Düşük faiz ve ertelenen talep konut satışında rekor getirdi

Şebnem TURHAN

Türkiye’de inşaat sektörünün son iki yıldır içinde bulunduğu olumsuz durumun etkisiyle konut satışları yavaş bir grafik izliyordu. Ancak kamu bankaları öncülüğünde düşen faizler ve ekonomik aktivitedeki hareketlenmenin ertelenen talebi yeniden devreye sokması ve vergi avantajlarının sona erecek olması Aralık 2019’da konut satışlarında tarihi rekoru getirdi. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Aralık 2019’da 202 bin 74 konut satıldı. 2018 Aralık ayına göre yüzde 47.7 artış var. Türkiye genelinde konut satışlarının 50 bin 278’i kredili satış olurken 151 bin 796’sı diğer satışlardan oluştu. Kredili konut satışında 2018’in aynı ayına göre artış yüzde 603.4 oldu. Bu oldukça yüksek artış bankaların konut kredisi faizlerinin yüzde 1’in altına çekmelerinin etkisi büyük.

Diğer satışlarda vergi indirimi etkisi

Diğer satışlarda ise ertelenen talebin etkili olduğu görülüyor. 2018’in aynı ayına göre diğer konut satışlarında artış yüzde 17. Bu durumda da konut alımlarında uygulanan KDV ve tapu harcı indirimlerinin aralık ayı sonunda sona ermesinin konut alımlarını öne çekti.

Şimdi Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın kamu bankalarının konut kredisi faizini yüzde 0.79’a çekeceğini duyurmasının ardından atılacak adımlar 2020 yılında kredili konut satışlarını daha da hareketlendirecek gibi görünüyor.

İkinci el konutta yüksek talep

Türkiye'de 2019 yılında ilk el konut satışı 511 bin 682, ikinci el konut satışı ise 837 bin 047 olarak gerçekleşti. İlk el konut satış oranı yüzde 37,9, ikinci el konut satış oranı yüzde 62,1 oldu. Konut satışlarında 2019 yılında, İstanbul 237 bin 675 konut satışı ve yüzde 17,6 pay ile ilk sırayı aldı. İstanbul'u, 132 bin 486 konut satışı ve yüzde 9,8 pay ile Ankara, 79 bin 221 konut satışı ve yüzde 5,9 pay ile İzmir izledi. En az satış ise 185 konut ile Ardahan'da oldu.

İstanbul yine zirvede

Türkiye genelinde konut satışları 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,7 oranında artarak 202 bin 074 oldu. Konut satışlarında, İstanbul 40 bin 317 konut satışı ve yüzde 20 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u, 20 bin 084 konut satışı ve yüzde 9,9 pay ile Ankara, 12 bin 284 konut satışı ve yüzde 6,1 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının düşük olduğu iller sırasıyla 29 konut ile Hakkari, 33 konut ile Ardahan ve 103 konut ile Tunceli oldu.

Diğer satış türleri sonucunda 151 bin 796 konut el değiştirdi

Diğer konut satışları 2019 Aralık ayında Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17 oranında artarak 151 bin 796 oldu. Diğer konut satışlarında İstanbul 30 bin 180 konut satışı ve yüzde 19,9 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul'daki toplam konut satışları içinde diğer satışların payı yüzde 74,9 oldu. Ankara 13 bin 873 diğer konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara'yı 8 bin 548 konut satışı ile İzmir izledi. Diğer konut satışının en az olduğu il 26 konut ile Ardahan oldu.

Konut satışlarında 75 bin 480 konut ilk defa satıldı

Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8 artarak 75 bin 480 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 37,4 oldu. İlk satışlarda İstanbul 14 bin 772 konut satışı ve yüzde 19,6 ile en yüksek paya sahip olurken, İstanbul'u 6 bin 79 konut satışı ile Ankara ve 3 bin 760 konut satışı ile İzmir izledi.

İkinci el konut satışlarında 126 bin 594 konut el değiştirdi

Türkiye genelinde ikinci el konut satışları 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 89 artış göstererek 126 bin 594 oldu. İkinci el konut satışlarında da İstanbul 25 bin 545 konut satışı ve yüzde 20,2 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul'daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı yüzde 63,4 oldu. Ankara 14 bin 005 konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara'yı 8 bin 524 konut satışı ile İzmir izledi.

Yabancıların konutta İstanbul ve Antalya ilgisi

Yabancılara yapılan konut satışları 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 14,7 oranında arttı. Yabancılara yapılan konut satışlarında 2019 yılında ilk sırayı 20 bin 857 konut ile İstanbul, ikinci sırayı 8 bin 951 konut ile Antalya aldı. Antalya'yı 2 bin 539 konut satışı ile Ankara ve 2 bin 213 konut satışı ile Bursa izledi.

Yabancılar aralık ayında 5 bin 298 konut satın aldı

Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,2 artarak 5 bin 298 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Aralık 2019'da ilk sırayı 2 bin 650 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 957 konut satışı ile Antalya, 317 konut satışı ile Ankara, 212 konut satışı ile Bursa ve 154 konut satışı ile Yalova izledi.

2019'da en fazla konutu Irak vatandaşları aldı

Irak vatandaşları 2019 yılında Türkiye'den 7 bin 596 konut satın aldı. Irak'ı 5 bin 423 konut ile İran, 2 bin 893 konut ile Rusya Federasyonu, 2 bin 208 konut ile Suudi Arabistan ve 2 bin 191 konut ile Afganistan izledi.