E-ihracatın dış ticaretteki payı yüzde 10'a çıkacak

Selenay YAĞCI

Boğaziçi Üniversitesi’nde yapılan 2’nci E-Ticaret Zirvesi, bu yıl One Click World teması ile gerçekleşti. Zirvenin açılışında konuşan Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, 2021’de e-ihracatın genel ihracatın yüzde 1,3’üne denk geldiğini belirterek, yeni destek mekanizmaları ve hayata geçirilecek eylem planları ile 2025’te bu oranın en az yüzde 3 ila yüzde 5 aralığına 2030’da ise yüzde 10’a ulaşmasının hedefl endiğini söyledi.

Türkiye’nin e-ticaret hızla büyüdüğünü, geçen yıl 2,6 milyar dolarlık e-ihracata ulaştığını ancak bu alandaki potansiyelinin çok daha büyük olduğunu vurgulayan Kılıçkaya, “Bakanlık olarak Akıllı İhracat Robotu’nu da hayata geçirerek ihracatçılarımıza e-ticaret ve e-ihracat noktasında yeni modüller, yeni enstrümanlar sunmak üzereyiz. Her türlü sorunu yakından takip etme ve çözüm odaklı bir yaklaşım benimsiyoruz" dedi.

Çin, ABD, Hindistan ve Brezilya gibi ülkelere yönelik özel projelerimiz var

Bakanlık olarak 25 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile birlikte pazaryerlerinin mülkiyetinde olmayan eşyaları, ihraç etmelerine imkân tanıyacak ve ihracat süreçlerini hızlandıracak mevzuat çalışmalarını da hayata geçirdiklerini kaydeden Kılıçkaya şöyle devam etti; Ticaret Bakanlığı’mız, e-ticaretin yarattığı bu büyük potansiyelin farkında. BKüresel e-ticaret hacminde öne çıkan ve bakanlığımızın uzak ülkeler stratejisinde önemli yeri olan Çin, ABD, Hindistan ve Brezilya gibi ülkelere yönelik özel projeleri hayata geçirmeyi ve B2B özelinde de firmalarımızın tanıtımlarını ve dijital faaliyetlerini kolaylaştıracak modelleri ve platformları çok yakın zamanda hayata geçiriyor olacağız. Bir yandan e-ihracatımızı artıracak politikalarını gündeme alırken diğer yandan da ihracatçılarımızın değişen ve gelişen küresel e-ticarete entegre olmasına yönelik eğitimlere elimizden gelen desteği vermek durumundayız. Bugün tanıtımı yapılacak olan ‘Bir Tıkla İhracat Kapasite Geliştirme Programı’ da böyle bir program” diye konuştu.

Dünyada e-ticaretin fiziksel perakendeyi kökten değiştirmeye başladığına işaret eden PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu ise küresel e-ticaret pastasının 2023’de 5,7 trilyon doları bulmasının beklendiğine dikkati çekerek, “E-ticarette karbon emisyonunda fiziksel perakendeye göre çok daha düşük oranlar görüyoruz. Sürdürülebilirlik açısından daha verimli. KOBİ’ler e-ticaret pazar yerleri sayesinde daha düşük maliyetlerle tüketiciye ulaşma imkânı buluyor” dedi.

20 milyar dolarlık potansiyel var

Zirvede DÜNYA Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar’ın moderatörlüğündeki E-İhracatta Fırsatlar ve Engeller başlıklı panelde konuşmacı olan ETİD Başkanı Emre Ekmekçi, “Türkiye’de toplam perakende içinde e-ticaretin payı geçen yıl 17,7 oldu. Bu artık alışverişlerin 5’te biri online yapılıyor demek. Bu fırsatı görmemek en büyük engellerden biri, tüketici internetten alışverişe hazır, pandemi öncesinde yönetim kurullarında da KOBİ’lerde de ‘e-ticaret diye bir şey var, bir noktada bunu yaparız’ düşüncesinde olan firmalar vardı bir de dijitalleşme odağına koymuş firmalar vardı. Pandemide farkı görmüş olduk. Pandemi öncesinde 70 bin KOBİ e-ticarette bir şey satarken bu rakam şimdi 500 bin seviyesine geldi. Bunun ciddi bölümü yeme-içmede. Daha gidecek çok yolu var” diye konuştu.

