliğine sıfırlamalı. Yasak gelecekse sadece hammaddelerin ihracatına yasak getirilmeli. Çiftçinin yoğun olarak kullandığı taban gübrelerinin sübvanse edilmesi de bir başka çözüm odaklı hamle olur. Gübre üreten büyük tesislerin hammaddelerine sübvansiyon uygulanarak fiyat artışı önlenebilir.”

“Yasak kalkmazsa gübre ihracatçısı pazarı kaybedecek”

Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, gübrede yasak kararının kaldırılması için çok yoğun çalışma yaptıklarını söyledi. Batı Akdeniz’de yasağın 150 firmayı etkileyeceğini belirten Çavuşoğlu, gübre yerine hammadde ihracatının yasaklanmasını istedi. İşlenmiş, katma değer yaratan ürünlerin yasaklanmamasını isteyen Çavuşoğlu, “Yasak kararı ile sözleşmeleri etkilenecek ihracatçı firmalarımız var. Firmalarımız ihracat yaptıkları ülkelerdeki müşterilerine yasak kararını daha bildirmedi. Eğer yasak kalkmaz ise firmalar batacak. Cezalarla karşı karşıya kalacak. Cezalar kısa süreli olsa bile Türk gübre ihracatçısı pazarı kaybedecek. Firmaların ödemeleri, stokları var. Stokları ucuza satıp borcunu ödeyecek. Ama işçi çıkarmak zorunda kalacak” açıklamasını yaptı. Yasağın kalkması için ışık gördüğünü ifade eden Çavuşoğlu, “Bu yasağın çok uzun süreceğini sanmıyorum. Bu hafta içinde çözülür diye düşünüyorum” dedi.