Dünyada talep arttı, cam sektörü ihracata yöneldi

Nihat DELİBAŞI

İZMİR - Pandemi ile birlikte talep patlaması yaşanan cam sektörü ihracata odaklandı. Geçtiğimiz yıl iç pazarda artan talebi karşıladığı gibi 865 milyon dolarlık ihracat gelirine ulaşan cam sektörü, milyar dolar hedefine koşar adım ilerliyor.

Yorglas CEO’su Semavi Yorgancılar, Temmuz 2020’den itibaren eski seviyesine gelen cam piyasasında işlenmiş cama olan talepte büyük artış yaşandığını belirterek, “Bu yılın ilk 6 aylık verileri de iyi olacak.” dedi.

Çağdaş Cam CEO’su Serdar Raşit Pirinç ise cam sektöründe pandemi ile birlikte arz talep dengesinde yaşanan bozulmanın normale dönmesi için zamana ihtiyaç olduğunu kaydetti. Pirinç, “Avrupalı alıcı Çin yerine Türkiye’ye yöneldi. İhracatta bir fırsat doğdu.” dedi.

Pandeminin ortaya çıkışı ile birlikte cam üreticisi fabrikaların son çare olarak hat durdurduklarını anlatan Çağdaş Cam CEO’su Serdar Raşit Pirinç, “Çin ve Avrupa’da yaşanan hat kapanmaları sonrası, normalleşme ile birlikte camda büyük bir talep artışı yaşandı. Arz talep dengesi bozuldu. Konteyner krizi ve lojistik maliyetlerde artış gerçekleşirken, cam üretiminde kullanılan PVB tedariğinde sıkıntılar yaşandı. Bu ortamda Şişe Cam’ın varlığı sektörümüz ve ülkemiz açısından şans oldu. Herkes ihracata odaklandı.” diye konuştu.

Şişe Cam’ın önceliği iç pazara vermesi sayesinde sektörün hammadde tedariğinde minimum sıkıntı yaşadığını kaydeden Pirinç, “Şişe Cam’ın desteği ile Türkiye, pozitif ayrıştı. Lojistikte artan maliyetler karşısında Avrupalı alıcı yönünü Türkiye’ye çevirdi. Çin’in müşterileri Türkiye’ye geldi. İhracatta fırsat doğdu. Sektör bu fırsatı değerlendirmek için var gücüyle üretime devam ediyor.” diye konuştu.

Pirinç, bazı ürün gruplarında yüzde 200’e varan fiyat artışları yaşanan cam sektöründe arz ve talebin dengelenmesinin 1 yılı bulacağı tahmininde bulundu.

Arz eksikliği yüzde 25’i bulmuştu

Yorglas CEO’su Semavi Yorgancılar da pandemi sonrası 2020 Nisan ve Mayıs aylarında talep düşüşünün ardından başlayan normalleşme adımları ile birlikte arzda yüzde 25’e varan daralma olduğunu belirterek, “Arz, Temmuz 2020’den itibaren eski seviyesine geldi. İşlenmiş camda ise yılın ikinci çeyreği verimli bir dönem oldu. Sektör yılı iyi kapattı. Bu yıl iyi başladı. İlk 6 ay verileri de iyi olacak.” diye konuştu.

Sektörün pozitif ayrışmasında Şişe Cam’ın varlığına dikkat çeken Yorgancılar, “Şişe Cam’ın fırınlarını devreye alması ile sıkıntı ortadan kalktı. İhracat odaklı bir çalışma ile sektör, istihdam, üretim ve ekonomimize katkısını sürdürdü.” dedi.

Yorgancılar, cam geri dönüşümünde ise alınacak çok yol olduğunu belirterek, bu konuda sadece cam üreticilerinin değil, topyekun bir hareket başlatma çağrısında bulundu.  

Cam ambalaj geri dönüşemiyor

Türkiye’de yılda piyasaya sürülen cam ambalaj miktarı 1,5 milyon tona ulaşırken, ancak 100 bin tonu geri dönüştürülebiliyor. Kalan miktar ne yazık ki toprağa gömülürken sonsuz kez geri dönüşüm imkanına sahip cam atıkların değerlendirilmesinde hammadde bulamamaktan yakınan Egeçev Atık Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Pınarbaşı ise 2021’de hammadde temininde sıkıntı yaşadıklarını söyledi.

Cam ambalaj tüketiminin yoğun olduğu otel, bar, restaurant, kafelerin pandemi nedeniyle bir yılı aşkın süredir kapalı olduğuna dikkat çeken Pınarbaşı, “Geri dönüşümle ilgili bir diğer sıkıntı ise ambalaj atıklarını toplayan lisanslı firmalara ödenen katkı payının Çevre Bakanlığı tebliği ile sona ermesi oldu. Yaşanan bu durum cam atık toplamaya ilgiyi azaltırken hammadde sıkıntısına rağmen cam geri dönüşümünde fiyatların yerinde sayması bu alanda faaliyet gösteren firmaları zorladı. Adana, Ankara ve Düzce’de faaliyet gösteren cam geri dönüşüm firmaları sektörden çekilmek zorunda kaldı. Cam atık ve geri dönüşüm sektöründe yeni bir bakış açısına ihtiyaç var.” dedi.