“Müşteriler standart ürün istemiyor”

Galatasaray Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Öğretim Üyesi & Girişimcilik ve İnovasyon Merkezi Müdürü Dr. M. Levent Demircan ise “Dijital dönüşüm iki prensip üzerine kurulu. Biri, her firma kendini teknoloji firmasına evrilmesi gerek. Başkasını beklemeden kendi kendini yok etmeliler. Buna en iyi örnek Amazon olarak verilebilir. Kitap satan Amazon’dan çok farklı bir şirket artık. KOBİ’lerin pazar yerlerinde rekabet için öncelikle müşteri etkileşimlerine dikkat etmek gerekiyor. Yeni nesil yorumlarına cevap verilmesini istiyor. Müşteriler standart ürün istemiyor. Özelleştirme talebi var. Özelleştirme hamleleri yapmaları gerekiyor” dedi.

“Lojistik maliyeti düşürülmeli”

Modanisa Kurucu Ortağı Sami Güzel ise “Türkiye’de e-ihracat hacmi 2021’de 2,5 kat büyüdü. Türkiye özellikle Ortadoğu’da trendsetter. Kuzey Afrika örneğin, Türkiye’ye aşık. Kuzey Afrika’da çok fazla gümrük vergisi var ve satış yapmıyoruz. Ama Instagram’da bu bölgeden 2 milyon takipçimiz var. E-ihracatta 50 dolarlık binlerce fatura var, devletin sistemi bununla mücadele edemiyor. Dijitalleşme gerekiyor. Yol kat ediliyor ama yapılması gerekenler var. E-ihracatta KDV iadesi alamıyorduk, çözdük. İhracatta tanıtım desteği var biz alamıyorduk. Şimdi Google reklamları için bile alıyoruz. Ticaret Bakanlığı da istekli. Lojistik maliyetini de indirmek gerekiyor. Bizim sattığımız ürün 5-10 dolar, Suudi Arabistan’a kargo bedeli 21 dolar. İhracatta lojistik maliyetleri yüzde 19 civarında e-ihracatta yüzde 35’lerde. Çok yüksek. Düşerse, 20 milyar dolar potansiyelimiz var” dedi.

E-ticaret eskiye yeni çözümler getiriyor

DÜNYA Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar’ın moderatörlüğündeki ‘Bir iş modeli inovasyonu olarak e-ticaret’ başlıklı panelde Armut. com'un CEO'su Başak Taşpınar Değim, Armut.com'un ihtiyaçtan doğduğunu söyledi. Şirketin temel amacının insanlara kolaylık sunmak olduğunu vurgulayan Değim, “Eski probleme yeni bir çözüm getirdik. Algoritmaları kullanarak bir teknoloji geliştirdik ve iki insanı bir araya getirdik. Bu gün 8 ülkede 600’den fazla hizmet verenin bulunduğu, 4 binden fazla hizmetin verildiği bir platforma dönüştük. Hizmet işlerinde referans çok önemli biz o referansız aslında” diye konuştu.

B2B ile başladık, B2C’ye de açıldık

“Biz kendi araçlarımızı satıyoruz” diyen VavaCars Kurumsal İlişkiler Grup Müdürü Ceren Beşoklar da, şunları söyledi: “Aracı değiliz ve bizim galerimiz yok, bütün süreçler dijital gerçekleşiyor. İkinci el araç ticaretiniz herkes için kolaylaştırmak için yola çıktık. B2B ile başladık, B2C’ye de açıldık. Müşteri arabayı görmeden satın alıyor. Kapıya kadar teslim ediyoruz. Aracı beğenmediniz, 14 gün içinde koşulsuz iade ediyorsunuz.”

Şimdi kurye bile dijital

TAB Food Investments CTO’su Erman Karaca ise, “Tıkla gelsin kendi platformumuzdan ulaştırıyoruz. Pandemi dijital anlamda müşteriyle yakınlaşmamız açısından yararlı oldu. Toplam işimizin içinde e-ticaretin payı 25-30'lara yükseldi. Pandemiden öncede Tıkla Gelsin platformumuzda paket servisi yönetiyorduk. Algoritmalarla zenginleştirdik, şimdi kurye bile dijital. Pazaryeri olmaya aday" dedi.

BiTıklaİhracat programı duyuruldu

2. E-Ticaret Zirvesi’nde, online satış ve e-ihracat alanında KOBİ ve girişimcileri desteklemeyi hedefl eyen BiTıklaİhracat programı duyuruldu. Ticaret Bakanlığı destekleri ile Amazon Türkiye, TOBB, PwC Türkiye ve BÜYEM işbirliğiyle hayata geçirilen program, Türkiye’de online satış ve e-ihracat alanında KOBİ ve girişimcileri desteklemeyi hedefl iyor. BiTıklaİhracat programı, çevrimiçi video eğitim modüllerine ek olarak kapasite geliştirme sürecini canlı etkinliklerle de destekliyor. E-ticaret ve e-ihracatın farklı alanlarından uzman profesyoneller ile kamu personelleri, hem fi ziksel konferans etkinlikleri hem de webinarlarda girişimcilerle bir araya geliyor.